Ciliofor
Ciliofory – wyspecjalizowany rodzaj multiciliarnych komórek nabłonkowych występujący u przedstawicieli drobnoszczękich (Micrognathozoa) i niektórych mikroskopijnych pierścienic. Opisane po raz pierwszy u gatunku Diurodrilus westheidei przez Reinhardta Kristensena i Tonny'ego Niilonena w 1982 roku[1].
Budowa
edytujCiliofory to duże, czworokątne lub owalne komórki występujące na spodniej stronie ciała. Każda komórka jest niezależnie unerwiona i posiada wiele długich i sztywnych rzęsek, których kinetosomy są ustawione w regularnych rzędach. Choć rzęski nie są połączone błoną komórkową, to biją wszystkie razem w regularny i skoordynowany sposób, umożliwiając zwierzęciu ślizganie się brzuszną stroną ciała po powierzchni podłoża[1][2].
Występowanie
edytuj
Ciliofory stwierdzono dotychczas jedynie u trzech grup zwierząt, są to: Limnognathia maerski (jedyny przedstawiciel typu drobnoszczękich) oraz dwa rodzaje zaliczane do pierścienic: Diurodrilus (rodzina Diurodrilidae) i Neotenotrocha (rodzina Dorvilleidae).
U drobnoszczękich czworokątne ciliofory występują wokół otworu gębowego i w dwóch rzędach wzdłuż brzusznej linii środkowej[2]. U Diurodrilidae narządy mają owalny kształt i tworzą skomplikowany układ na spodniej, przedoralnej części ciała, wieniec wokół otworu gębowego i pojedynczy rząd wzdłuż środkowej linii brzusznej[3][1]. U Neotenotrocha występują dwa poprzeczne rzędy czworokątnych cilioforów, jeden wzdłuż tylnej krawędzi prostomium (równolegle do metatrochu), drugi wzdłuż tylnej krawędzi peristomium[4].
Ewolucja
edytujPodobieństwo w budowie cilioforów było uważane jako znaczące taksonomicznie, co używano do rozwiązywania niepewnej pozycji systematycznej rodzaju Diurodrilus, szczególnie sugerowano jego wyłączenie jako osobnego typu bliskiego Micrognathozoa[3]. Badania molekularne wykazały jednak, że trzy grupy, u których występują ciliofory, nie są ze sobą blisko spokrewnione[5]. Drobnoszczękie stanowią grupę siostrzaną do wrotków w obrębie kladu Gnathifera, podczas gdy Diuriodrilidae i Dorvilleidae należą do pierścienic, z czego pierwsze do kladu Sedentaria, drugie Errantia[6].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Kristensen, R. M., & Niilonen, T.. Structural Studies on Diurodrilus Remane (Diurodrilidae fam. n.), with Description of Diurodrilus westheidei sp. n. from the Arctic Interstitial Meiobenthos, W. Greenland*. „Zoologica Scripta”. 11, s. 1-12, 1982. (ang.).
- ↑ a b Katrine Worsaae & Greg W. Rouse. Is Diurodrilus an Annelid?. „Journal of Morphology”. 246, s. 1-49, 2000. (ang.).
- ↑ a b Kristensen, R. M., & P. Funch. Micrognathozoa: A new class with complicated jaws like those of Rotifera and Gnathostomulida. „Journal of Morphology”. 269, s. 1426–1455, 2008. DOI: 10.1002/jmor.10686. (ang.).
- ↑ D.Eibye-Jacobsen & R. M. Kristensen. A new genus and species of Dorvilleidae (Annelida, Polychaeta) from Bermuda, with a phylogenetic analysis of Dorvilleidae, Iphitimidae and Dinophilidae. „Zoologica Scripta”. 23, s. 101-131, 1994. (ang.).
- ↑ C Laumer, N Bekkouche, A Kerbl, F Goetz, RC Neves, MV Sørensen, RM Kristensen, A Hejnol, CW Dunn, G Giribet, K Worsaae. Spiralian Phylogeny Informs the Evolution of Microscopic Lineages. „Current Biology”. 25, s. 1-7, 2015. DOI: 10.1016/j.cub.2015.06.068. (ang.).
- ↑ Anne Weigert1, Christoph Bleidorn. Current status of annelid phylogeny. „Organisms Diversity and Evolution”. 16, s. 345-362, 2019. DOI: 10.1007/s13127-016-0265-7. (ang.).