Cmentarz w Terebiniu

Cmentarz w Terebiniuprawosławny, następnie katolicki cmentarz w Terebiniu, administrowany przez miejscową parafię rzymskokatolicką.

Cmentarz w Terebiniu
Ilustracja
Nagrobki prawosławne
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Miejscowość

Terebiń

Stan cmentarza

czynny

Położenie na mapie gminy Werbkowice
Mapa konturowa gminy Werbkowice, po prawej znajduje się punkt z opisem „Cmentarz w Terebiniu”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko prawej krawiędzi nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Cmentarz w Terebiniu”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Cmentarz w Terebiniu”
Położenie na mapie powiatu hrubieszowskiego
Mapa konturowa powiatu hrubieszowskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Cmentarz w Terebiniu”
Ziemia50°44′01,5″N 23°48′43,4″E/50,733750 23,812056

Historia

edytuj

Cmentarz został założony na potrzeby parafii prawosławnej utworzonej w Terebiniu w 1875, gdy wskutek likwidacji unickiej diecezji chełmskiej miejscowa świątynia unicka przymusowo powróciła do pierwotnego wyznania prawosławnego. Prawdopodobnie nekropolię wytyczono po 1875, rezygnując tym samym z pochówków na placu przycerkiewnym. Prawosławni użytkowali cmentarz do I wojny światowej[1]. Jeden z zachowanych nagrobków wzniesiono na grobie zmarłej w 1880 „opornej” unitki[2]. W 1915 w jego granicach urządzono kwaterę poległych żołnierzy niemieckich i rosyjskich[1]. W okresie międzywojennym i powojennym na cmentarzu odbywały się sporadyczne pogrzeby prawosławne[1]; cerkiew w Terebiniu została w 1921 przejęta przez katolików. W 1994 cmentarz został powiększony w kierunku południowym i południowo-wschodnim z przeznaczeniem na nowe pochówki rzymskokatolickie[1].

Na początku lat 90. XX wieku na cmentarzu znajdowało się ok. dwudziestu prawosławnych nagrobków sprzed II wojny światowej, w większości krzyży na postumentach lub słupach, uszkodzonych (zniszczone krzyże prawosławne), z inskrypcjami cerkiewnosłowiańskimi[1]. Wyjątkiem jest nagrobek unitki, na którym znajduje się inskrypcja w języku polskim[2]. Zachowane nagrobki dekorowane są wielostopniowymi gzymsami, niewielkimi pilastrami. Jeden nagrobek, datowany na r. 1905, został wzniesiony z cegły, ma formę dwukondygnacyjnego słupa[1].

Kwatera wojenna na cmentarzu została wpisana do rejestru zabytków[1].

Galeria

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g D. Kawałko, Cmentarze województwa zamojskiego, Państwowa Służba Ochrony Zabytków, Zamość 1994, s. 283.
  2. a b Prawosławne nekropolie - Terebiń - orthodox.fm [online], orthodox.fm [dostęp 2016-04-07] (pol.).