Brzóza Stadnicka
Brzóza Stadnicka – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie łańcuckim, w gminie Żołynia[4].
| wieś | |
 Spichlerz-magazyn gorzelniany w Brzózie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2021) |
1158[2] |
| Strefa numeracyjna |
17 |
| Kod pocztowy |
37-110[3] |
| Tablice rejestracyjne |
RLA |
| SIMC |
0667678[4] |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego  | |
Położenie na mapie powiatu łańcuckiego  | |
Położenie na mapie gminy Żołynia  | |
 50°11′49″N 22°16′24″E/50,196944 22,273333[1]
| |
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Brzoza Stadnicka. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa rzeszowskiego.
Części wsi
edytuj| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0667684 | Dół | część wsi |
| 0667690 | Góra | część wsi |
| 0667709 | Podgóry | część wsi |
| 1042609 | Podkudłacz | część wsi |
Geografia
edytujBrzóza Stadnicka leży w Kotlinie Sandomierskiej. Przed wiekami tereny te wchodziły w skład Puszczy Sandomierskiej. Jej pozostałością są dziś kompleksy leśne, z których najciekawszym zachowanym fragmentem są Lasy Julińskie. Obecnie należą one do obszarów chronionych. W 1992 r. na mocy rozporządzenia wojewody rzeszowskiego utworzono tu Brzóźniański Obszar Chronionego Krajobrazu liczący ok. 190 ha.
Historia
edytujPrawdopodobnie ze względu na położenie wśród brzozowych lasów, osada, która tu powstała w XVI wieku, otrzymała nazwę Brzoza (Brzozówka). Pierwsza wzmianka o jej istnieniu znajduje się w spisie poborowym z 1578 roku. Prawdopodobnie lokowali ją ówcześni dziedzice Łańcuta – Krzysztof Pilecki z żoną Anną z Sienna. W tekstach źródłowych można też spotkać inną nazwę osady Stadniki.
Brzóza Stadnicka wchodziła w skład żołyńskiego klucza dóbr łańcuckich. Po Pileckich wieś dzierżyli kolejno: Stadniccy (1585–1629), Lubomirscy i na końcu Potoccy (po roku 1809). Drugi człon nazwy Stadnicka nie pochodzi więc od nazwiska założycieli. Wprowadzono go później, dla rozróżnienia z Brzozą Królewską, wsią należącą do starostwa leżajskiego.
Za czasów Potockich w I połowie XIX w. powstał we wsi folwark. Przy folwarku wybudowano gorzelnię i młyn wodny. Do dziś przetrwał spichlerz-magazyn gorzelniany wybudowany w latach 1843–1845.
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 11857
- ↑ Wieś Brzóza Stadnicka w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-03-01], liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 100 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
Bibliografia
edytuj- Stanisław Kłos – Podkarpackie – przewodnik, wyd. "Bosz" 2005
- Opracowanie Magdaleny Kątnik-Kowalskiej z Gminnego Ośrodka Kultury w Żołyni
Linki zewnętrzne
edytuj- Brzóza Stadnicka, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 423.