Chwarstnica
Chwarstnica (niem. Klein Schönfeld) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfińskim, w gminie Gryfino. Jest to wieś o typie owalnicy. Kilometr od wsi znajduje się Jezioro Chwarstnickie o powierzchni 9 ha. Jest tu zabytkowy kościół pw. Świętej Trójcy z fragmentem murów otaczających przykościelny cmentarz. We wsi działa również Zespół Szkół, w którego skład wchodzą: Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II.
wieś | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2011) |
361[2] |
Strefa numeracyjna |
91 |
Kod pocztowy |
74-100[3] |
Tablice rejestracyjne |
ZGR |
SIMC |
0776249 |
Położenie na mapie gminy Gryfino | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego | |
Położenie na mapie powiatu gryfińskiego | |
53°13′14″N 14°36′36″E/53,220556 14,610000[1] |
Historia
edytujPierwsza wzmianka pochodzi z 1173 roku. W roku 1180 biskup kamieński Konrad I nadał klasztorowi Cystersów z Kołbacza dziesięcinę ze wsi. Kościół istnieje od średniowiecza. W 1345 roku wieś wymieniona wśród posiadłości klasztornych. Po sekularyzacji wieś weszła w skład domeny królewskiej. W latach 30. XIX wieku na północ od wsi powstały dwa osiedla: Seehaus i Joahimshof, związane z Chwarstnicą i wspólnie z nią ujmowane w danych statystycznych. W drugiej połowie XIX wieku Chwarstnica była wsią parafialną z posiadłością sołtysa, liczyła 390 mieszkańców. W 1939 roku we wsi było 15 pełnorolnych gospodarstw oraz młyn. Po II wojnie światowej zachowała rolniczy charakter. W Chwarstnicy nie działało Państwowe gospodarstwo rolne, a ziemia należała do prywatnych gospodarzy. Dnia 3 września 1945 powstała szkoła o jednym nauczycielu z klasami I – IV, dyrektor został Bolesław Siemiński.
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Chwarstnica. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa szczecińskiego.
Zabytki
edytujLista zabytków nieruchomych wsi[4] obejmuje m.in.:
- kościół pw. Św. Trójcy z XIII w. z drewnianą, niską dzwonnicą dobudowaną w XVIII w. otoczony zabytkowym murem z XIV w[5].
- dawny cmentarz przykościelny oraz plebanię
- zabudowania dworca kolejowego przy nieczynnej linii kolejowej Gryfino-Pyrzyce
- kilkanaście budynków mieszkalnych i gospodarczych
- kilkanaście stanowisk archeologicznych: w tym pracownie kamieniarskie z neolitu, osadę z przełomu neolitu/brązu czy punkty osadnicze z epoki starożytności
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 16961
- ↑ Wieś Chwarstnica w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2019-11-27] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 161 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ BIP UG Gryfino: GMINNA EWIDENCJA ZABYTKÓW CHWARSTNICA
- ↑ Piotr Skurzyński, "Pomorze", Wyd. Sport i Turystyka – Muza S.A., Warszawa 2007 s. 69 ISBN 978-83-7495-133-3
Linki zewnętrzne
edytuj- Opis architektury i historii kościoła w Chwarstnicy. [dostęp 2015-03-10].