Cmentarz wojenny nr 256 – Pasieka Otfinowska

Cmentarz wojenny nr 256 – Pasieka Otfinowska – cmentarz z I wojny światowej znajdujący się we wsi Pasieka Otfinowska w województwie małopolskim, w powiecie tarnowskim, w gminie Żabno. Jest jednym z 400 zachodniogalicyjskich cmentarzy wojennych zbudowanych przez Oddział Grobów Wojennych C. i K. Komendantury Wojskowej w Krakowie. W VIII okręgu brzeskim cmentarzy tych jest 52[1].

Cmentarz wojenny nr 256 – Pasieka Otfinowska
Zabytek: nr rej. A-1188/M z 18.01.2010
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Polska

Miejscowość

Pasieka Otfinowska

Typ cmentarza

wojenny

Stan cmentarza

nieczynny

Powierzchnia cmentarza

1064

Liczba pochówków

189

Data otwarcia

1915

Architekt

Johann Watzal

Położenie na mapie gminy Żabno
Mapa konturowa gminy Żabno, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Cmentarz wojenny nr 256 – Pasieka Otfinowska”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Cmentarz wojenny nr 256 – Pasieka Otfinowska”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Cmentarz wojenny nr 256 – Pasieka Otfinowska”
Położenie na mapie powiatu tarnowskiego
Mapa konturowa powiatu tarnowskiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Cmentarz wojenny nr 256 – Pasieka Otfinowska”
Ziemia50°10′25″N 20°48′47″E/50,173611 20,813056

Opis cmentarza

edytuj

Cmentarz znajduje się wśród pól u podnóża wałów przeciwpowodziowych na Dunajcu, w miejscu, przy którym przez wały te przechodzi droga do promu na Dunajcu[2]. Ma kształt prostokąta. W całości ogrodzony jest niskim betonowym murem. Wejście od strony pół przez niską dwuskrzydłową furtkę drewnianą osadzoną na dwóch masywnych betonowych słupkach. Na jednym z boków ogrodzenia znajduje się zwieńczona trójkątnym daszkiem tablica. Centralny pomnik to wysoki drewniany, rzeźbiony krzyż łaciński osadzony na betonowym cokole. We wnękach ściantego cokołu zamontowano emaliowane tabliczki z nazwiskami poległych żołnierzy. Od furtki do krzyża prowadzi szeroka alejka. Po obu jej stronach w rzędach umieszczono nagrobki. Na betonowych cokołach posiadają one dwa rodzaje krzyży[3]:

  • żeliwne krzyże łacińskie z datą „1915”, o rozszerzonych końcach ramion,
  • krzyże łacińskie z płaskownika, nakryte daszkiem z ząbkowanej blachy.

Polegli

edytuj

Pochowano tutaj 189 żołnierzy armii austro-węgierskiej[4], zidentyfikowano 61[3]. Polegli oni głównie w grudniu 1914 r. oraz w maju 1915 r. Front przechodził bowiem tędy dwukrotnie; w grudniu, gdy wojska rosyjskie zajmowały ten teren, oraz na początku maja 1915 r. gdy podczas wielkiej ofensywy zwanej bitwą pod Gorlicami sprzymierzone wojska austro-węgierskie i niemieckie przełamały obronę Rosjan i zmusiły ich do cofnięcia się daleko na wschód. Duże straty poniósł wtedy 66 Pułk Piechoty Austro-Węgier mający okręg uzupełnień w okolicach miasta Użhorod. Jego skład w 1914 r. stanowili Węgrzy (25%), Słowacy (46%) i Rusini (22%)[5].

Losy cmentarza

edytuj

Po II wojnie ranga cmentarza w świadomości społeczeństwa i ówczesnych władz zmalała, przybyły bowiem nowe, świeższe cmentarze i dramatyczne historie nowej wojny. Zapomniane cmentarze z I wojny ulegały naturalnemu niszczeniu przez czynniki przyrody, zdarzały się także akty wandalizmu[1]. Dopiero w latach 90. zaczęto cmentarze te odnawiać. Cmentarz nr 256 został z budżetu państwa polskiego gruntownie odnowiony[4]. Usunięto zarastające go drzewa i chaszcze (pozostawiono tylko 3 drzewa zasadzone przez Austriaków podczas wykonywania cmentarza), wyremontowano ogrodzenie i wykonano nową furtkę, uporządkowano pole cmentarne, odmalowano krzyże, wykonano nowy krzyż drewniany i nowe tabliczki imienne, zmontowano tablicę informacyjną. Planowane jest doprowadzenie do cmentarza drogi.

Przypisy

edytuj
  1. a b Roman Frodyma: Galicyjskie cmentarze wojenne. Tom III. Bochnia-Limanowa-Brzesko. Rewasz, 1998. ISBN 83-85557-52-0.
  2. Geoportal. Mapa topograficzna i satelitarna. [dostęp 2013-10-10].
  3. a b Jerzy J. P. Drogomir: Polegli w Galicji Zachodniej 1914-1915 (1918). Tom 2. Tarnów: Muzeum Okręgowe w Tarnowie, 2002. ISBN 83-85988-57-2.
  4. a b Tablica informacyjna zamontowana przy cmentarzu
  5. Austro-Hungarian Land Forces 1848-1918. [dostęp 2015-12-08].