Carlo Donida
Carlo Donida Labati (ur. 30 października 1920 w Mediolanie, zm. 22 kwietnia 1998 w Porto Valtravaglia) – włoski kompozytor i pianista, znany z licznych przebojów, skomponowanych zwłaszcza we współpracy z autorem tekstów, Mogolem: „Al di là” (1961), „Uno dei tanti” (1961), „Abbracciami forte” (1965), „Gli occhi miei” (1968), „La spada nel cuore” (1970). Wiele ze skomponowanych przez niego piosenek wykonywali zagraniczni wykonawcy, między innymi: Udo Jürgens, Tom Jones, Ben E. King, Petula Clark i Shirley Bassey.
| Imię i nazwisko |
Carlo Donida Labati |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
30 października 1920 |
| Data i miejsce śmierci |
22 kwietnia 1998 |
| Gatunki | |
| Zawód | |
| Aktywność |
od 1951 |
| Współpracownicy | |
| Mogol | |
Życiorys i twórczość
edytujLata 50.
edytujCarlo Donida Labati urodził się 30 października 1920 roku w Mediolanie. Ukończył miejscowe Konserwatorium im. Giuseppe Verdiego w klasie fortepianu i kompozycji. Rozpoczął karierę muzyczną jako pianista zespołu I Dandies, który występował w latach 1946–1949 na estradach między innymi Mediolanu i Wenecji[1]. Na początku lat 50. Donida został zatrudniony jako aranżer przez wydawnictwo muzyczne G. Ricordi & C., które w tym czasie utworzyło dział Radio Record Ricordi, poświęcony muzyce rozrywkowej. Dział ten odniósł sukces dzięki takim artystom jak: Gino Latilla, Joe Sentieri, Tony Dallara, Milva, Wilma Goich i wielu innym[2].
Pierwszy własny sukces Donida odniósł w 1951 roku, komponując we współpracy z autorami tekstów Gian Carlo Testonim i Mario Panzerim piosenkę „Sotto il mandorlo”, którą wykonał zespół Duo Fasano na inauguracyjnym Festiwalu Piosenki Włoskiej w San Remo[2][3]. W 1953 roku skomponował wspólnie z Calibim piosenkę „Vecchio scarpone”, która zajęła 4. miejsce na tym festiwalu (wykonawcy: Gino Latilla i Doppio Quintetto Vocale oraz Giorgio Consolini). W 1954 roku kolejna jego piosenka, „Canzone da due soldi” (tekst: Pinchi, wykonawcy: Katyna Ranieri i Achille Togliani) zajęła na tym festiwalu 2. miejsce[3].
Lata 60. i późniejsze
edytujW 1960 roku Donida rozpoczął współpracę z autorem tekstów Mogolem. Ich pierwszymi wspólnymi piosenkami były: „Briciole di baci”, wykonana przez Minę i „Diavolo”, zaśpiewana Jimmy’ego Fontanę[1]. Natomiast ich pierwszym sukcesem stała się napisana w 1961 roku piosenka „Al di là”, która w wykonaniu Luciana Tajolego i Betty Curtis wygrała festiwal w San Remo[1][4]. Z tą samą piosenką Betty Curtis reprezentowała Włochy podczas finału 6. Konkursu Piosenki Eurowizji, zajmując 5. miejsce[5]. W Stanach Zjednoczonych własne wersje tej piosenki zaprezentowali: Connie Francis w 1963 roku[6] oraz Ray Charles Singers rok później[7]. Kolejnym sukcesem spółki Mogol/Donida stała się piosenka „Uno dei tanti”, również z 1961 roku, znana w wersji anglosaskiej, jako „I (Who Have Nothing)” z wykonania takich artystów jak: Ben E. King (1963), Petula Clark (1965), The Spectres (1966), Tom Jones (1970), Luther Vandross i Martha Wash (1991), Neil Diamond (1993), Joe Cocker (2004)[8]. Następne osiągnięcie Mogol/Donida odnotowali w 1965 roku, gdy ich piosenka „Abbracciami forte”, wykonana przez Udo Jürgensa i Ornellę Vanoni, zajęła 2. miejsce na festiwalu w San Remo[9]. Pochodząca z 1968 roku piosenka „Gli occhi miei” (11. miejsce na festiwalu w San Remo)[10] stała się, pod tytułem „Help Yourself”, jednym z przebojów Toma Jonesa, zajmując 5. miejsce na liście Official Charts Company[11]. W 1970 roku piosenka „La spada nel cuore”, wykonana przez Patty Pravo i Little Tony’ego, zajęła na festiwalu w San Remo 5. miejsce, a w 1971 „La folle corsa” – 12. (wykonawcy: Little Tony, Formula 3)[12]. Donida i Mogol napisali wspólnie 126 piosenek[1].
W swojej karierze Donida skomponował ścieżki dźwiękowe do filmów fabularnych, dokumentalnych i reklam. komponował również piosenki do tekstów w dialekcie mediolańskim: „Mi no, ghe vegni no”, „Cing ghei de pu, ma ross” i „Quand el coeur el s'innamora”, które uczestniczyły i zwyciężały w poszczególnych edycjach Festiwalu Piosenki Mediolańskiej[1].
Zmarł 22 kwietnia 1998 roku w Porto Valtravaglia[13].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e Associazione Culturale "La Compagnia di Donida": Carlo Donida Labati: Biografia. www.carlodonida.it. [dostęp 2018-05-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-10)]. (wł.).
- ↑ a b Musica e dischi: Carlo Donida. musicaedischi.it. [dostęp 2018-05-23]. (wł.).
- ↑ a b Giannotti 2005 ↓, s. 229.
- ↑ Giannotti 2005 ↓, s. 231.
- ↑ Eurovision: Eurovision Song Contest 1961. www.eurovision.tv. [dostęp 2018-05-23]. (ang.).
- ↑ Billboard: Al Di La – Connie Francis. www.billboard.com. [dostęp 2018-05-23]. (ang.).
- ↑ Billboard: Al-Di-La – The Ray Charles Singers. www.billboard.com. [dostęp 2018-05-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-24)]. (ang.).
- ↑ SecondHandSongs: Song: Uno dei tanti. www.secondhandsongs.com. [dostęp 2018-05-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-01-14)]. (ang.).
- ↑ Giannotti 2005 ↓, s. 232.
- ↑ Giannotti 2005 ↓, s. 233.
- ↑ Official Charts Company: Tom Jones – Singles. www.officialcharts.com. [dostęp 2018-05-23]. (ang.).
- ↑ Giannotti 2005 ↓, s. 234.
- ↑ La Compagnia di Donida: Carlo Donida Labati: la biografia. www.premiodonida.it. [dostęp 2018-05-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-24)]. (wł.).
Bibliografia
edytuj- Marcello Giannotti: L'enciclopedia di Sanremo: 55 anni di storia del festival dalla A alla Z. Gremese Editore, 2005. ISBN 88-8440-379-0. (wł.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Carlo Donida w bazie IMDb (ang.)
- Carlo Donida na Discogs
- Strona o Carlo Donidzie. carlodonida.it. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-02-24)].