Bruzda graniczna

struktura anatomiczna u człowieka

Bruzda graniczna, także rowek graniczny[1] (łac. sulcus terminalis) – w anatomii człowieka część języka oddzielająca jego trzon od nasady. Stanowi jednocześnie granicę między częścią przedbruzdową (łac. pars presulcalis) a częścią zabruzdową (łac. pars postsulcalis) języka, czyli – z przodu – elementami powstającymi z I pary łuków skrzelowych (boczne guzki językowe) i dna pierwotnego gardła (guzek nieparzysty) a – z tyłu – elementami powstającymi z II pary łuków skrzelowych[2].

Na grafice przedstawione, w rzucie od tyłu, trzon języka (Tongue), nagłośnia (Epiglottis), górna część krtani i okoliczne tkanki. Widoczny tylny odcinek bruzdy granicznej (Sulcus terminalis), w kształcie litery V, na szczycie tworzący otwór ślepy (Foramen caecum).

Bruzda graniczna jest zagłębieniem w kształcie litery V zwróconym szczytem ku tyłowi. Szczyt, znajdujący się w linii pośrodkowej ciała, tworzy otwór ślepy. Bezpośrednio przed bruzdą układają się w równoległym do niej szeregu brodawki okolone[3].

Bruzda jest wyraźniejsza u płodu ludzkiego, z wiekiem staje się coraz słabiej zaznaczona[3].

Zaburzenie rozwojowe języka[4] przejawiające się brakiem bruzdy granicznej może być elementem zespołu Saldino-Noonan[5].

Przypisy

edytuj
  1. Narząd skrzelowy i jego pochodne. Twarz i szyja • Język. W: Hieronim Bartel: Embriologia. s. 215. ISBN 83-200-1899-4.
  2. Narząd skrzelowy i jego pochodne. Twarz i szyja • Język. W: Hieronim Bartel: Embriologia. s. 215–6. ISBN 83-200-1899-4.
  3. a b Adam Bochenek, Michał Reicher, Anatomia człowieka. Tom II. Trzewa, wyd. X, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2018, s. 95–96, ISBN 978-83-200-4501-7.
  4. SHORT-RIB THORACIC DYSPLASIA 3 WITH OR WITHOUT POLYDACTYLY; SRTD3. OMIM. [dostęp 2018-02-05]. Cytat: Clinical Synopsis > Lingual hamartoma (rare). (ang.).
  5. H. Strømme Koppang, H. Boman, P.S. Hoel. Oral abnormalities in the Saldino-Noonan syndrome. „Virchows Arch A Pathol Anat Histopathol”. 398 (3), s. 247–62, 1983. PMID: 6402845. (ang.).