Commonwealth CA-12 Boomerang
CAC CA-12 Boomerang (ang. „bumerang”) – australijski samolot myśliwski z okresu II wojny światowej produkowany w latach 1942–1945.
.jpg)
| |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Producent |
Commonwealth Aircraft Corporation |
| Typ | |
| Konstrukcja |
mieszana |
| Załoga |
1 |
| Historia | |
| Data oblotu |
29 maja 1942 |
| Dane techniczne | |
| Napęd | |
| Moc |
1200 KM |
| Wymiary | |
| Rozpiętość |
11 m |
| Długość |
7,8 m |
| Wysokość |
2,9 m |
| Powierzchnia nośna |
20,9 m² |
| Masa | |
| Własna |
2436 kg |
| Osiągi | |
| Prędkość maks. | |
| Prędkość wznoszenia |
896 m/min |
| Pułap |
8800 m |
| Zasięg |
1500 km |
| Dane operacyjne | |
| Uzbrojenie | |
| 2 × działka kal. 20 mm 4 × karabin maszynowy kal. 7,7 mm | |
| Użytkownicy | |
| Australia | |
Historia
edytujW momencie wybuchu wojny na Pacyfiku w Australii produkowano tylko dwa typy samolotów – treningowy CAC Wirraway i licencyjny bombowiec Bristol Beaufort. Ponieważ australijskie siły powietrzne RAAF (Royal Australian Air Force), nie mogły liczyć na żadne dostawy samolotów myśliwskich ani z Anglii (która ledwo nadążała z produkcja na własne potrzeby), ani ze Stanów Zjednoczonych (gdzie przemysł dopiero wtedy zaczął się przestawiać na produkcje wojenną), postanowiono jak najszybciej zaprojektować i rozpocząć budować własny myśliwiec.
Dwusilnikowy Bristol Beaufort nie nadawał się do przerobienia na samolot myśliwski, ale za to był wyposażony w udany silnik gwiazdowy Pratt & Whitney Twin Wasp o mocy 890 kW. Aby skrócić czas projektowy, postanowiono w nowym samolocie wykorzystać silniki Pratt & Whitney, natomiast kadłub oparto na konstrukcji CAC Wirraway.
Prace projektowe rozpoczęły się 21 grudnia 1941, RAAF zamówił 105 „Bumerangów” 2 lutego 1942, a pierwszy lot nowego samolotu odbył się 29 maja 1942.
CA-12 był raczej małym samolotem, długim na 7,8 m, ze skrzydłami o rozpiętości 11 m. Pomimo że początkowo planowano użyć jak najwięcej części z treningowego Wirraway, ostatecznie nowo powstały samolot, pomimo zewnętrznego podobieństwa, miał całkiem inną konstrukcję, z krótszymi skrzydłami i kadłubem, a sam kadłub miał aluminiowy szkielet.
Boomerang miał znakomite własności pilotażowe i był bardzo zwrotny. Jak na ówczesne czasy był znakomicie uzbrojony w 2 działka 20 mm i 4 karabiny maszynowe 7,7 mm i dobrze opancerzony. Jednakże z powodu stosunkowo małej mocy silnika, braku turbosprężarki, a także dużego przekroju poprzecznego był samolotem powolnym. Już na wysokości 4600 m jego maksymalna prędkość wynosiła tylko 490 km/h co nie było wystarczające do skutecznej walki z japońskimi Zero. W tym czasie najlepsze myśliwce osiągały 650 km/h, a nawet stosunkowo powolne F4F czy P-40 Warhawk były szybsze od Boomeranga.
W momencie jego wejścia do służby do Australii zaczęły docierać pierwsze partie importowanych myśliwców – amerykańskich P-40 Warhawk i angielskich Spitfire V. Także pomimo niezwykłej szybkości z jaką zaprojektowano i rozpoczęto produkcję Boomerangów, stały się konstrukcją nieodpowiadającą potrzebom RAAF. Zdecydowano się jednak wyposażyć w stacjonujące w Australii dywizjony 83. i 85., a później także stacjonujący w Nowej Gwinei 84. dywizjon, który jednak po kilku miesiącach przezbrojono na P-40.
„Bumerangi” okazały się raczej nieudanymi myśliwcami, ale już po dostarczeniu ich do Nowej Gwinei okazało się, że ich daleki zasięg, znakomita manewrowość, stosunkowo ciężkie uzbrojenie, dobre opancerzenie i łatwość w pilotażu sprawiły, że świetnie sprawdzały się w rolach samolotów szturmowych i współpracy z piechotą. Atakując większe zgrupowania nieprzyjaciela często współpracowały one z większymi samolotami jak np. F4U Corsair, „Bumerangi” oznaczały pozycję wroga małymi dziewięciokilogramowymi bombami dymnymi, a F4U dokonywały ataków na tak wybrane dla nich cele.
| Porównanie C-12 z innymi myśliwcami z lat 1942-1943 | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Samolot | Rozpiętość skrzydeł |
Długość | Masa | Silnik | Prędkość | Prędkość wznoszenia | ||||
| (m) | (m) | (kg) | (KM) | (kW) | (km/h) | (m/min) | ||||
| Commonwealth CA-12 Boomerang | 11,0 | 7,8 | 2436 | 1200 | 890 | gwiazdowy | 491 | 896 | ||
| Grumman F4F Wildcat | 11,6 | 8,8 | 2674 | 1200 | 890 | gwiazdowy | 515 | 524 | ||
| Mitsubishi A6M Zero | 12,0 | 9,0 | 1710 | 950 | 710 | gwiazdowy | 533 | 960 | ||
| Curtiss P-40 Kittyhawk | 11,4 | 9,7 | 2858 | 1150 | 860 | widlasty | 582 | 624 | ||
| Supermarine Spitfire Mk V – Typ 349 | 11,2 | 9,1 | 2313 | 1470 | 1100 | widlasty | 602 | 991 | ||
| Messerschmitt Bf 109 F Friedrich | 9,9 | 8,9 | 2353 | 1270 | 950 | widlasty odwrócony | 624 | 1308 | ||