Calomicroides

wymarły rodzaj owadów

Calomicroides – wymarły rodzaj chrząszczy z rodziny stonkowatych i podrodziny Galerucinae. Jego jedynym znanym gatunkiem jest Calomicroides danicus. Żył w eocenie na terenach współczesnej Skandynawii.

Calomicroides
Nadein, 2016
Okres istnienia: eocen
56/33.9
56/33.9
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

chrząszcze

Podrząd

chrząszcze wielożerne

Rodzina

stonkowate

Podrodzina

Galerucinae

Plemię

Galerucini

Podplemię

Luperina

Rodzaj

Calomicroides

Typ nomenklatoryczny

Calomicroides danicus Nadein, 2016

Taksonomia

edytuj

Rodzaj i jego gatunek typowy opisane zostały po raz pierwszy w 2016 roku przez Konstantina Nadeina na łamach Papers in Palaeontology, w publikacji współautorstwa Jewgienija Perkowskiego i Aleksieja Mosejki. Opisu dokonano na podstawie inkluzji okazu w bursztynie, odnalezionym w Danii. Holotyp zdeponowany został w Muzeum Historii Naturalnej w Kopenhadze. Skamieniałości datowane są na dolny eocen[1].

Nazwa rodzajowa pochodzi od nazwy podobnego rodzaju współczesnego, Calomicrus. Epitet gatunkowy oznacza po łacinie „duński”[1].

Morfologia

edytuj

Chrząszcz ten miał jajowate w zarysie ciało o długości około 3,3 mm i szerokości około 2 mm. Ubarwiony był żółtawo. Wierzch ciała miał gładki, bezładnie i gęsto punktowany oskórek[1].

Głowa była trochę węższa od przedplecza; miała duże i wypukłe ciemię, trójkątne i nieco wyniesione czoło z pośrodkowym żeberkiem wchodzącym nieco między panewki czułkowe, dobrze rozwinięte guzy czołowe oraz okrągławe oczy złożone oddzielone od ciemienia głębokimi bruzdami supraokularnymi. Panewki czułkowe leżały między oczami poniżej ich przednich krawędzi, a ich rozstaw nie przekraczał ich średnicy. Nitkowate czułki budowało jedenaście członów, z których ostatni miał spiczasty wierzchołek[1].

Poprzeczne przedplecze było węższe od pokryw, pozbawione wcisków, o słabo wykształconych przednio-bocznych nabrzmiałościach szczecinkonośnych i bardzo dużych, silnie wystających tylno-bocznych nabrzmiałościach szczecinkonośnych. Przednia krawędź przedplecza była prosta i nieobrzeżona, boczne zaokrąglone i rozszerzone, a tylna wypukła z wyprostowanym odcinkiem środkowym. Niewielka tarczka miała trójkątny kształt. Wydłużone i stopniowo ku tyłowi rozszerzone, równomiernie wysklepione pokrywy pozbawione były nabrzmiałości i żeberek, natomiast miały zaznaczone guzy barkowe. Podgięcia pokryw ciągnęły się aż do ich wierzchołkowych kątów i na całej długości widoczne były patrząc z boku. Śródpiersie było bardzo krótkie, podczas gdy zapiersie bardzo długie, trzykrotnie dłuższe od pierwszego z widocznych sternitów odwłoka. Odnóża były długie i smukłe[1].

Paleoekologia

edytuj

Bursztyn bałtycki znajdywany w Danii dostarcza licznych skamieniałości stawonogów. Skład ich fauny jest znacząco odmienny od bursztynu bałtyckiego z rejonów Zatoki Gdańskiej i najbardziej przypomina ten z bursztynu rówieńskiego[1]. Zgodnie z hipotezą S.G. Larssona w 1978 roku bursztyn znajdowany na Półwyspie Jutlandzkim wytworzony został w lasach rosnących na terenach obecnej południowo-zachodniej Szwecji[1][2]. Obecność w składzie faunistycznym rodzajów znanych obecnie tak ze strefy umiarkowanej, jak i tropikalnej wskazuje na występowanie tam wówczas zrównoważonego klimatu o chłodnych latach i ciepłych zimach[1].

