Chrystodulos (arcybiskup Aten)
Chrystodulos, imię świeckie Christos Paraskewaidis (ur. 17 stycznia 1939 w Ksanti, zm. 28 stycznia 2008 w Psichiko) – grecki duchowny prawosławny, zwierzchnik Greckiego Kościoła Prawosławnego w latach 1998–2008.
| Christos Paraskewaidis Χρήστος Παρασκευαΐδης | |
| Arcybiskup Aten i całej Grecji | |
| |
| Kraj działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
17 stycznia 1939 |
| Data i miejsce śmierci |
28 stycznia 2008 |
| Miejsce pochówku | |
| Arcybiskup Aten i całej Grecji | |
| Okres sprawowania |
1998–2008 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Śluby zakonne |
1961 |
| Diakonat |
1961 |
| Prezbiterat |
1965 |
| Chirotonia biskupia |
1974 |
| |
| Odznaczenia | |
| |
| Data konsekracji |
1974 | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Konsekrator | |||||
| |||||
Życiorys
edytujW 1961 otrzymał święcenia diakońskie i złożył śluby mnisze w monasterze św. Warłaama na Meteorach. W 1962 ukończył studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu w Atenach. Pięć lat później otrzymał stopień doktora teologii na wydziale teologicznym tej samej uczelni[1]. Kapłanem został w 1965. Przez pięć lat służył w cerkwi Zaśnięcia Matki Bożej w Panaio Phalero (Ateny)[1]. Następnie piastował funkcję sekretarza Synodu Greckiego Kościoła Prawosławnego[1]. Chirotonię biskupią przyjął w 1974[2]. 14 lipca 1974 został metropolitą Dymitriady[1]. Uczestniczył w działalności misyjnej Greckiego Kościoła Prawosławnego w Afryce oraz w Europie Zachodniej[1]. W latach 1985–1998 był odpowiedzialny za koordynowanie działalności ekumenicznej Kościoła Greckiego[1].
28 kwietnia 1998[1] został zwierzchnikiem Greckiego Kościoła Prawosławnego z tytułem arcybiskupa Aten i całej Grecji[2], 9 maja tego samego roku odbyła się jego uroczysta intronizacja[1].
W maju 1998 skrytykował zamiary wprowadzenia w Grecji rozdziału Kościoła od państwa, twierdząc, że przetrwanie narodu greckiego było możliwe dzięki prawosławiu, zaś pozbawienie Kościoła statusu państwowego oznacza walkę z tradycyjną kulturą grecką[3].
W 2001 spotkał się z papieżem Janem Pawłem II, w czasie jego wizyty w Grecji. W 2006 złożył wizytę w Watykanie, odwiedzając papieża Benedykta XVI[2]. Tym samym przyczynił się do poprawy stosunków między Kościołem katolickim a Greckim Kościołem Prawosławnym, które przez wiele lat były bardzo złe[4]. Spotykał się również z przywódcą społeczności muzułmańskiej w Grecji[3].
W czerwcu 2007 zdiagnozowano u niego raka wątrobowokomórkowego. Hierarcha miał poddać się przeszczepowi wątroby, który został odwołany z powodu bardzo złego stanu zdrowia duchownego (liczne przerzuty). Chrystodulos został jedynie poddany chemioterapii[5].
Autor prac z dziedziny teologii moralnej[1]. Miał opinię znakomitego kaznodziei, umiejącego wykorzystywać nowoczesne środki masowego przekazu w pracy duszpasterskiej[1]. Angażował się w akcje społeczne na rzecz walki z AIDS i narkomanią[3]. Cieszył się znaczną popularnością w społeczeństwie greckim, 75% Greków deklarowało dlań zaufanie[4]. 60% było zdania, że nawet ciężko chory powinien pozostawać dożywotnim zwierzchnikiem Kościoła[2]. Jego krytycy zarzucali mu głoszenie poglądów nacjonalistycznych[4].
Chrystodulos był zdecydowanym krytykiem globalizacji i Unii Europejskiej, twierdził, że po wejściu do jej struktur Grecja zatraci swoją kulturę[4]. Sprzeciwiał się również integracji Turcji z Europą, nazywając Turków „barbarzyńcami”[2]. Protestował przeciwko bombardowaniu Serbii przez siły NATO w 1999[4]. W 2000 zorganizował masowe protesty w Atenach i Salonikach przeciwko usuwaniu z greckich dowodów osobistych informacje o wyznaniu, co nazwał atakiem na podstawy tożsamości narodowej Greków[6]. Stwierdził wówczas, że Grecy są w pierwszej kolejności Grekami, dopiero później obywatelami Europy[3]. W odróżnieniu od wielu swoich poprzedników, Chrystodulos żywo angażował się w bieżące problemy polityczne, wspierając nacjonalistyczne partie greckie[6].
W 2003 otrzymał tytuł doktora honoris causa Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie[7].
Został pochowany na Pierwszym cmentarzu w Atenach.
W 2004 odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej[8].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i j W służbie Bogu i ludziom. Księga Jubileuszowa Metropolity Warszawskiego i całej Polski Sawy. Warszawa: Warszawska Metropolia Prawosławna, 2008, s. 329. ISBN 978-83-60311-14-1.
- ↑ a b c d e Zmarł arcybiskup Christodulos. Tygodnik Powszechny, 18 lutego 2008. [dostęp 2011-10-06]. (pol.).
- ↑ a b c d Bonarek J., Czekalski T., Sprawski S., Turlej S.: Historia Grecji. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2005, s. 648. ISBN 83-08-03819-0.
- ↑ a b c d e A. Carassava, Greek Orthodox Leader Dies at 69
- ↑ W służbie Bogu i ludziom. Księga Jubileuszowa Metropolity Warszawskiego i całej Polski Sawy. Warszawa: Warszawska Metropolia Prawosławna, 2008, s. 564. ISBN 978-83-60311-14-1.
- ↑ a b R. Clogg, Historia Grecji nowożytnej, Książka i Wiedza, ISBN 83-05-13465-2, Warszawa 2006, s.287 i 289
- ↑ Zwierzchnik greckiego prawosławia doktorem ChAT [online], 22 sierpnia 2003 [dostęp 2016-09-07].
- ↑ M.P. z 2004 r. nr 56, poz. 941