Chlorek rtęci(II)

związek chemiczny

Chlorek rtęci(II), pot. sublimat, HgCl
2
nieorganiczny związek chemiczny, sól kwasu solnego i rtęci na II stopniu utlenienia. Dobrze rozpuszczalny w wodzie, silnie trujący. Związek ten stosowany jest jako katalizator w syntezie organicznej, a także jako środek dezynfekujący w stężeniu 0,1%[5]. Jest także stosowany w recepturze aptecznej, m.in. do sporządzania białej maści rtęciowej.

Chlorek rtęci(II)
Ilustracja
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

HgCl
2

Masa molowa

271,50 g/mol

Wygląd

biały lub prawie biały, krystaliczny proszek, albo bezbarwne, białe lub prawie białe kryształy, albo ciężka krystaliczna masa[1]

Identyfikacja
Numer CAS

7487-94-7

PubChem

24085

DrugBank

DB13765

Podobne związki
Inne aniony

fluorek rtęci(II), bromek rtęci(II), jodek rtęci(II)

Inne kationy

chlorek cynku, chlorek kadmu, chlorek rtęci(I) (kalomel)

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC

D08AK03

Objawy zatrucia

edytuj

Objawy zatrucia drogą wziewną i po spożyciu są bardzo podobne i należą do nich:

W przypadku przeżycia występują objawy uszkodzenia układu nerwowego.

Otrzymywanie

edytuj

Chlorek rtęci(II) można otrzymać kilkoma sposobami – na przykład działając kwasem solnym na tlenek rtęci(II) lub w reakcji siarczanu rtęci(II) z mieszaniną chlorku sodu i kwasu solnego[6]:

HgO + 2 HCl HgCl
2
+ H
2
O
HgSO
4
+ 2 NaCl HgCl
2
+ Na
2
SO
4

W pierwszej metodzie tlenek rtęci ogrzewa się z kwasem solnym do rozpuszczenia, po czym sączy się i schładza do krystalizacji. Wydzielone kryształy odsącza się i przemywa niewielką ilością zimnej wody. Z połączonych przesączów po zagęszczeniu można uzyskać kolejną porcję produktu.

Można go także otrzymać przez bezpośrednie działanie chloru na rtęć[7] lub dodając kwasu solnego do gorącego, stężonego roztworu azotanu rtęci(I):

Hg
2
(NO
3
)
2
+ 4HCl 2HgCl
2
+ 2H
2
O + 2NO
2

Przypisy

edytuj
  1. a b Farmakopea Polska VIII, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2008, s. 3491, ISBN 978-83-88157-53-0.
  2. a b c d e f g h CRC Handbook of Chemistry and Physics, William M. Haynes (red.), wyd. 97, Boca Raton: CRC Press, 2016, s. 4-73, 6-92, ISBN 978-1-4987-5429-3 (ang.).
  3. a b Chlorek rtęci(II) [online], karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich, 11 września 2021, numer katalogowy: 449202 [dostęp 2022-04-11]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
  4. Mercury dichloride, [w:] Classification and Labelling Inventory, Europejska Agencja Chemikaliów [dostęp 2022-04-11] (ang.).
  5. Farmakopea Polska IV, Ministerstwo Zdrowia, t. 1, Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1965, s. 1393, OCLC 603050816.
  6. Janusz Supniewski, Preparatyka nieorganiczna, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1958, s. 288–290.
  7. Julian Gałecki, Preparatyka nieorganiczna, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 1964, s. 640.