Cerkiew św. Jana Chrzciciela w Nesebyrze
Cerkiew św. Jana Chrzciciela – zabytkowa prawosławna cerkiew w bułgarskim mieście Nesebyr[1].
| cerkiew | |||||||||||
| |||||||||||
| Państwo | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||
| Kościół | |||||||||||
| Wezwanie |
św. Jana Chrzciciela | ||||||||||
| Wspomnienie liturgiczne |
24 czerwca | ||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
Położenie na mapie Bułgarii  | |||||||||||
 42°39′32″N 27°44′02″E/42,658889 27,733889
| |||||||||||
Trójnawowa[2] cerkiew zbudowana w X wieku z nieobrobionego[1] łamanego kamienia[2] i zaprawy. Budowla ma 14 metrów długości i 10 metrów szerokości, jest typowym przykładem obiektu z okresu przejściowego, łączącego cechy bazyliki i świątyni na planie krzyża. Nad centralną częścią budynku znajduje się cylindryczny bęben zwieńczony półkolistą kopułą[1], wsparty na czterech filarach[3]. Ściana wschodnia posiada trzy półkoliste apsydy[1]. Gzymsy[3], obrzeża okien i drzwi są zdobione elementami dekoracyjnymi z cegły[2], ściany zachodnia, północna i południowa zdobią także wysokie, ślepe okna łukowe. W budowli nie ma narteksu[1].
Na otynkowanych ścianach wewnętrznych liczne zdobienia w postaci fresków, w tym XIV-wieczny portret donatora na ścianie południowej i fragmenty przedstawienia św. Mariny z XVII wieku na kolumnie w południowo-wschodniej części budowli[1]. Do czasów współczesnych zachowały się malunki z XIV, XVI i XVII wieku[4].
W czasie prac archeologicznych prowadzonych w ramach projektu realizowanego w latach 2012–2013 ustalono, że cerkiew wzniesiono na fundamentach wczesnobizantyńskiej trójnawowej bazyliki pochodzącej z VI wieku. Pierwotna budowla miała jedną apsydę kształtu półkolistego, z czasem dobudowano także apsydy w północnej i południowej nawie[1]. Obecnie jest jedną z najlepiej zachowanych cerkwi w mieście[5] i bywa uważana za najładniejszą[6]. Pełni funkcję muzeum[7].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g Museum Ancient Nessebar [online], www.ancient-nessebar.com [dostęp 2019-06-08].
- ↑ a b c Cerkiew Św. Jana Chrzciciela. [dostęp 2019-06-09]. (pol.).
- ↑ a b Bizantyjska Cerkiew Świętego Jana Chrzciciela z X – XI wieku jest jednym z bardzo dobrze zachowanym zabytkiem sakralnym Nesebyru.. [dostęp 2019-06-09]. (pol.).
- ↑ Kościół Św. Jana Chrzciciela. plan4fun.pl. [dostęp 2019-06-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-06-09)]. (pol.).
- ↑ Paweł, Nesebyr (Nesebar) – perła wschodnich Bałkanów [online], adventum, 12 lipca 2018 [dostęp 2019-06-09] (pol.).
- ↑ Nesebyr. Od cerkwi do cerkwi - Otwarty Przewodnik Krajoznawczy [online] [dostęp 2019-06-09] (pol.).
- ↑ Nesebyr, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2019-06-09].