Przynależność taksonomiczna drzew, z których pochodziła żywica, nie jest pewna, ale przypuszczalnie były to sosny, modrzewniki lub sośnice[1]. W skład entomofauny tworzonych przez nie w priabonie lasów wchodziły m.in. pluskwiaki z rodzajów Baltichaitophorus, Electrocallis, Germaraphis, Mengeaphis, Megantennaphis, Oligocallis, Palaeophyllaphis[3], Palaeonewsteadia[4], Pseudamphorophora, Schizoneurites[3] i Weitschatus[5], karaczany z rodzajów Electrotermes i Proelectrotermes[6], chrząszcze z rodzajów Ampharthropelma, Archinvolvulus, Baltoconapium, Electrotribus[7], Paleomolpus[1], Paraphloeostiba[8], Paonaupactus[7], Phyllodrepa[8] i Psyllototus[1], błonkoskrzydłe z rodzajów Dencyrtus[9], Gnamptogenys[10], Holepyris, Hypoponera, Pachycondyla[10], Plastanoxus, Sierola[11] i Tetraponera[10].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g h i j k Konstantin S. Nadein, Evgeny E. Perkovsky, Alexey G. Moseyko. Taxonomic names, in New late Eocene Chrysomelidae (Insecta: Coleoptera) from Baltic, Rovno and Danish ambers. „Papers in Palaeontology”. 2 (1), s. 117-137, 2015. 
  2. S.G. Larsson. Baltic amber – a paleobiological study. „Entomography”. 1, s. 1–192, 1978. 
  3. a b O.E. Heie. Studies on fossil aphids (Homoptera: Aphidoidea), especially in the Copenhagen collection of fossils in Baltic amber. „Spolia Zoologica Musei Hauniensis”. 26, s. 1-274, 1967. 
  4. J. Koteja. Palaeonewsteadia huaniae gen. et sp. n. (Homoptera, Coccinea, Ortheziidae) from Baltic amber. „Polskie Pismo Entomologiczne”. 57, s. 235-240, 1987. 
  5. J. Koteja. Xylococcidae and related groups (Hemiptera: Coccinea) from Baltic amber. „Prace Muzeum Ziemi”. 49, s. 19-56, 2008. 
  6. A.E. Emerson. A revision of the Tertiary fossil species of the Kalotermitidae (Isoptera). „American Museum Novitates”. 2359, s. 1-57, 1969. 
  7. a b E. Voss. Einige Rüsselkäfer der Tertiäzeit aus Baltischem Bernstein (Coleoptera, Curculionoidea). „Steenstrupia”, s. 167-181, 1972. 
  8. a b A. Zanetti, M. Perreau, A. Solodovnikov. Two new fossil species of Omaliinae from Baltic amber (Coleoptera: Staphylinidae) and their significance for understanding the Eocene-Oligocene climate. „Arthropod Systematics & Phylogeny”. 74, s. 53-64, 2016. 
  9. S.A. Simutnik, E.E. Perkovsky. Dencyrtus gen. nov. (Hymenoptera, Chalcidoidea, Encyrtidae) from the late Eocene Danish amber. „Paleontological Journal”. 52, s. 290-293, 2018. 
  10. a b c G.M. Dlussky. The Ant Subfamilies Ponerinae, Cerapachyinae, and Pseudomyrmecinae (Hymenoptera, Formicidae) in the Late Eocene Ambers of Europe. „Paleontological Journal”. 43, s. 1043-1086, 2009. 
  11. M. Sorg. Zur Phylogenie und Systematik der Bethylidae (Insecta: Hymenoptera, Chrysidoidea). „Sonderveröffentlichungen des Geologischen Instituts der Universität Köln”. 63, s. 1-146, 1988.