Bulterier

Bulterier (ang. bull terrier) – rasa psa, należąca do grupy terierów, zaklasyfikowana do terierów w typie bull. Typ wilkowaty. Nie podlega próbom pracy.

Bulterier

Bulterier
Inne nazwy	Bull terier angielski
Kraj patronacki	Wielka Brytania
Kraj pochodzenia	Wielka Brytania
Wymiary
Wysokość	35–45 cm
Klasyfikacja
FCI	Grupa III, Sekcja 3, nr wzorca 11
AKC	Terrier
ANKC	Grupa 2 – Terriers
CKC	Grupa 4 – Terriers
KC(UK)	Terrier
NZKC	Terrier
UKC	Grupa 7 – Terrier
Wzorce rasy
FCI AKC ANKC CKC KC(UK) NZKC UKC

Rys historyczny

Pierwsze opisy psów walczących, podobnych do bulteriera spotykane są w literaturze dużo wcześniej, zanim nazwany ojcem rasy James Hinks przyprowadził je w roku 1862 na wystawę. Taplin (cytowany u Backmana) w 1803 roku pisze o terierach krzyżowanych z buldogiem wśród niższych warstw społecznych, których używano do polowań. Z roku 1808 pochodzi obraz Jamesa Warda przedstawiający bulteriera maści czarno podpalanej z białymi znaczeniami. Według Edwarda C. Asha były już w roku 1819 białe psy nazwane bulterierami paddington, ważyły około 30 kilogramów. Głowy miały podobne do boksera.

Około roku 1830 studenci z Oksfordu (Freeborns) wyhodowali białe bulteriery, a w roku 1842 Sir Richard Burton zabrał takiego psa do Indii, gdzie rasa ta stała się jedną z najbardziej lubianych przez kolonistów.

Bulterier z 1915 roku

James Hinks – hodowca zwierząt – około 1850 roku zaczął krzyżować bulteriery ze staroangielskimi białymi terierami. Wspomina się także o chartach angielskich (greyhoundach) i dalmatyńczykach. Swój udział w powstaniu rasy miał także z pewnością pointer, bedlington terrier i staffordshire bulterrier. Hinks dążył do uzyskania idealnego psa bojowego: walecznego, zwinnego, odznaczającego się atrakcyjnym wyglądem. Dopuszczał tylko białe umaszczenie u bulteriera. Zakaz mieszania białych bulterierów z kolorowymi zniesiono ostatecznie dopiero w 1950 roku.

W roku 1895 na życzenie ówczesnego księcia Walii, późniejszego króla Edwarda VII, wprowadzono w Wielkiej Brytanii zakaz kopiowania uszu u bulterierów. W ciągu czterech lat miłośnicy rasy zdołali jednak wyhodować bulteriery z naturalnie stojącymi uszami. Dziewiętnastowieczne bulteriery nie miały także charakterystycznego profilu czaszki: jednym z pierwszych psów tej rasy, u których dało się go zaobserwować, był urodzony w roku 1917 Lord Gladiator.

Pierwszy angielski klub wielbicieli rasy powstał w roku 1887, a amerykański – w 1907 roku.

Pierwsze wzmianki na temat bulterierów w Polsce pochodzą ze Lwowa z okresu międzywojennego, jednak brak jakichkolwiek dokumentów na ten temat. Po drugiej wojnie światowej kilka egzemplarzy pojawiło się w ambasadzie brytyjskiej w Warszawie.

Bulterier standardowy i bulterier miniaturowy

Głowa białego bulteriera

Bulterier podczas agility

Wygląd

Mocno zbudowany i umięśniony, proporcjonalny i ruchliwy. Sprawia wrażenie żywotnego, rezolutnego i inteligentnego. Jego unikalną cechę stanowi opadająca linia kufy (downface) i jajowaty kształt głowy. Niezależnie od wzrostu, psy powinny mieć wygląd harmonijny.

Budowa

Psy o mocnej budowie, muskularne, proporcjonalne. Sylwetka wydłużona, masywna, grzbiet lekko zaokrąglony, klatka piersiowa długa i szeroka. Szyja długa, wzniesiona, umięśniona, bez podgardla, delikatnie wygięta w łuk.

Głowa

Charakterystyczny profil głowy nie pozwala pomylić bulteriera z innymi terierami typu bull. Głowa powinna być długa, mocna i masywna po koniuszek kufy, ale nie toporna. Oglądana z przodu jest jajowata i doskonale wypełniona, bez wklęśnięć i załamań. Profil łagodnie zagina się ku dołowi od szczytu czaszki po truflę nosową. Mózgoczaszka między uszami jest prawie płaska. Wargi suche, bez fafli, zęby mocne i równomiernie rozstawione, zgryz nożycowy.

Uszy

Małe, cienkie, ustawione pionowo, osadzone wysoko i wąsko.

Oczy

Małe, trójkątne, skośnie położone, jak najciemniejsze, o przenikliwym spojrzeniu.

