Chiengi

Chiengi – miejscowość w Prowincji Luapula w północnej Zambii. Stolica dystryktu Chiengi. Dawna kolonialna boma założona przez imperium brytyjskie. Nazwa pochodzi od przepływającego w pobliżu strumienia Chiengi.

Chiengi

Państwo	Zambia
Prowincja	Luapula
Dystrykt	Dystrykt Chiengi
Populacja • liczba ludności	9161 (16 października 2010)
Położenie na mapie Zambii Chiengi
8°29′12″S 28°55′58″E
Strona internetowa

Geografia

Chiengi znajduje się w północno-zachodniej części prowincji Luapula, przy granicy z Demokratyczną Republiką Konga. Leży na północno-zachodnim brzegu jeziora Mweru w pobliżu ujścia rzeki Luvua. Przez miejscowość przebiega droga D76, która na północny zachód prowadzi do pobliskiego, kongijskiego Pweto, a w przeciwną stronę, brzegiem jeziora Mweru do Mumungi. Na wschód od Chiengi znajduje się Park Narodowy Mweru Wantipa.

Historia

Czasy kolonialne

Boma Chiengi została założona podczas wyścigu między Wolnym Państwem Kongo belgijskiego króla Leopolda II, a Brytyjską Kompanią Południowoafrykańską (BSAC) Cecila Rhodesa o zajęcie Katangi od jej króla Msiri, który miał miejsce w latach 1890-91. Alfred Sharpe został wysłany by zawrzeć umowę z Msiri przez BSAC z biura Brytyjskiej Afryki Centralnej w Zombie w Nyasalandzie w 1890, lecz zawiódł. Podczas drogi powrotnej do Nyasalandu w 1891, Sharpe minął strumień Chiengi, a ponieważ 5 km na południe stąd wódz Puta z ludu Bwile uległ i podpisał pakt, postanowił założyć tu bomę, która chroniła by dla BSAC terytorium na wschód od jeziora Mweru i stanowiła bazę wypadową dla kolejnych prób nakłonienia do uległości króla Msiri. Zadanie zbudowania i zarządzania bomą zlecił swojemu bezpośredniemu podwładnemu, kapitanowi Crayshaw'owi.

Ostatecznie Leopold II podbił Katangę, zabijając w grudniu 1891 króla Msiri i wysłał Stairs Expedition, dla jej ochrony. W trakcie drogi powrotnej na wschodnie wybrzeże Afryki, Stairs Expedition przeszła w pobliżu Chiengi, wymieniając z kpt. Cryshaw'em wiadomości odnośnie do przebiegu granicy między terytoriami BSAC i Wolnego Państwa Kongo (CFS) na odcinku od jeziora Mweru do jeziora Tanganika.

Boma Chiengi była prawdopodobnie pierwszym kolonialnym przyczółkiem na terenie tzw. Rodezji Północno-Wschodniej i jedną z najbardziej oddalonych placówek Imperium Brytyjskiego. Ostatecznie zamknięta została w 1933 i zastąpiona przez bomy Kawambwa, a później Nchelenge.

Obok rybołówstwa, głównym źródłem dochodu Chiengi w czsach kolonialnych była sól, która wypłukiwana przez spływające ze wzgórz strumienie odkładała się na terenach podmokłych zwanych dambo.

Czasy współczesne

Chiengi zostało przywrócone, jako mniejszy ośrodek administracyjny w Dystrykcie Nchelenge, niepodległej już Zambii w latach 1970, a następnie jako stolica administracyjna dystryktu Chiengi w latach 1990. Obszar ten był kilkukrotnie pod wpływem konfliktów w Kongo, z których najbardziej znaczącym była II wojna domowa w Kongu, kiedy to 10 tys. uchodźców osiedliło się w obozach UNHCR w dystryktach Kawambwa i Mporokoso. Większość z nich było repatriowanych, gdy wojna się skończyła.