Cerkiew Przeniesienia Relikwii Świętego Mikołaja w Ruskiej Bystrej
Cerkiew Przeniesienia Relikwii Świętego Mikołaja[1] (słow. Chrám Prenesenia ostatkov svätého Mikuláša) – drewniana greckokatolicka cerkiew filialna parafii Ruský Hrabovec w Ruskiej Bystrej. Należy do dekanatu Sobrance w eparchii koszyckiej Kościoła katolickiego obrządku bizantyjsko-słowackiego.
nr rej. 809-86/0 | |||||||||||
cerkiew filialna | |||||||||||
Państwo | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Kraj | |||||||||||
Miejscowość | |||||||||||
Wyznanie | |||||||||||
Kościół | |||||||||||
Parafia |
parafia Ruský Hrabovec | ||||||||||
Wezwanie |
Przeniesienia Relikwii św. Mikołaja | ||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
Położenie na mapie kraju koszyckiego | |||||||||||
Położenie na mapie Słowacji | |||||||||||
48°51′23,3″N 22°17′47,8″E/48,856472 22,296611 |
Cerkiew powstała w unikatowym typie cerkwi karpackich charakterystycznym dla okolic Sniny, posiada status Narodowego Zabytku Kultury[2].
W 2008 została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO wraz z innymi drewnianymi cerkwiami w słowackich Karpatach.
Historia
edytujCerkiew została wzniesiona na wzgórzu w centralnej części wsi na początku XVIII wieku, poświęcona w 1730[3]. W latach pięćdziesiątych XX wieku zamieniona na prawosławną, później odzyskana przez grekokatolików. Gruntowny remont świątyni głównie wewnątrz zakończył się w 1989. Remontowana także w 2002 i wymieniono wtedy między innymi niektóre elementy konstrukcyjne i poszycie gontowe.
-
Elewacja frontowa
-
Wieża nad babińcem
-
Elewacja południowa
Architektura i wyposażenie
edytujJest to mała cerkiew drewniana o konstrukcji zrębowej, orientowana posadowiona na kamiennych fundamentach. Budowla trójdzielna: do kwadratowej nawy przylega od strony wschodniej węższe zamknięte trójbocznie prezbiterium, a od zachodniej babiniec z posadowioną na jego zrębie wieżą słupową o prostych ścianach pokrytą namiotowym daszkiem zakończoną cebulastą banią z kutym krzyżem. Nad wschodnią częścią sanktuarium druga mniejsza podobna wieżyczka[3]. Całość nakryta masywnym jednokalenicowym dachem gontowym dostosowanym do szerokości nawy z szerokim okapem wspartym na słupach.
Wewnątrz we wszystkich pomieszczeniach stropy płaskie. Między babińcem a nawą zrębowa przegroda z dwoma rzeźbionymi słupami, podobna niepełna przegroda pomiędzy prezbiterium a nawą. W sanktuarium ołtarz główny o rzeźbionej i polichromowanej nastawie, z przedstawieniem Ukrzyżowania i ozdobne tabernakulum oraz ołtarzyk z ikoną Pieta z XVIII wieku. W nawie pięciopiętrowy kompletny ikonostas z XVIII wieku z dwoma skrajnymi ikonami umieszczonymi także na ścianach bocznych nawy ze względu na mały rozmiar świątyni.
-
Wieża nad sanktuarium
-
Widok od strony prezbiterium
-
Drzwi
Przypisy
edytuj- ↑ Polski egzonim uchwalony na 109. posiedzeniu KSNG.
- ↑ Zoznamy nehnuteľných kultúrnych pamiatok. [dostęp 2016-01-09]. (słow.).
- ↑ a b Słowackie kościoły drewniane, Ruská Bystrá. [dostęp 2016-01-09]. (pol.).
Bibliografia
edytuj- Magdalena i Artur Michniewscy, Marta Duda, Cerkwie drewniane Karpat. Polska i Słowacja, Wydawnictwo Rewasz, Wyd. II, Pruszków 2011, s. 266 ISBN 978-83-62460-12-0