Christian Friedrich Daniel Schubart
Christian Friedrich Daniel Schubart (ur. 24 marca 1739 w Obersontheim, zm. 10 października 1791 w Stuttgarcie[1][2][3][4]) – niemiecki poeta, kompozytor, dziennikarz.
Portret Schubarta, mal. August Friedrich Oelenhainz | |
Data i miejsce urodzenia |
24 marca 1739 |
---|---|
Pochodzenie | |
Data i miejsce śmierci |
10 października 1791 |
Instrumenty | |
Gatunki | |
Zawód |
Życiorys
edytujJuż jako dziecko przejawiał talenty muzyczne i poetyckie[1]. Kształcił się w Nördlingen i Norymberdze, muzyki uczył się u swojego ojca oraz u Georga Wilhelma Grubera[1][4]. Zgodnie z wolą rodziców studiował teologię na Uniwersytecie w Erlangen (1758–1760), jednak studiów nie ukończył[1][2]. W latach 1763–1769 pełnił funkcję organisty w Geisslingen, następnie w latach 1769–1773 był organistą, klawesynistą i nauczycielem muzyki na dworze księcia wirtemberskiego w Ludwigsburgu[1][2]. W 1773 roku został wygnany z Wirtembergii pod zarzutem rozwiązłego stylu życia[3][4]. Od 1774 roku wydawał w Augsburgu, a od 1775 roku w Ulm czasopismo Deutsche Chronik, poświęcone tematyce muzycznej, literackiej i politycznej, na łamach którego publikował własne wiersze, anegdoty i polemiki społeczne[1][2]. Krytykował Kościół katolicki oraz monarchię[4]. W 1777 roku został uwięziony z rozkazu księcia Karola Eugeniusza i spędził 10 lat w twierdzy Hohenasperg[1][2][3]. Podczas uwięzienia pisał i komponował[1], jako więzień z Hohenasperg stał się symbolem walki z tyranią[2]. Po zwolnieniu z twierdzy został nadwornym poetą księcia Wirtembergii[3][4], redagował też czasopisma Vaterlandchronik (1788–1789) i Chronik (1790–1791)[2].
Twórczość
edytujNależał do czołowych poetów okresu Sturm und Drang[2]. Był autorem popularnych pieśni, w większości pisanych do własnych tekstów[1][2][4]. Po wiersze Schubarta sięgali później także inni kompozytorzy, w tym m.in. Franz Schubert (Die Forelle i An mein Klavier)[1][4]. Pieśni Schubarta, inspirowane twórczością ludową i utrzymane w formie zwrotkowej, opowiadają o życiu chłopów, rzemieślników i żołnierzy. Przeciwstawiając się modnemu wówczas stylowi galant, stanowią już zapowiedź romantyzmu[2].
Był autorem napisanej podczas pobytu w twierdzy autobiografii Leben und Gesinnungen, von ihm selbst im Kerker aufgesetzt (wyd. Stuttgart 1791–1793) oraz traktatu Ideen zu einer Ästhetik der Tonkunst (wyd. Wiedeń 1806)[1][4].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i j k Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 5 Pisc–Stra. New York: Schirmer Books, 2001, s. 3215. ISBN 0-02-865530-3.
- ↑ a b c d e f g h i j Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 9. Część biograficzna s–sł. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2007, s. 140–141. ISBN 978-83-224-0865-0.
- ↑ a b c d Bertil van Boer: Historical Dictionary of Music of the Classical Period. Lanham: Scarecrow Press, 2012, s. 510–511. ISBN 978-0-8108-7183-0.
- ↑ a b c d e f g h The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 807. ISBN 0-674-37299-9.
Linki zewnętrzne
edytuj- Christian Friedrich Daniel Schubart – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project
- PWN: 3973217
- Britannica: biography/Christian-Friedrich-Daniel-Schubart
- Treccani: christian-friedrich-daniel-schubart
- Universalis: christian-friedrich-schubart
- БРЭ: 4923000
- NE.se: christian-friedrich-daniel-schubart
- SNL: Christian_Schubart
- VLE: christian-friedrich-daniel-schubart
- DSDE: Christian_Friedrich_Daniel_Schubart
- Hrvatska enciklopedija: 54987