Lejkówka zimowa
Lejkówka zimowa (Clitocybe brumalis (Fr.) – gatunek grzybów z rzędu pieczarkowców (Agaricales)[1].
.JPG)
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
lejkówka zimowa |
| Nazwa systematyczna | |
| Clitocybe brumalis (Fr.) Quél. Mém. Soc. Émul. Montbéliard, Sér. 2 5: 91 (1872) | |
Systematyka i nazewnictwo
edytujPozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Clitocybe, Incertae sedis, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten opisał w 1818 r. Elias Fries, nadając mu nazwę Agaricus brumalis. Obecną nazwę, uznaną przez Index Fungorum, nadał mu Lucien Quélet w 1872 r.[1]
- Agaricus brumalis Fr. 1818
- Clitocybe brumalis var. straminea Bon 1996
- Clitocybe hiemalis Murrill 1915
- Omphalia brumalis (Fr.) Quél. 1886[2].
Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.[3]
Morfologia
edytujŚrednica 1,5–5 cm. U młodych okazów wypukły z zagłębieniem na środku, u starszych rozpostarty, nadal z zagłębieniem. Higrofaniczny; w stanie wilgotnym prążkowany do 2/3 średnicy. Powierzchnia prawie naga, z delikatnymi włoskami, brązowobeżowa lub oliwkowobrązowa. Brzeg ostry, prosty, czasami nieco pofalowany[4].
Nieco zbiegające na trzon, średnio gęste i średniej grubości, brudnobiałe[5].
Wysokość do 5 cm, grubość do 0,5 cm. Cylindryczny, skórzasty. Powierzchnia gładka, tej samej barwy co kapelusz z filcowatą i woskowatą podstawą[5].
Brudnomięsisty, brązowy. Smak nietypowy, bez zapachu lub z lekkim zapachem mąki[5].
- Cechy mikroskopowe
Zarodniki kuliste, bardzo drobne (4 × 2 µm)[5].
- Gatunki podobne
Podobna jest lejkówka dwubarwna (Clitocybe metachroa), która czasami także pojawia się na początku zimy[5].
Występowanie i siedlisko
edytujLejkówka zimowa występuje w Ameryce Północnej, Europie i Maroku[6]. W Polsce W. Wojewoda w 2003 r. przytoczył 5 stanowisk z uwagą, że częstość występowania i stopień zagrożenia tego gatunku nie są znane[3].
Naziemny grzyb saprotroficzny. Występuje w lasach mieszanych i iglastych, zwłaszcza na piaszczystych glebach pod jodłą i bukiem[3]. Owocniki tworzy jesienią, a często także w zimie, gdy nie ma śniegu[5].
Jest grzybem trującym[5].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2022-12-23] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2022-12-23] (ang.).
- ↑ a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ Clitocybe brumalis – lejkówka zimowa [online], Grzyby.pl [dostęp 2022-12-23] (pol.).
- ↑ a b c d e f g Clitocybe brumalis – lejkówka zimowa [online], Gobe.si [dostęp 2022-12-23] (słoweń.).
- ↑ Występowanie Clitocybe brumalis na świecie (mapa) [online], Discover Life [dostęp 2022-12-23] (ang.).