Bruno z Segni

biskup katolicki

Święty Bruno (ur. ok. 1045–49[1], zm. 18 lipca 1123) – włoski kardynał, biskup Segni, opat benedyktyński na Monte Cassino. Święty Kościoła katolickiego. Znany jako Bruno z Segni lub Bruno z Asti.

Święty
Bruno
Biskup Segni
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

ok. 1045–49
Solero koło Asti

Data i miejsce śmierci

18 lipca 1123
Segni

Czczony przez

Kościół katolicki

Kanonizacja

1183
Segni
przez Lucjusza III

Wspomnienie

18 lipca

Patron

miasta i diecezji Segni

Szczególne miejsca kultu

Segni

Bruno rozmawiający z Urbanem II

Życiorys

edytuj

Bruno urodził się w Solero koło Asti i w młodości pobierał nauki w benedyktyńskim klasztorze św. Perpetui w Asti oraz w szkole w Bolonii[2]. Następnie został kanonikiem w Sienie[2]. Na synodzie rzymskim w 1079 Bruno wziął udział w dyspucie teologicznej z Berengarem z Tours i w ten sposób zwrócił na siebie uwagę papieża Grzegorza VII, który przewodniczył obradom synodu[2]. Jeszcze w tym samym roku Bruno został wybrany biskupem Segni i zaliczony przez papieża do grona kardynałów-biskupów, mimo że Segni nigdy przedtem nie należało do diecezji suburbikarnych[3].

W następnych latach Bruno pozostał wierny Grzegorzowi VII i jego następcom w sporach z cesarzem Henrykiem IV i popieranym przez niego antypapieżem Klemensem III (1080–1100). 4 maja 1082 Bruno uczestniczył w synodzie rzymskim poświęconym walce z Klemensem III[4]. Za pontyfikatu Wiktora III (1087) sprawował urząd bibliotekarza (kanclerza) Stolicy Apostolskiej[2]. Uczestniczył w papieskiej elekcji w marcu 1088, w wyniku której papieżem został Urban II[5].

W latach 1089–96, choć Bruno utracił urząd kanclerski, niemal stale przebywał w najbliższym otoczeniu papieża Urbana II. 8 lipca 1089 i 6 lutego 1094 sygnował przywileje papieskie wystawione w Rzymie, w sierpniu 1092 towarzyszył Urbanowi II w Salerno, a w marcu 1093 na synodzie w Troia[6]. 19 marca 1094 asystował przy konsekracji biskupa Lamberta z Arras, dokonanej przez Urbana II w rzymskim kościele S. Maria Nuova, a 5 kwietnia tego samego roku został wymieniony w przywileju papieskim dla diecezji Dol-de-Bretagne jako jeden z doradców papieża[7]. W 1095–96 towarzyszył Urbanowi II w podróży do Francji: we wrześniu 1095 był razem z nim w Awinionie, 25 października 1095 w Cluny, 18 listopada 1095 na synodzie w Clermont, w grudniu 1095 w Limoges, 21 stycznia 1096 w Poitiers, 10 marca 1096 w Moyenmoutier, od 14 do 20 marca 1096 w Tours, na przełomie marca i kwietnia 1096 ponownie w Poitiers, 12 lipca 1096 w Nîmes i 20 lipca 1096 w Saint-Gilles[8]. Następnie Bruno zniknął ze źródeł na blisko cztery lata. Nie uczestniczył w papieskiej elekcji 1099, ale przyczyny tej absencji nie są znane[9]. Dopiero w sierpniu 1100 ponownie pojawił się w kurii papieskiej w Salerno, gdzie sygnował kilka dokumentów papieża Paschalisa II[10]. W październiku 1100 uczestniczył w synodzie w Melfi, a 10 listopada 1100 podpisał przywilej papieski dla diecezji Troia wystawiony na Monte Cassino[6].

W 1102 Bruno, towarzysząc Paschalisowi II w podróży po Apulii, ciężko zachorował i złożył przyrzeczenie, że jeśli wyzdrowieje, wstąpi do klasztoru[6]. Po wyzdrowieniu rzeczywiście wstąpił do klasztoru na Monte Cassino i złożył na ręce Paschalisa II rezygnację z biskupstwa w Segni, ten jednak jej nie przyjął[11]. Dzięki mediacji opata Monte Cassino Oderisio de Marsi zawarto kompromis: Bruno uzyskał zezwolenie na życie w klasztorze jako mnich, ale przez 40 dni w roku musiał wypełniać swoje obowiązki kardynała-biskupa w kurii[12]. W rzeczywistości co najmniej do 1106 Bruno większość czasu spędzał w służbie papiestwu: w marcu 1105 brał udział w synodzie na Lateranie, 8 września 1105 sygnował bullę Paschalisa II w Civita Castellana, następnie przez prawie rok (1105/06) przebywał we Francji jako legat papieski, a 2 listopada 1106 ponownie wystąpił jako świadek na dokumencie Paschalisa II wystawionym w Parmie[13]. Niedługo potem prawdopodobnie odbył jeszcze jedną misję legacką, tym razem na Sycylię[14].

