Ciężkowice (Jaworzno)

Ciężkowice
	Część Jaworzna
	; Widok na kościół MB Nieustającej Pomocy z Góry Wielkanoc - centralna część dzielnicy
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Miasto	Jaworzno
W granicach Jaworzna	1 stycznia 1973
SIMC	0940447
Populacja (1971); • liczba ludności	; 4252
	Położenie na mapie Jaworzna Ciężkowice
	Położenie na mapie Polski Ciężkowice
	Położenie na mapie województwa śląskiego Ciężkowice
	50°12′53″N 19°21′00″E/50,214722 19,350000
	Multimedia w Wikimedia Commons

Ciężkowice – część miasta i dzielnica miasta Jaworzno. Położona jest we wschodniej części miasta. Przed drugą wojną światową samodzielna gmina. Później włączona do Jaworzna.

Historia

Ta sekcja od 2012-05 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w sekcji mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tej sekcji.

W dokumentach spotyka się następujące nazwy tej dzielnicy: Cieszkowice, Ceyskowice, Cienskowicy, Czeskowicze, Tiesnskowice.

Za czasów Leszka Białego toczyły się tu boje Konrada I mazowieckiego z Henrykiem Brodatym o srebrodajne pola. Dokument z 1238 wymieniający Jaworzno i Cięzkowice stał się przedmiotem dyskusji i kontrowersji wśród historyków o przynależność w owym czasie kasztelani chrzanowskiej do księstwa opolskiego.

Około 1800–1845 szukano tu węgla, a czynił to bankier z Wiednia Maks Low Beer. Bagnisty teren utrudniał wydobycie i około 1890 zaprzestano eksploatacji. Pracowało tu kilkunastu górników z Ciężkowic. Węgiel odwożono konno do stacji. W okresie międzywojennym miejscowa ludność rolnicza stawała się robotniczą i pracowała w kopalniach Jaworzna, zwłaszcza na szybie „Piłsudski”.

Do 1934 samodzielna gmina jednostkowa. W latach 1934–1954 Ciężkowice były gromadą w gminie Szczakowa w powiecie chrzanowskim w woj. krakowskim^[3].

Podczas II wojny światowej włączone do III Rzeszy^[4]. Po wojnie ponownie w gminie Szczakowa^[5].

W związku z reformą znoszącą gminy w 1954 roku, dotychczasowa gmina Ciężkowice utworzyła gromadę Ciężkowice, oprócz Dobrej i Pieczysk, które włączono do miasta Szczakowa^[6]. 20 marca 1956 Szczakową wraz z jej częściami składowymi łącznie (a więc m.in. Dobrą Pieczyskami) włączono do Jaworzna^[7].

Gromada Ciężkowice przetrwała do końca 1972 roku, czyli do kolejnej reformy gminnej^[8]^[9].

1 stycznia 1973 Ciężkowice włączono do Jaworzna, jako jego najdalej na wschód wysunięta dzielnica^[1]^[10]. Jej identyfikator w systemie TERYT to 0940447.

Miejscowość doczekała się również książki, autorstwa Lucyny Burek, pod tytułem „Historia parafii Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Jaworznie Ciężkowicach” i została wydana w nakładzie 1 500 egzemplarzy^[11].

Transport i komunikacja

Ciężkowice leżą ok. 4 km od centrum miasta. Jednak z najdalszych zakątków dzielnicy do śródmieścia jest nawet ok. 7 km. Do dzielnicy można dojechać autobusami PKM Jaworzno, a dokładnie liniami '314', '344' oraz 'N1'. Autobusem do Jaworzna-Śródmieścia można tutaj dojechać w 10 do 15 minut, a samochodem w ok. 5 do 10 minut. Do Ciężkowic można się dostać również pociągiem PKP, gdyż w dzielnicy znajduje się stacja Jaworzno Ciężkowice. Dojazd pociągiem osobowym z tej stacji do centrum Krakowa trwa około 45 minut, zaś do centrum Katowic – około 30 minut.

Zabytki

Kościół parafialny pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny Nieustającej Pomocy
Stacja PKP Jaworzno Ciężkowice wybudowana ponad 100 lat temu przez Austriaków
Kilka kapliczek liczących sobie nawet kilkaset lat.
Cmentarz parafialny powstały około 1656 roku.
Pomnik pomordowanych Ciężkowiczan podczas II wojny światowej.
Masowy grób chorych na cholerę.

