Cmentarz Chanów w Bachczysaraju
Cmentarz Chanów w Bachczysaraju – cmentarz znajdujący się w kompleksie pałacowym chanów krymskich w Bachczysaraju na południe od Wielkiego Meczetu[1]. Na cmentarzu pochowanych jest dziewięciu chanów, 45 członków rodziny chanów oraz niektóre osoby należące do ówczesnej arystokracji.
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
Riechnaja 133 |
| Wyznanie | |
| Data otwarcia |
I poł. XIV |
Położenie na mapie Krymu  | |
 44°44′55″N 33°52′55″E/44,748611 33,881944
| |
| Strona internetowa | |
Od strony dziedzińca głównego kompleksu pałacowego na cmentarzu znajdują się dwa ośmioboczne mauzolea (diurbe). Północne mauzoleum pochodzi z XVI wieku i pochowany tutaj jest Dewlet I Girej i sześciu członków jego rodziny[1]. Południowe mauzoleum zostało zbudowane po śmierci chana Islama III Gireja, który tam został pochowany oraz dziewięciu członków rodziny. Bezpośrednio na południe od mauzoleum Islama III Gireja znajduje się kamienna rotunda, a w niej zachowany grób Meñli II Gireja[2].
Większość zachowanych nagrobków jest wykonana z marmuru i ozdobiona pięknymi płaskorzeźbami. Cyprysy symbolizują smutek, a winorośl, róże i stylizowane rozety - życie wieczne. Wszystkie nagrobki wykonane są według takiego samego schematu: kamiennego sarkofagu i dwóch steli, różniących się między sobą. Stele od strony głowy są zwieńczone ozdobami w kształcie nakrycia głowy oraz ozdobione napisami.
Stele na nagrobkach męskich zwieńczone są czałmą (turbanem), natomiast na stelach nagrobków kobiecych płaską czapeczką lub kłębkiem. Prawie wszystkie nagrobki ozdobione są wyrzeźbionymi epitafiami.
Na terenie cmentarza pochowano następujących władców Chanatu krymskiego:
- Dewlet I Girej – zm. 1577 (grób niezachowany)
- Ğazı II Girej – zm. 1607 (grób niezachowany)
- Islam III Girej – zm. 1654 (grób niezachowany)
- Mehmed IV Girej – zm. 1674
- Selim I Girej – zm. 1704 (grób niezachowany)
- Meñli II Girej – zm. 1739
- Selim II Girej – zm. 1748
- Arslan Girej – zm. 1767
- Krym Girej – zm. 1769
Przypisy
edytuj- ↑ a b Oleksa HAIWORONSKI: Khan Palace in Bakhchisaray - CEMETERY OF CRIMEAN KHANS. [w:] Bakhchisaray Historical and Cultural State Preserve [on-line]. [dostęp 2009-08-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-01-06)]. (ang.).
- ↑ Patrz zdjęcia.
Bibliografia
edytuj- Artur Grossman: Krym Półwysep rozmaitości ... oraz Lwów, Kijów, Odessa. Kraków: Wydawnictwo Bezdroża, 2007. ISBN 978-83-60506-27-1. (pol.).
- The Khan's Palece Pałac Chanów. СВИТ, 2008. (ang. • pol.).
- Жемчужина Крым: Бахчисарайский дворец. [dostęp 2009-08-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (3 kwietnia 2019)]. (ros.).
- Крымский Берег: Ханский дворец в Бахчисарае. [dostęp 2009-08-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (25 maja 2009)]. (ros.).