Lnicznik
Lnicznik (Camelina Crantz) – rodzaj z rodziny kapustowatych. Obejmuje 8 gatunków[4]. Rośliny te występują w Eurazji i północnej Afryce. W Polsce jako introdukowane lub przejściowo zawlekane rosną cztery gatunki.
Morfologia (lnicznik siewny) | |||
Systematyka[1][2] | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | |||
Klasa | |||
Nadrząd | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj |
lnicznik | ||
Nazwa systematyczna | |||
Camelina Crantz Stirp. Austriac. 1: 17. 1762 | |||
Typ nomenklatoryczny | |||
Camelina sativa (L.) Crantz[3] | |||
Synonimy | |||
|
Duże znaczenie użytkowe, zwłaszcza do lat 40. XX wieku, miał lnicznik siewny C. sativa – roślina olejodajna, poza tym dostarczająca włókien i nasion, używanych do karmienia drobiu[5].
Rozmieszczenie geograficzne
edytujZasięg rodzaju obejmuje niemal całą Europę, północną Afrykę, Bliski Wschód oraz obszary pod wpływem klimatu umiarkowanego w Azji[4]. W Europie obecne są cztery gatunki[5]. Poza naturalnym zasięgiem szeroko rozprzestrzenione są cztery gatunki, spotykane w strefach umiarkowanych obu półkul, rzadziej w strefie międzyzwrotnikowej[6][4].
- Gatunki flory Polski[7]
- lnicznik drobnoowocowy Camelina microcarpa Andrz. – antropofit zadomowiony
- lnicznik rumelijski Camelina rumelica Velen. – efemerofit
- lnicznik siewny Camelina sativa (L.) Crantz – antropofit zadomowiony
- lnicznik właściwy, l. cuchnący Camelina alyssum (Mill.) Thell. – w Polsce wymarły
Morfologia
edytuj- Pokrój
- Rośliny zielne (jednoroczne i dwuletnie), o pędach zwykle owłosionych, z włoskami rozgałęzionymi, rzadziej pojedynczymi[6].
- Liście
- Skrętoległe, łodygowe, siedzące, z nasadą strzałkowatą lub obejmującą łodygę, równowąskie do lancetowatych, całobrzegie lub ząbkowane[6].
- Kwiaty
- Zebrane w grona. Działki kielicha są wzniesione (prosto lub pod kątem). Płatki korony są białe lub żółte, jajowate do łopatkowatych. Pręcików jest 6, w trzech parach o nierównej długości, z pylnikami jajowatymi lub eliptycznymi. U ich nasady znajdują się pojedyncze boczne miodniki. Zalążnia jest górna, z 8–25 zalążkami, z wyraźną szyjką słupka, na szczycie z całobrzegim i główkowatym znamieniem[6].
- Owoce
- Łuszczynki gruszkowate do maczugowatych, wzniesione ku górze lub odstające[6].
Systematyka
edytuj- Pozycja systematyczna
Rodzaj z rodziny kapustowatych Brassicaceae, w jej obrębie klasyfikowany do plemienia Camelineae[8].
- Camelina alyssum (Mill.) Thell. – lnicznik właściwy
- Camelina anomala Boiss. & Hausskn.
- Camelina hispida Boiss.
- Camelina laxa C.A.Mey.
- Camelina macrocarpa Wierzb. ex Reichenb.
- Camelina microcarpa Andrz. ex DC. – lnicznik drobnoowocowy
- Camelina rumelica Velen. – lnicznik rumelijski
- Camelina sativa (L.) Crantz – lnicznik siewny
Przypisy
edytuj- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-13] (ang.).
- ↑ Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-01-22].
- ↑ a b c d e Camelina Crantz. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-05-13].
- ↑ a b David J. Mabberley , Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 153, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
- ↑ a b c d e Klaus Kubitzki (red.), Flowering plants, Dicotyledons: Malvales, Capparales, and non-betalain Caryophyllales, Berlin: Springer, 2003, s. 112, ISBN 3-540-42873-9, OCLC 49493577 .
- ↑ Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 33, ISBN 978-83-62975-45-7 .
- ↑ Genus Camelina Crantz. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2022-05-13].
- ↑ Camelina. The Plant List. [dostęp 2016-04-23]. (ang.).