Cmentarz wojenny nr 266 – Borzęcin
Cmentarz wojenny nr 266 – Borzęcin – cmentarz z I wojny światowej znajdujący się we wsi Borzęcin w województwie małopolskim, w powiecie brzeskim, w gminie Borzęcin. Jest jednym z 400 zachodniogalicyjskich cmentarzy wojennych zbudowanych przez Oddział Grobów Wojennych C. i K. Komendantury Wojskowej w Krakowie. W VIII okręgu brzeskim cmentarzy tych jest 52[1].
 Wygląd ogólny | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Typ cmentarza |
wojenny |
| Stan cmentarza |
nieczynny |
| Liczba pochówków |
76 |
| Data otwarcia | |
| Architekt |
Robert Motka |
Położenie na mapie gminy Borzęcin  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu brzeskiego  | |
 50°03′52,1″N 20°42′40,3″E/50,064472 20,711194
| |
Położenie
edytujCmentarz w Borzęcinie znajduje się na cmentarzu komunalnym, gdzie stanowi odrębną kwaterę zlokalizowaną na południowo-wschodnim rogu tego cmentarza, w sąsiedztwie pól uprawnych[2].
Historia
edytujPochowano tutaj żołnierzy armii austriackiej i rosyjskiej, którzy zginęli w walkach na okolicznych terenach w grudniu 1914 roku oraz w miesiącach styczeń – maj 1915 roku Przez tereny te dwukrotnie przetoczył się front wojenny. Wojska rosyjskie w listopadzie 1914 roku zajęły je wypierając Austriaków, a po zwycięstwie połączonych sił austriackich i niemieckich w bitwie pod Krakowem i bitwie pod Limanową wycofały się na wschód, broniąc linii kolejowej Przemyśl – Bochnia[3]. Ogółem na cmentarzu pochowano 64 żołnierzy austriackich i 12 rosyjskich. Ustalono nazwiska 64 żołnierzy[4].
Opis cmentarza
edytujCmentarz ma postać długiego rzędu mogił. Jest to bardzo wydłużony prostokąt dwoma bokami przylegający do cmentarza komunalnego, a dwoma do pól uprawnych. Centralny element dekoracyjny cmentarza stanowią trzy ustawione w rzędzie obeliski. Obelisk środkowy to murowany cokół, na którym umieszczono drewniany krzyż, obok niego znajdują się dwa murowane z kamienia obeliski bez krzyży. Na środkowym obelisku z krzyżem jest wmontowana tablica inskrypcyjna z napisem w języku niemieckim i krzyżem austriackim, a przed obeliskiem znajduje się nagrobek płk von Rabla z 30 pułku piechoty. Napis na tablicy inskrypcyjnej:
1914-1915
GETREU IN NOT
SELIG IM TOD
Obeliski boczne postawiono na grobach oficerów. Pozostałe nagrobki to umieszczone w rzędzie betonowe podmurówki. Na podmurówkach od strony południowej umieszczono na każdym nagrobku stylizowany, niski, betonowy krzyż, a na nim zamontowano blaszaną tabliczkę z nazwiskami pochowanych w tym miejscu żołnierzy. Są dwa rodzaje krzyży; na mogiłach żołnierzy austriackich jest to krzyż jednoramienny, na mogiłach żołnierzy rosyjskich dwuramienny[1].
Losy cmentarza
edytujW okresie Polski międzywojennej cmentarz jako nowy był jeszcze w dobrym stanie. Po II wojnie ranga cmentarza w świadomości społeczeństwa i ówczesnych władz zmalała, przybyły bowiem nowe, świeższe cmentarze i dramatyczne historie nowej wojny. Cmentarz ulegał w naturalny sposób niszczeniu przez czynniki pogody i roślinność. Dopiero od lat 80. zaczęto bardziej dbać o cmentarze z I wojny światowej. Cmentarz odnowiono, nie odzyskał jednak pierwotnego wyglądu. Brakowało ogrodzenia z betonowych słupków, kutej furtki oraz stylizowanego krzyża[1].
20 listopada 2020 roku zakończono prace związane z kolejną renowacją cmentarza, na podstawie zachowanego zdjęcia odtworzono ogrodzenie oraz krzyż pomnikowy[5].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Roman Frodyma: Galicyjskie cmentarze wojenne. Tom III. Bochnia-Limanowa-Brzesko. Rewasz, 1998. ISBN 83-85557-52-0.
- ↑ Geoportal. Mapa topograficzna i satelitarna. [dostęp 2013-10-10].
- ↑ Kazimierz Pilch: Bielcza. Wieś galicyjska. Brzesko: Brzeska Oficyna wydawnicza, 2007.
- ↑ Jerzy J. P. Drogomir: Polegli w Galicji Zachodniej 1914-1915 (1918). Tom 3. Tarnów: Muzeum Okręgowe w Tarnowie, 2005.
- ↑ Borzęcin: Cmentarze wojenne po renowacji [online], Serwis Samorządowy PAP [dostęp 2021-01-08] (pol.).