Cerkiew św. Mikołaja w Budești

zabytkowa drewniana cerkiew w Rumunii

Cerkiew św. Mikołaja – drewniana cerkiew z 1643 r. w Budești w okręgu Marmarosz w północnej Rumunii.

Cerkiew św. Mikołaja
Biserica de lemn din Budești Josani
Zabytek: nr rej. MM-II-m-A-04530
cerkiew
Ilustracja
Państwo

 Rumunia

Miejscowość

Budești

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Rumuński Kościół Prawosławny

Wezwanie

św. Mikołaja

Położenie na mapie Rumunii
Mapa konturowa Rumunii, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Cerkiew św. Mikołaja”
Ziemia47°43′26,0″N 23°58′43,0″E/47,723889 23,978611

Jedna z ośmiu cerkwi leżących na terenie Marmaroszu, które w 1999 r. zostały wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Świątynia w Budești wyróżnia się swoimi monumentalnymi rozmiarami i nietypowym dla architektury sakralnej Marmaroszu elementem dzwonnicy zwieńczonej hełmem z czterema wieżyczkami na rogach.

Cerkiew św. Mikołaja to monumentalna jednonawowa świątynia drewniana (8,47 × 17,70 m), wzniesiona w 1643 r. w miejscu wcześniejszej świątyni w środkowej części Budești[1][2].

Wyróżnia się klarowną kompozycją z dzwonnicą nad przednawiem zwieńczoną hełmem i czterema wieżyczkami na rogach[a] – jedyna tego typu w Marmarosz[2][3]. Wzniesiona na planie prostokąta (przednawie – nawa – ołtarz) z belek dębowych osadzona jest na kamiennej podmurówce[2]. Wejście znajduje się po zachodniej stronie[2].

 
Ikonostas

Kościół zdobią dekoracyjne malowidła ścienne oraz wiele historycznych ikon malowanych na szkle i drewnie, najstarsza ikona pochodzi z XV w. i przedstawia Jana Chrzciciela[1]. Dekoracje malarskie powstały w dwóch etapach i zostały wykonane przez dwóch różnych artystów[3].

Wnętrza przednawia i nawy zdobią malowidła pędzla Alexandru Ponehalschiego z 1762 r.[1] Na zachodniej i południowej ścianie przednawia ukazano sceny z życia Chrystusa[2]. W nawie zachowały się przedstawienia ze Starego Testamentu, m.in. proroka Eliasza, scen z raju[2]. Ponehalschi wykonał również malowidła ikonostasu i wiele ikon[2][3].

Ołtarz główny z 1812 r., autorstwa Ianoșa Oprișa, utrzymany jest w stylu barokowym[1][2].

W 1922 r. przeprowadzono remont świątyni, a w 1935 r. wybudowano zakrystię cmentarza otaczającego cerkiew[2]. Świątynia była później kilkukrotnie remontowana[2].

Cerkiew św. Mikołaja w Budești jest jedną z ośmiu cerkwi leżących na terenie Marmaroszu, które w 1999 r. zostały wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO[4].

  1. Element charakterystyczny dla regionu Lăpuș[2].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Birgitta Gabriela Hannover Moser: Rumänien: Kunstschätze und Naturschönheiten. Trescher Verlag, 2015, s. 126. ISBN 978-3-89794-313-1. [dostęp 2018-02-14].
  2. a b c d e f g h i j k UNESCO: Wooden Churches of Maramureş: nomination file 904. [dostęp 2018-02-14]. (fr.).
  3. a b c Ana Barca: Die Holzkirchen der Maramuresch - Zweiter Teil. [dostęp 2018-02-14]. (niem.).
  4. UNESCO: Wooden Churches of Maramureş. [dostęp 2018-02-14]. (ang.).