Chrześcijańsko-Demokratyczna Partia Ludowa (Węgry)
Chrześcijańsko-Demokratyczna Partia Ludowa (węg. Kereszténydemokrata Néppárt, KDNP) – węgierska prawicowa, chadecka partia polityczna, działająca od 1989[1]. Od 2006 formalny koalicjant Fideszu, faktycznie jego satelickie ugrupowanie[2].
| Państwo | |
|---|---|
| Skrót |
KDNP |
| Lider | |
| Data założenia |
1989 |
| Adres siedziby | |
| Ideologia polityczna | |
| Strona internetowa | |
Historia
edytujUgrupowanie utworzone zostało w okresie przemian politycznych, zwanych Jesienią Ludów. Nawiązywało do działającej w latach 1943–1949 formacji chadeckiej, tworzonej przez różne środowiska katolickie, rozwiązanej po represjach komunistycznych. W dwóch kadencjach między 1990 a 1998 KDNP posiadała liczącą około 20 posłów reprezentację w Zgromadzeniu Narodowym, uzyskując w wyborach poparcie na poziomie 6,5–7,0%. W latach 1990–1994 partia wchodziła w skład koalicji rządzącej, cztery następne lata pozostawała w opozycji. W wyborach parlamentarnych w 1998 (startując samodzielnie) i w 2002 (z list Partii Centrum) chadecy nie przekraczali progu wyborczego, pozostając poza parlamentem.
W 2006 partia podpisała porozumienie wyborcze z Fideszem – Węgierską Partią Obywatelską. Centroprawicowa koalicja przegrała wybory parlamentarne, uzyskując 42,49% głosów[3]. Wybory te pozwoliły jednak powrócić chadekom do parlamentu, w nowym Zgromadzeniu Narodowym powołali własną liczącą 23 posłów frakcję. Ugrupowania kontynuowały współpracę także w zwycięskich dla koalicji wyborach krajowych w 2010, po których Zsolt Semjén objął urząd wicepremiera. Porozumienie utrzymywano także w zwycięskich dla centroprawicy wyborach w 2014, 2018 i 2022.
Oba ugrupowania utrzymywały współpracę także w wyborach do Parlamentu Europejskiego; europosłami z ramienia chadeków zostawali odpowiednio László Surján (2009) i György Hölvényi (2014, 2019 i 2024[4]).
KDNP należała do Europejskiej Partii Ludowej; opuściła ją w 2024, gdy EPP nawiązała współpracę z Partią Szacunku i Wolności[5].
Poparcie
edytuj| Wybory | Poparcie | Zmiana punktów procentowych | Mandaty (Zgromadzenie Krajowe) | Zmiana |
|---|---|---|---|---|
| 1990 | 6,5% | – | 21/386 | – |
| 1994 | 7,0% | +0,5 | 22/386 | +1 |
| 1998 | 2,3% | –4,7 | 0/386 | –22 |
| 2002[7] | 3,9% | +1,3 | 0/386 | – |
| 2006[8] | 42% | +38,1 | 23/386[9] | +23 |
| 2010[8] | 52,7% | +10,7 | 36/386[10] | +13 |
| 2014[8] | 44,5% | –8,2 | 16/199[11] | –20 |
| 2018[8] | 49,3% | +4,8 | 16/199[11] | – |
| 2022[8] | 54,1% | +4,8 | 18/199[12] | +2 |
Przypisy
edytuj- ↑ Történelem. kdnp.hu. [dostęp 2013-10-05]. (węg.).
- ↑ Sanctions on Hungary: What For and Why Now?. fairobserver.com, 26 lutego 2012. [dostęp 2013-10-05]. (ang.).
- ↑ Országgyűlési választások 2006. valasztas.hu. [dostęp 2013-10-05]. (węg.).
- ↑ Tisztul a kép: ők képviselhetik Magyarországot Európában a következő öt évben. magyarnemzet.hu, 10 czerwca 2024. [dostęp 2024-06-12]. (węg.).
- ↑ Márk Herczeg: A Tisza Párt felvétele miatt a KDNP kilép az Európai Néppártból. 444.hu, 18 czerwca 2024. [dostęp 2024-06-22]. (węg.).
- ↑ Parties and Elections in Europe: Hungary. parties-and-elections.eu/hungary.html. [dostęp 2018-04-18]. (ang.).
- ↑ Lista Partii Centrum.
- ↑ a b c d e Koalicja Fidesz-KDNP.
- ↑ Koalicja wyborcza Fidesz-KDNP uzyskała łącznie 164 mandaty.
- ↑ Koalicja wyborcza Fidesz+KDNP uzyskała łącznie 263 mandaty.
- ↑ a b Koalicja wyborcza Fidesz+KDNP uzyskała łącznie 133 mandaty.
- ↑ Koalicja wyborcza Fidesz+KDNP uzyskała łącznie 135 mandatów.