Buckminster Fuller
Richard Buckminster „Bucky” Fuller (ur. 12 lipca 1895 w Milton, w stanie Massachusetts, zm. 1 lipca 1983) – amerykański konstruktor, architekt, kartograf i filozof.
Zdjęcie z 1972 | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data śmierci | |
Narodowość |
amerykańska |
Nagrody | |
Praca | |
Styl |
Był przedstawicielem szeroko pojętego konstruktywizmu i pionierem architektury hi-tech. Wsławił się skonstruowaniem 'kopuły geodezyjnej', budynku, którego półsferyczny szkielet wypełniony wielokątami nadawał zaskakujące rezultaty pod względem wytrzymałości, stabilności i łatwości wybudowania w połączeniu z niskimi kosztami. Pierwszy użył nazwy kopuła geodezyjna. Było to możliwe dzięki przybliżeniu powierzchni kuli za pomocą ażurowych pięciokątów i sześciokątów podzielonych na trójkąty. W tym tkwiła tajemnica sukcesu, czyli uzyskania bardzo dużej wytrzymałości w stosunku do masy konstrukcji. Trójkąt jest bowiem jedynym sztywnym wielokątem. Konstrukcje Richarda Buckminstera Fullera stanowiły też inspirację dla powszechnie używanego dziś modelu piłki nożnej złożonego z pięcio- i sześciokątnych łat (model ten wyprodukowany po raz pierwszy w roku 1950 przez Adidasa nazywa się często buckminsterowskim)[1].
W latach 30. XX w. zajmował się pracami nad konstrukcją Dymaxion Car o ciekawej kroplowej sylwetce[2].
Wspólnie z Kennethem Snelsonem wynalazł tensegrity – konstrukcyje całkowicie przeszklone, w których następuje wzajemna stabilizacja elementów rozciąganych i ściskanych (konstrukcje cięgnowo-prętowe)[3].
Fuller był jednym z ostatnich nowoczesnych reprezentantów XIX-wiecznego romantycznego modelu inżyniera-wynalazcy, autorem kilkudziesięciu patentów (25), entuzjastą holizmu. W pewnym okresie życia jego pasją były domy mieszkalne konstruowane z użyciem idealnych modeli matematycznych. W poglądach społecznych również był miłośnikiem utopijnych wzorców[3].
Był autorem 48 książek.
Wiele razy uhonorowany doktoratami honoris causa różnych uczelni. Na jego cześć odkrywcy nowej odmiany alotropowej węgla nadali tego typu cząsteczkom nazwę fulerenów, a pierwsza taka odkryta (C60) została tak nazwana ze względu na podobieństwo do kopuły geodezyjnej[4].
Zobacz też
edytuj- pawilon USA na MTP w Poznaniu (obiekt Fullera w Polsce)
Przypisy
edytuj- ↑ Kopuły geodezyjne i sfery Wenningera. www.matematyka.wroc.pl. [dostęp 2022-02-19].
- ↑ Das Dymaxion Car von Richard Buckminster Fuller. web.archive.org. [dostęp 2022-02-19].
- ↑ a b Kopuła geodezyjna. arch.przeglad-techniczny.pl. [dostęp 2022-02-19].
- ↑ What is a geodesic dome?. stanford.edu. [dostęp 2020-01-12]. (ang.).
- ISNI: 0000000114419441
- VIAF: 36898370
- ULAN: 500015697
- LCCN: n79006776
- GND: 118694251
- NDL: 00440319
- LIBRIS: b8nrwdrv25s03m2
- BnF: 12455896f
- SUDOC: 033720231
- SBN: CFIV223776
- NLA: 36191577
- NKC: skuk0002574
- BNE: XX1670489
- NTA: 06845810X
- BIBSYS: 90232784
- CiNii: DA00837131
- Open Library: OL770663A
- PLWABN: 9810583436005606
- NUKAT: n98044065
- J9U: 987007261432505171
- PTBNP: 768475
- CANTIC: a11466327
- LNB: 000040163
- NSK: 000103324
- BLBNB: 000211351
- KRNLK: KAC199609485
- LIH: LNB:V*387752;=BS