Cmentarz parafialny w Kozienicach

Cmentarz parafialny w Kozienicach
Cmentarz parafialny rzymskokatolicki parafii Św. Krzyża
	nr rej. MWKZ 464/A/91 z dnia 5.11.1991 r.
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Miejscowość	Kozienice
Adres	Cmentarna 10
Typ cmentarza	parafialny
Stan cmentarza	czynny
Powierzchnia cmentarza	9570 m2
Liczba pochówków	ok. 12000
Data otwarcia	1858 r.
Zarządca	Kozienicka Gospodarka Komunalna
	Położenie na mapie gminy Kozienice Cmentarz parafialny w Kozienicach
	Położenie na mapie Polski Cmentarz parafialny w Kozienicach
	Położenie na mapie województwa mazowieckiego Cmentarz parafialny w Kozienicach
	Położenie na mapie powiatu kozienickiego Cmentarz parafialny w Kozienicach
	51°35′09,0″N 21°32′17,3″E/51,585833 21,538139

Cmentarz parafialny w Kozienicach znajduje się na osiedlu Borki w zachodniej części miasta i jest zarządzany przez Kozienicką Gospodarkę Komunalną. Do głównej bramy cmentarza prowadzi ulica Cmentarna, która wyznacza również główną aleję nekropoli kończącej się w pobliżu kościoła św.Rodziny

Historia

Otwarty w 1846 r. jako cmentarz parafialny rzymskokatolicki parafii Świętego Krzyża w Kozienicach." Od chwili założenia władze kościelne oraz miejskie starają się dbać i odpowiednio zagospodarować miejsce ostatniego spoczynku kozienickich parafian. W 1860 r. kozienicki proboszcz ks. Tadeusz Wrześniakowski częściowo otoczył teren parkanem, zaś jego następca od 1868 r., ks. Józef Khaun, zajął się nie tylko budową nowego kościoła, ale również planowym zagospodarowaniem cmentarza: ogrodził murowanym parkanem jego teren, wytyczył alejki i ścieżki, wprowadził racjonalne, celowe i funkcjonalne rozplanowanie nekropolii. Dzięki temu cmentarz zachował charakterystyczną estetykę i ład"^[1].

Do 1998 r. kolejnymi administratorami byli kozieniccy proboszczowie. 30 listopada1998 roku ks. proboszcz Edward Warchoł podpisał umowę na administrowanie cmentarzem z Kozienicką Gospodarką Komunalną.

Na cmentarzu znajduje się sektor gdzie pochowani są rosyjscy obywatele Kozienic, m.in. żołnierze stacjonującego w mieście od lat 30. XIX w. 25. Smoleńskiego Pułku Piechoty, urzędnicy carscy i ich rodziny. W wydzielonych kwaterach wojennych spoczywają żołnierze Legionów Polskich polegli podczas walk o Laski-Anielin, a także zmarli z ran zwożeni do szpitala rezerwowego Legionów w Kozienicach. Kwatera ta znajduje się w płd.-zach. części cmentarza, oddzielona jest niewielkim, murowanym parkanem i przyozdobiona murowaną arkadą. W okresie międzywojennym w miejscu tym odbywały się apele poległych i manifestacje patriotyczne. Podczas okupacji Niemcy zniszczyli arkadę. Kwatera wojenna to również miejsce pochówku żołnierzy września 1939 r. Wielu weteranów wojny, a także poległych i pochowanych za granicami kraju, ma również swoje prywatne kwatery pamiątkowe wystawione przez rodziny. Na uwagę zasługuje również wydzielone miejsce pochówku sióstr zakonnych ze Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek od Cierpiących w płn.-wsch. części cmentarza.