Chrysura simplex
Chrysura simplex – gatunek błonkówki z rodziny złotolitkowatych.
| Chrysura simplex | |||
| (Dahlbom, 1854) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
Chrysura simplex | ||
| Synonimy | |||
| |||
Gatunek ten opisany został w 1854 roku przez Andersa Gustafa Dahlboma jako Chrysis cuprea[1].
Błonkówka o wydłużonym ciele długości od 7 do 9,5 mm[2]. Głowę ma niebieską lub zieloną, o silnie wydłużonych, dłuższych niż szerokość żuwaczek policzkach, zaopatrzonych w krótkie owłosienie i z brzegami bocznymi prawie równoległymi. Środkowa część nadustka nie jest silnie uwypuklona[3]. Ubarwienie tułowia jest niebieskie z zielonymi lub złocistymi łatami, a jego owłosienie czarne[2]. Szew między leżącą poziomo zatarczką a pozatułowiem odgranicza poziomą część mezosomy od części opadającej[3]. Zaplecze w widoku grzbietowym jak i bocznym jest zaokrąglone[2]. Złocisty odwłok cechuje się trzecim tergitem równomiernie ku tyłowi zwężonym, o tylnej krawędzi łukowatej, pozbawionej zębów i falistych wcięć, a powierzchni zwarto punktowanej i o słabo wykształconym poprzecznym rzędzie punktów[3]. Drugi sternit gaster jest czerwony do fioletowoczerwonego, czasem co najwyżej częściowo czarny[2].
Larwy są pasożytami pszczół miesierkowatych z gatunków Chalicodoma muraria, Osmia caementaria i Osmia cornuta[4][3]. Owady dorosłe spotyka się na wilczomleczach, rozchodnikach, pępawach i marchwi zwyczajnej[4]. W Polsce latają od środka czerwca do środka lipca[2].
Owad o rozprzestrzenieniu europejsko-medyteranejskim[4]. W Europie znany z Hiszpanii, Francji, Szwajcarii[1], Włoch[4], Polski[3] i Grecji[1]. Ponadto występuje w Afryce Północnej i południowo-zachodniej części Azji[3]. W 2002 umieszczony na Czerwonej liście zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce jako gatunek najmniejszej troski[5].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Chrysura simplex (Rossi, 1790). [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2018-09-12].
- ↑ a b c d e Review of the genera and species with keys to Polish species of cuckoo-wasps. W: Bogdan Wiśniowski: Cuckoo-wasps (Hymenoptera: Chrysididae) of Poland. Ojców National Park, 2015, s. 330-346.
- ↑ a b c d e f Jan Noskiewicz, Wojciech Puławski: Klucze do oznaczania owadów Polski. Część XXVI Błonkówki — Hymenoptera. Zeszyt 55—56. Złotolitki — Chrysididae, Cleptidae. Polski Związek Entomologiczny, PWN, 1956.
- ↑ a b c d G.L. Agnoli, P. Rosa: Chrysura simplex. [w:] Chrysis.net Database of the Italian Chrysididae [on-line]. 2018. [dostęp 2018-09-12].
- ↑ Józef Banaszak: Chrysididae. Złotolitki. W: Czerwona lista zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce. Zbigniew Głowaciński, Małgorzata Makomaska-Juchiewicz, Grażyna Połczyńska-Konior (red.). Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk (PAN), 2002, s. 54–56. ISBN 83-901236-8-1.