Cesarzowice (powiat średzki)
Cesarzowice (niem. Zieserwitz) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie średzkim, w gminie Środa Śląska.
| wieś | |
_ID_597210.jpg) Kościół św. Marcina | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (III 2011) |
412[2] |
| Strefa numeracyjna |
71 |
| Kod pocztowy |
55-300[3] |
| SIMC |
0880768 |
Położenie na mapie gminy Środa Śląska  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu średzkiego  | |
 51°06′20″N 16°33′57″E/51,105556 16,565833[1]
| |
_ID_597211.jpg)
Podział administracyjny
edytujW latach 1954–1961 wieś należała i była siedzibą władz gromady Cesarzowice, po jej zniesieniu w gromadzie Bukówek. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa wrocławskiego.
Nazwa
edytujMiejscowość ma metrykę średniowieczną i notowana jest od XII wieku. Po raz pierwszy wieś wymieniona została w 1155 jako Ciceuici. Później także w 1217 Scizerowici, 1253 Cesorauici, 1295 in Scisserowe, 1335-42 Cezarowicz, 1336 Czezarwicz, 1337 Cesrawicz, 1353 Czesarwicz, 1424 Czesirwitz, 1743 Zieserwitz, 1845 Zieserwitz. Nazwa miejscowości pochodzi od słowiańskiej nazwy osobowej Czściżyr z dodanym sufiksem -owice. Wtórnie uległa przekształceniu pod wpływem słowa cesarz[4].
W łacińskim dokumencie z 1217 roku wydanym przez biskupa wrocławskiego Lorenza miejscowość wymieniona jest w zlatynizowanej, staropolskiej formie Scizerovici[5].
Zabytki
edytujDo wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest[6]:
- zespół kościoła filialnego:
- kościół pw. św. Marcina z XIV w., przebudowywany w XVI w. oraz w drugiej połowie XVIII w. Wykonany z kamienia łamanego, orientowany, jednonawowy, z wyższym prostokątnym prezbiterium, z wieżą od zachodu. Wejście w wieży sklepione łukiem koszowym]. Na wieży zegar. We wnętrzu zachowane drewniane gotyckie piaskowcowe sakramentarium z chrzcielnicą i płytą nagrobną, drewniane drzwi oraz rzeźby św. Jadwigi oraz biskupa z monstrancją: barokowy krucyfiks i obrazy: Madonna, Ukrzyżowany i Chrystus w Ogrójcu[7].
- cmentarz kościelny
- mur obronny cmentarza, z pierwszej połowy XVII w.
Pomniki przyrody
edytuj- Cis pospolity (Taxus baccata), ogród przy posesji nr 77[8].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 14846
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 141 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Rymut 1997 ↓, s. 42.
- ↑ Grünhagen 1866 ↓, s. 98.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 155. [dostęp 2012-10-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
- ↑ Zabytki sakralne. Portal informacyjny Środa Śląska. [dostęp 2012-08-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-06)].
- ↑ Portal Informacyjny Środa Śląska. [w:] Kierunki Zagospodarowania Przestrzennego [on-line]. 09 2008, Załącznik Nr 1a do Uchwały Nr XXIII/185/08 Rady Miejskiej w Środzie Śląskiej z dn. 30.09.2008 r. [dostęp 2012-06-06].
Bibliografia
edytuj- Kazimierz Rymut: Nazwy miejscowe Polski, t. II, C-D, hasło "Cesarzowice (2)". Kraków: Instytut Języka Polskiego PAN, 1997, s. 16. ISBN 978-83-64007-04-0.
- Colmar Grünhagen: Regesten zur Schlesischen Geschichte. Breslau: Josef Max & COMP., 1866.