Cmentarz w Terebiniu
Cmentarz w Terebiniu – prawosławny, następnie katolicki cmentarz w Terebiniu, administrowany przez miejscową parafię rzymskokatolicką.
Nagrobki prawosławne | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Stan cmentarza |
czynny |
Położenie na mapie gminy Werbkowice | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa lubelskiego | |
Położenie na mapie powiatu hrubieszowskiego | |
50°44′01,5″N 23°48′43,4″E/50,733750 23,812056 |
Historia
edytujCmentarz został założony na potrzeby parafii prawosławnej utworzonej w Terebiniu w 1875, gdy wskutek likwidacji unickiej diecezji chełmskiej miejscowa świątynia unicka przymusowo powróciła do pierwotnego wyznania prawosławnego. Prawdopodobnie nekropolię wytyczono po 1875, rezygnując tym samym z pochówków na placu przycerkiewnym. Prawosławni użytkowali cmentarz do I wojny światowej[1]. Jeden z zachowanych nagrobków wzniesiono na grobie zmarłej w 1880 „opornej” unitki[2]. W 1915 w jego granicach urządzono kwaterę poległych żołnierzy niemieckich i rosyjskich[1]. W okresie międzywojennym i powojennym na cmentarzu odbywały się sporadyczne pogrzeby prawosławne[1]; cerkiew w Terebiniu została w 1921 przejęta przez katolików. W 1994 cmentarz został powiększony w kierunku południowym i południowo-wschodnim z przeznaczeniem na nowe pochówki rzymskokatolickie[1].
Na początku lat 90. XX wieku na cmentarzu znajdowało się ok. dwudziestu prawosławnych nagrobków sprzed II wojny światowej, w większości krzyży na postumentach lub słupach, uszkodzonych (zniszczone krzyże prawosławne), z inskrypcjami cerkiewnosłowiańskimi[1]. Wyjątkiem jest nagrobek unitki, na którym znajduje się inskrypcja w języku polskim[2]. Zachowane nagrobki dekorowane są wielostopniowymi gzymsami, niewielkimi pilastrami. Jeden nagrobek, datowany na r. 1905, został wzniesiony z cegły, ma formę dwukondygnacyjnego słupa[1].
Kwatera wojenna na cmentarzu została wpisana do rejestru zabytków[1].
Galeria
edytuj-
Nagrobek prawosławny z 1905
-
Nagrobek unicki z 1880
-
Zbiorowy grób wojenny z 1915
-
Nagrobek prawosławny z 1907 i nowe groby rzymskokatolickie