Choina kanadyjska
Choina kanadyjska (Tsuga canadensis L.) – gatunek drzewa iglastego z rodziny sosnowatych. Pochodzi z lasów Ameryki Północnej[4]. Zasięg występowania obejmuje północno-wschodnią Minnesotę, od Quebec do Nowej Szkocji i na południe do Appalachów. Dobrze toleruje miejsca zacienione i osiąga wiek nawet do 400 latpotrzebne źródło. W Polsce gatunek uprawiany jako roślina ozdobna, rzadziej wprowadzany do lasów gospodarczych. Uznawany za zadomowiony na nielicznych stanowiskach w zachodniej części kraju (kenofit). Lokalnie może tworzyć zwarte odnowienia pochodzące z samosiewu[6].
Systematyka[1][2][3] | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Podkrólestwo | |
Nadgromada | |
Gromada | |
Podgromada | |
Nadklasa | |
Klasa | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
choina kanadyjska |
Nazwa systematyczna | |
Tsuga canadensis (L.)Carr. Traité gén. conif. 189. 1855[4] | |
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[5] | |
Zasięg | |
Morfologia
edytuj- Pokrój
Korona drzewa bardzo nieregularna, dość szeroka, z gęstymi gałęziami; osiąga wysokość około 30 metrów; pędy szczytowe rozwinięte są niewyraźnie, a wierzchołki pędów szczytowych i bocznych – zwisające; dolne gałęzie bywają bardzo grube[7].
- pień: kora chropowata i pomarszczona, szaro-brązowa z wiekiem przechodząca w czerwono-brązowy kolor
- liście: igły spłaszczone, spiralnie rozmieszczone, wykręcone u podstawy, układające się w dwa rzędy po obu stronach gałązki; igły osiągają 8–15 mm długości, 2 mm szerokości; ciemnozielone z wierzchu, z niebiesko-białymi porami na spodzie
- kwiaty: kwitnie od kwietnia do maja
- szyszki: stożkowato-owalne, o 15–22 mm długości i 8–10 mm szerokości; w porze dojrzewania ciemnobrunatne, z łuskami o słabo zgrubiałych brzegach[7]
Pozostałe informacje
edytujChoina kanadyjska jest drzewem-symbolem amerykańskiego stanu Pensylwania. Tamże, niedaleko miasta Tionesta, znaleziono jej najstarszy okaz, którego wiek w 1978 roku oszacowano na 554 lata, a rosnący w otoczeniu dwóch co najmniej pięciusetletnich drzew[8].
Przypisy
edytuj- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Pinales : Pinaceae, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-28] (ang.).
- ↑ M.J.M. Christenhusz i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19 (1), 2011, s. 55–70, DOI: 10.11646/phytotaxa.19.1.3 (ang.).
- ↑ a b Tsuga canadensis. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2011-12-10]. (ang.).
- ↑ A. Farjon , Tsuga canadensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2020-07-09] (ang.).
- ↑ B. Tokarska-Guzik, Z. Dajdok, M. Zając, A. Zając, A. Urbisz, W. Danielewicz: Rośliny obcego pochodzenia w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem gatunków inwazyjnych. Warszawa: Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, 2012. ISBN 978-83-62940-34-9.
- ↑ a b Bruno T. Kremer: Drzewa. Warszawa: Świat Książki, 1996, s. 36-37. ISBN 83-7129-141-8.
- ↑ Tsuga canadensis - The Gymnosperm Database. [dostęp 2011-12-10]. (ang.).
- BioLib: 2391
- EoL: 1033654
- EUNIS: 150566
- Flora of North America: 233501320
- GBIF: 2687182
- identyfikator iNaturalist: 48734
- IPNI: 264005-1
- ITIS: 183397
- NCBI: 66173
- Plant Finder: 285010
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-2516507
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:264005-1
- Tela Botanica: 80762
- identyfikator Tropicos: 24900236
- USDA PLANTS: TSCA
- CoL: 59HM6