Cerkiew Podwyższenia Krzyża Świętego w Kramarzówce

Cerkiew Podwyższenia Krzyża Świętego w Kramarzówce − parafialna cerkiew greckokatolicka, znajdująca się w Kramarzówce, zbudowana w 1790.

Cerkiew Podwyższenia Krzyża Świętego
Zabytek: nr rej. A-1504 z dnia 02.12.1986
nieczynna kultowo
Ilustracja
Elewacja boczna
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Miejscowość

Kramarzówka

Wyznanie

katolickie

Kościół

greckokatolicki

Wezwanie

Podwyższenia Krzyża Świętego

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Kramarzówka, cerkiew”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kramarzówka, cerkiew”
Położenie na mapie powiatu jarosławskiego
Mapa konturowa powiatu jarosławskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Kramarzówka, cerkiew”
Położenie na mapie gminy Pruchnik
Mapa konturowa gminy Pruchnik, na dole znajduje się punkt z opisem „Kramarzówka, cerkiew”
Ziemia49°51′35,9″N 22°30′06,7″E/49,859972 22,501861

W 1947 cerkiew przejęta i użytkowana do 2000 przez Kościół rzymskokatolicki. Od 2000 po wybudowaniu nowego kościoła nieczynna kultowo i opuszczona.

Świątynię wpisano w 1986 do rejestru zabytków[1].

Historia obiektu

edytuj

Cerkiew w Kramarzówce istniała już na początku XVI w. Obecną świątynię zbudował w 1790 ówczesny właściciel wsi Ignacy Smulski jako kaplicę dworską. W latach późniejszych przekształcona została na parafialną cerkiew greckokatolicką. Była remontowana w 1889, 1932 i w 1970[2]. Pod koniec okresu międzywojennego w Kramarzówce mieszkało około 600 Ukraińców, których wysiedlono w 1947 na ziemie zachodnie[3].

Architektura i wyposażenie

edytuj

Budowla murowana, orientowana jednonawowa. Trójdzielna, prezbiterium zamknięte trójbocznie z zakrystią od południa, przy nawie od południa kaplica z ołtarzem. Od frontu do babińca dobudowany prawdopodobnie w 1932 przedsionek nakryty dachem dwuspadowym. Dachy dwuspadowe z kwadratową wieżyczką nad nawą z sygnaturką i hełmem w kształcie iglicy. Wokół sanktuarium potężne przypory[2][4].

Wokół cerkwi

edytuj

Obok świątyni znajduje się murowana dzwonnica z magazynkiem z trzema arkadami u góry z końca XVIII w.[4][3]

Przypisy

edytuj
  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podkarpackie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 [dostęp 2021-02-11].
  2. a b Jacek Żabicki: Leksykon zabytków architektury Lubelszczyzny i Podkarpacia. Wydawnictwo Arkady, Warszawa 2013, s. 260. ISBN 978-83-213-4787-5.
  3. a b Stanisław Kłos: Jarosław, Radymno, Sieniawa, Pruchnik i okolice. Roksana Krosno, Krosno 1988, Wydanie I, s. 167. ISBN 83-87282-65-0.
  4. a b Maciej Skowroński: Cerkwie Nadsania. Wydawnictwo Fundacja, Nowy Sącz 2005, s. 14. ISBN 83-88887-42-4.