Chlorek chromu(III)

Chlorek chromu(III)
bezwodny	heksahydrat
Nazewnictwo
	Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
	chlorek chromu(III)
	Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	CrCl3
Masa molowa	158,36 g/mol
	Identyfikacja
Numer CAS	10025-73-7
PubChem	24808
DrugBank	DB09129
InChI
	InChI=1S/3ClH.Cr/h3*1H;/q;;;+3/p-3
	InChIKey
	QSWDMMVNRMROPK-UHFFFAOYSA-K
Właściwości
	Gęstość
	2,87 g/cm³; ciało stałe
	Rozpuszczalność w wodzie
	trudno rozpuszczalny/nierozpuszczalny
Temperatura topnienia	1152 °C
Temperatura wrzenia	1300 °C (rozkład)
Budowa
Typ hybrydyzacji i VSEPR	sp3d2 – oktaedr
Niebezpieczeństwa
	Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich
	Globalnie zharmonizowany system; klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
	Na podstawie podanej karty charakterystyki
Niebezpieczeństwo
Zwroty H	H302, H315, H319, H330
Zwroty P	P260, P284, P305+P351+P338, P310
	Europejskie oznakowanie substancji
	oznakowanie ma znaczenie wyłącznie historyczne
	Na podstawie podanej karty charakterystyki
	Szkodliwy; (Xn)
Zwroty R	R22, R26
Zwroty S	S28, S36/37, S45
Numer RTECS	GB5425000
Dawka śmiertelna	LD50 40 mg/kg (mysz, domięśniowo)
	Podobne związki
Inne aniony	fluorek chromu(III); bromek chromu(III); jodek chromu(III)
Inne kationy	chlorek chromu(II); chlorek chromu(IV); chlorek molibdenu(III); chlorek wolframu(III)
	Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą; stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
	Multimedia w Wikimedia Commons

Chlorek chromu(III), CrCl₃ – nieorganiczny związek chemiczny, sól kwasu solnego i chromu na III stopniu utlenienia.

Izomeria hydratacyjna heksahydratu chlorku chromu(III)

Uwodniony chlorek chromu(III), wiążący sześć cząsteczek wody, występuje w trzech postaciach o tym samym wzorze sumarycznym:

[CrCl₂(H₂O)₄]Cl·2H₂O – ciemnozielony

[CrCl(H₂O)₅]Cl₂·H₂O – jasnozielony

[Cr(H₂O)₆]Cl₃ – fioletowy

i jest przykładem izomerii hydratacyjnej związków kompleksowych. Za pomocą badań spektrofotometrycznych w roztworach wodnych, gdzie obecne były wysokie stężenia jonów wodorowych, zaobserwowano wyraźne zmiany w widmach, wraz ze wzrostem liczby skoordynowanych jonów chlorkowych. Udowodniono również istnienie kompleksowej formy cis- oraz trans- o wzorze [CrCl₂(H₂O)₄]⁺^[2].

Proces izomeryzacji pomiędzy formami [CrCl₂(H₂O)₄]Cl·2H₂O- [CrCl(H₂O)₅]Cl₂·H₂O- [Cr(H₂O)₆]Cl_3,w dużym stopniu zależy od temperatury prowadzenia procesu. Wraz ze wzrostem temperatury roztworu następuje izomeryzacja kompleksów od formy dwuwodnej (roztwór ciemnozielony) poprzez formę jednowodną (roztwór jasnozielony) aż do formy bezwodnej (roztwór fioletowy). Obniżanie temperatury powoduje odwrócenie kolejności od formy bezwodnej do formy dwuwodnej.

Otrzymywanie

Bezwodny chlorek chromu można otrzymać bezpośrednio w reakcji pierwiastków: metalicznego chromu i chloru:

2 Cr + 3 Cl₂ → 2 CrCl₃

lub pośrednio przepuszczając gazowy chlor przez mieszaninę tlenku chromu(III) Cr₂O₃ i węgla w temp. 800 °C:

Cr₂O₃ + 3 Cl₂ + 3 C → 2 CrCl₃ + 3 CO

Formę uwodnioną można otrzymać poprzez roztworzenie chromu w kwasie solnym.

Zastosowanie

Chlorek chromu stosuje się:

jako zaprawę przed farbowaniem tkanin,
do chromowania metodą galwanizacji,
jako substrat do otrzymywania innych związków chromu.

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d Trichlorochromium, [w:] PubChem [online], United States National Library of Medicine, CID: 24808 [dostęp 2021-12-05] (ang.).
↑ Edward L.E.L. King Edward L.E.L. i inni, The Isomeric Dichlorotetraaquochromium(III) Ions; their Separation, Spectra and Relative Stabilities 1, „Journal of the American Chemical Society”, 80 (19), 1958, s. 5015–5018, DOI: 10.1021/ja01552a002 [dostęp 2021-12-05] (ang.).

[PubChem-1] Trichlorochromium, [w:] PubChem [online], United States National Library of Medicine, CID: 24808 [dostęp 2021-12-05] (ang.).

[2] Edward L.E.L. King Edward L.E.L. i inni, The Isomeric Dichlorotetraaquochromium(III) Ions; their Separation, Spectra and Relative Stabilities 1, „Journal of the American Chemical Society”, 80 (19), 1958, s. 5015–5018, DOI: 10.1021/ja01552a002 [dostęp 2021-12-05] (ang.).

[1]

[2]