Inne obiekty i miejsca

rezerwat przyrody Dolina Żabnika
zbiornik wodny Suchy Staw
Góra Przygoń – najwyższe wzniesienie w Jaworznie
Góra Wielkanoc
Góra Chrzanowska
C.H. Delikatesy Centrum
C.H. Lewiatan
remiza Ochotniczej Straży Pożarnej Ciężkowice
SP ZOZ Zakład Pielęgnacyjno-Opiekuńczy
przychodnia weterynaryjna

Rozrywka

Klub Środowiskowy „WEGA” MCKiS
Zmodernizowany w 2007 roku stadion klubu LKS Ciężkowianka wraz z pawilonem sportowym, zaopatrzonym w zaplecze rekreacyjne, sanitarne i kulinarne
Stadnina koni

Edukacja

Przedszkole Miejskie nr 4.
Szkoła Podstawowa nr 18 im. T. Kościuszki.
Filia Biblioteki Miejskiej.

Zobacz też

Przypisy

↑ ^a ^b Dz.U. z 1972 r. nr 50, poz. 325.
↑ Statystyczna charakterystyka miejscowości w gromadach: pow. Chrzanów, woj. krakowskie, GUS, 1971 /.
↑ Dz.U. z 1934 r. nr 64, poz. 533.
↑ Amtliches Gemeinde- und Dorfverzeichnis fuer das GG.
↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa.
↑ Uchwała Nr 16/IV/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 6 października 1954 r. w sprawie zmiany granic niektórych miast w województwie krakowskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 29 listopada 1954 r., Nr. 11, Poz. 50).
↑ Dz.U. z 1956 r. nr 7, poz. 33.
↑ Obwieszczenie Wydziału Organizacyjno-Prawnego Prezydium WRN w Krakowie z dnia 1 października 1970 r. o podziale administracyjnym województwa krakowskiego – stan na dzień 1 stycznia 1970 r.(Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 7 października 1970 r., Nr. 9, Poz. 99) – ostatni wykaz gromad w Dzienniku Urzędowym WRN w Krakowie przed reaktywowaniem gmin.
↑ Wykaz miast, osiedli i gromad: stan z dn. 1 I 1971 r., Cz. 1. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny – Biuro Spisów, 1971.
↑ Zarządzenie nr 13/72 Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z 18 grudnia 1972 r. w sprawie szczegółowego określenia granic miasta Jaworzna i Nowego Sącza (Dziennik Urzędowy WRN w Krakowie nr 23 z 1972 r., poz. 307).
↑ Niedziela – Edycja sosnowiecka 30/2001. [dostęp 2021-01-28].

[Dziennik.1972.50.325-1] Dz.U. z 1972 r. nr 50, poz. 325.

[2] Statystyczna charakterystyka miejscowości w gromadach: pow. Chrzanów, woj. krakowskie, GUS, 1971 /.

[3] Dz.U. z 1934 r. nr 64, poz. 533.

[4] Amtliches Gemeinde- und Dorfverzeichnis fuer das GG.

[5] Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa.

[6] Uchwała Nr 16/IV/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 6 października 1954 r. w sprawie zmiany granic niektórych miast w województwie krakowskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 29 listopada 1954 r., Nr. 11, Poz. 50).

[7] Dz.U. z 1956 r. nr 7, poz. 33.

[8] Obwieszczenie Wydziału Organizacyjno-Prawnego Prezydium WRN w Krakowie z dnia 1 października 1970 r. o podziale administracyjnym województwa krakowskiego – stan na dzień 1 stycznia 1970 r.(Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 7 października 1970 r., Nr. 9, Poz. 99) – ostatni wykaz gromad w Dzienniku Urzędowym WRN w Krakowie przed reaktywowaniem gmin.

[paprlsevenone-9] Wykaz miast, osiedli i gromad: stan z dn. 1 I 1971 r., Cz. 1. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny – Biuro Spisów, 1971.

[10] Zarządzenie nr 13/72 Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z 18 grudnia 1972 r. w sprawie szczegółowego określenia granic miasta Jaworzna i Nowego Sącza (Dziennik Urzędowy WRN w Krakowie nr 23 z 1972 r., poz. 307).

[11] Niedziela – Edycja sosnowiecka 30/2001. [dostęp 2021-01-28].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]