Cantedeskia etiopska
Cantedeskia etiopska, kallijka etiopska, kalia etiopska, kalla etiopska, bielikrasa etiopska, kalia-lilia etiopska, lilia-ucho świni (Zantedeschia aethiopica) – gatunek rośliny z rodziny obrazkowatych. Pochodzi z Afryki Południowej, ale rozprzestrzenił się także w Australii, Nowej Zelandii, na Hawajach, w Makaronezji i na Maskarenach[4]. Popularna roślina ozdobna, doniczkowa i szklarniowa o trwałych kwiatach. Używana na kwiat cięty, klasycznie do wiązanek ślubnych i wieńców pogrzebowych.
Systematyka[1][2] | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | |||
Klasa | |||
Nadrząd | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek |
cantedeskia etiopska | ||
Nazwa systematyczna | |||
Zantedeschia aethiopica (L.) Spreng.[3] Syst. veg. 3:765. 1826 | |||
Synonimy | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[5] | |||
Morfologia
edytuj- Pokrój
- Bylina posiadająca krótkie, bulwiasto zgrubiałe kłącze z którego wyrastają liście do 1 m długości o jednolicie zielonej, strzałkowato-oszczepowatej blaszce liściowej.
- Łodyga
- Kwiatonośna wyrasta powyżej liści, w przekroju jest trójkątna a w szczytowym odcinku posiada
- Kwiatostan
- Kolbowy typowy dla roślin z rodziny obrazkowatych, od dołu objęty śnieżno-białą lub jasnokremową pochwą.
- Kwiaty
- Żółte, drobne, rozdzielnopłciowe.
- Owoc
- Jagoda.
Uprawa
edytujW klimacie umiarkowanym półkuli północnej kalia etiopska jest rośliną doniczkową lub szklarniową, ponieważ latem przechodzi ona okres spoczynku (w przeciwieństwie do cantedesek kolorowych (mieszańcowych), które latem rosną i kwitną). Od czerwca/lipca do października/listopada kalia etiopska musi przejść okres spoczynku. W czerwcu należy zmniejszać podlewanie, a od lipca roślinę należy całkowicie zasuszyć. Po całkowitym zasuszeniu rośliny i usunięciu zaschniętych liści, trzeba wyjąć z ziemi bulwiaste kłącze, oczyścić je i przechować w suchym miejscu do jesieni. W październiku/listopadzie kłącze należy posadzić z powrotem do ziemi i wznowić podlewanie. Kwiaty pojawią się pod koniec zimy lub na początku wiosny. Po przekwitnięciu należy nadal ją podlewać ponieważ roślina rozwija liście i regeneruje kłącze. W czerwcu znów zmniejszamy podlewanie, a w lipcu przestajemy zupełnie podlewać i cykl uprawy kalli etiopskiej powtarza się. Okres suszy i spoczynku jest dla tej rośliny absolutnie konieczny do wytworzenia kwiatów[potrzebny przypis].
Przypisy
edytuj- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-08] (ang.).
- ↑ Zantedeschia aethiopica (L.) Spreng.. [w:] Germplasm Resources Information Network [on-line]. Departament Rolnictwa USA, 2001-12-12. [dostęp 2009-09-03].
- ↑ a b Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-09-24].
- ↑ Zantedeschia aethiopica, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
Bibliografia
edytuj- Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne (PWRIL). ISBN 83-09-00256-4.
- EoL: 1127679
- EUNIS: 185895
- Flora of North America: 200027345
- GBIF: 2868827
- identyfikator iNaturalist: 56006, 414930
- IPNI: 89403-1
- ITIS: 42555
- NCBI: 69721
- Plant Finder: 276469
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-215527
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:89403-1
- Tela Botanica: 73190
- identyfikator Tropicos: 2104736
- USDA PLANTS: ZAAE
- CoL: 5CW7S