Nos

Czarny, opadający, skierowany w dół.

Kończyny

Proporcjonalnej długości i grubości, proste, muskularne, ustawione równolegle. Łapy okrągłe, zwarte, z mocno wysklepionymi palcami. Ruch swobodny, dynamiczny, z długim wykrokiem, zwinny.

Ogon

Krótki, nisko osadzony, noszony w poziomie, zwężający się od nasady ku końcowi.

Szata

Włos krótki, przylegający, jednolitej struktury, lśniący, twardy w dotyku. Zimą pies może mieć miękki podszerstek.

Umaszczenie

U psów tej rasy występuje szeroka skala umaszczenia: biała, pręgowana, tricolor, czerwona, płowa. Niepożądana maść niebieska i czekoladowa. U bulterierów o umaszczeniu kolorowym przewaga białego koloru może być przyczyną dyskwalifikacji na ringu wystawowym. Nakrapiana lub przesiana biała sierść jest uznawana za wadę, lecz znaczenia na głowie są dopuszczalne.

Użytkowość

Początkowo hodowane jako szczurołapy, później wykorzystywane do walk psów oraz polowań na niedźwiedzie (w większej grupie). Obecnie są głównie psami rodzinnymi. Zaliczane do psów obronnych. Bulteriery dobrze czują się w psich sportach, takich jak agility czy flyball.

Usposobienie

Pewny siebie, zdecydowany, wesoły, ruchliwy, uparty. Może zdradzać tendencje do dominacji, zwykle nie akceptuje obcych psów tej samej płci.

Zdrowie i pielęgnacja

Wymaga doświadczonego i konsekwentnego właściciela, który będzie potrafił odpowiednio postępować z psem i zapewnić mu odpowiednią dawkę ruchu. Bulteriery powinny pracować raczej krótko i intensywnie niż długo. Sierść krótka i przylegająca jest łatwa w pielęgnacji.

Jednymi z najczęściej występujących chorób dziedzicznych są: egzema międzypalcowa, chroniczny niedobór cynku, atopowe zapalenia skóry i głuchota. Na choroby te podatne są częściej psy białe lub o dominującej maści białej. Im większy procent białego umaszczenia sierści, tym większe prawdopodobieństwo głuchoty. Jest to spowodowane brakiem melanocytów w skórze (komórki odpowiedzialne za pigment sierści), które również odpowiadają za rozwój komórek słuchowych. W Polsce jest kilka ośrodków (wydziały medycyny weterynaryjnej i prywatne kliniki) wykonujących badania słuchu metodą BAER, pozwalające ocenić już w wieku szczenięcym słuch psa. Świadoma eliminacja z hodowli osobników dotkniętych głuchotą całkowitą lub jednostronną pozwala minimalizować ryzyko przenoszenia i powielania tej wady w kolejnych miotach, a tym samym przyczynia się do wzrostu liczby osobników zdrowych.

Długość życia: 11 do 14 lat.

Wielbicielem bulterierów był między innymi generał George Patton. Jeden z należących do niego psów tej rasy otrzymał imię Willie na cześć Wilhelma Zdobywcy. Posiadaczem bulteriera był też Theodore Roosevelt.

Bibliografia

• Rino Falappi: Czworonożni przyjaciele: rasy, pielęgnacja i hodowla psów. Warszawa: Dom Wydawniczy „Bellona”, 2001. ISBN 83-11-09354-7. Brak numerów stron w książce
• Dr Dieter Fleig: Bullterrier – pochodzenie, budowa, charakter, układanie. NWW Ogniwo, Wrocław 1990.
• Alain Fournier: Ilustrowana encyklopedia psów rasowych. Warszawa: Carta Blanca. Grupa Wydawnicza PWN, 2012. ISBN 978-83-7705-179-5. Brak numerów stron w książce
• Andrzej Jendrasiak: Psy bojowe. Warszawa: Agencja wydawnicza Mako Press, 2000.
• Priya Kapoor, Nandita Jaishankar: Słynne zwierzęta. Warszawa: MUZA SA, 2006. ISBN 978-83-7495-044-2.
• Magdalena Nowicka, Agnieszka Boczula: Psy obronne. Warszawa: Książka i Wiedza, 2001. ISBN 83-05-13030-4. Brak numerów stron w książce
• Izabela Przeczek: Psy rasowe: pochodzenie, rasy, zachowania. Warszawa: Wydawnictwo SBM, 2016. ISBN 978-83-8059-273-5.
• Hans Räber: Encyklopedia psów rasowych. Tom II, Oficyna Wydawnicza MULTICO, Warszawa 2001
• David Taylor: Księga psów. Warszawa: Świat Książki, 1995. ISBN 83-7129-102-7. Brak numerów stron w książce
• Bonnie Wilcox, Chris Walkowicz: Atlas ras psów świata. Warszawa: MUZA SA, 1997. ISBN 83-7079-617-6.