W listopadzie 1107 mnisi z Monte Cassino wybrali Brunona na swojego opata. Papież zatwierdził ten wybór, zezwalając mu na zachowanie swojej diecezji. W ciągu następnych czterech lat Bruno kilkakrotnie gościł papieża w swoim opactwie[15].

Wiosną 1111 król niemiecki Henryk V Salicki najechał Italię i zajął Rzym. Paschalis II został wówczas zmuszony do koronowania go na cesarza oraz do podpisania tzw. traktatu z Ponte Mammolo, w którym zrzekał się na rzecz cesarza prawa inwestytury. Traktat ten odbił się szerokim echem i wywołał oburzenie zwolenników reformy gregoriańskiej, a do jego najgłośniejszych krytyków należał także Bruno. Paschalis II, choć sam nie zamierzał realizować tego traktatu jako zawartego pod przymusem, zdecydowanie rozprawił się ze swoimi krytykami w kurii. Papież wycofał udzieloną Brunowi kilka lat wcześniej dyspensę, nakazując mu rezygnację ze stanowiska opata Monte Cassino i powrót do diecezji Segni. Bruno podporządkował się tej decyzji i w październiku 1111 powrócił na stałe do Segni, ale utracił status kardynała-biskupa i już nigdy nie odzyskał swej dawnej pozycji na dworze papieskim[16]. O jego późniejszej działalności wiadomo jedynie, że brał udział w synodach laterańskich w marcu 1112 i w marcu 1116[17].

Bruno zmarł 18 lipca 1123[18]. Został kanonizowany przez papieża Lucjusza III w 1183[19].

Szczególnym miejscem kultu świętego jest Segni, którego jest patronem. Jego wspomnienie obchodzone jest 18 lipca.

Dzieła

edytuj

Bruno z Segni jest autorem wielu dzieł o charakterze egzegetycznym, hagiograficznym i polemicznym[20]:

  • Expositio do ksiąg Starego Testamentu[21]
  • Commentaria do Ewangelii oraz do Apokalipsy św. Jana[22]
  • Homiliae[22]
  • Sententiae[22]
  • Tractatus[22]
  • Epistolae[22]
  • S. Leonis papae IX. vitae
  • Libellus de symoniacis
  • Vitae s. Petri confessoris et episcopi Anagniniae

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Hüls, s. 129; por. BBKL. [dostęp 2009-12-25].
  2. a b c d Ganzer, s. 59; Schwartz, s. 271
  3. Klewitz, s. 37-47; por. Ganzer, s. 57-59; Schwartz, s. 271. Według Klewitza nominacja kardynalska dla Bruna wiązała się z tym, że jedna z tradycyjnych diecezji suburbikarnych, Silva Candida, wakowała po śmierci kardynała Mainardo w 1074, a jej ponowne obsadzenie nie było możliwe, gdyż przeszła pod kontrolę przeciwników reformy gregoriańskiej. Z tego względu została ona zastąpiona przez Segni.
  4. Klewitz, s. 38; Ganzer, s. 59; Schwartz, s. 271
  5. Klewitz, s. 39-40; Ganzer, s. 59; Hüls, s. 51
  6. a b c Ganzer, s. 60
  7. por. Hüls, s. 53, 129.
  8. por. Hüls, s. 129.
  9. Klewitz, s. 40
  10. Ganzer, s. 60; por. Hüls, s. 55.
  11. Ganzer, s. 60; Klewitz, s. 43.
  12. Ganzer, s. 61; Klewitz, s. 43.
  13. Klewitz, s. 43.
  14. Ganzer, s. 61.
  15. Ganzer, s. 61-62.
  16. Ganzer, s. 62; Klewitz, s. 43-44.
  17. Ganzer, s. 62; Klewitz, s. 44; por. Schwartz, s. 271.
  18. Ganzer, s. 62; Schwartz, s. 271.
  19. Paul Fridolin Kehr: Regesta pontificum Romanorum. Italia Pontificia. Vol. 2. Berlin 1907, s. 132 nr 5
  20. BBKL. [dostęp 2009-12-25].; Schwartz, s. 271-272
  21. Wydrukowane w: Jacques Paul Migne: Patrologia Latna.Volumen 164
  22. a b c d e Wydrukowane w: Jacques Paul Migne: Patrologia Latna.Volumen 165

Bibliografia

edytuj
  • Ganzer, Klaus: Die Entwicklung des auswärtigen Kardinalats im hohen Mittelalter. Ein Beitrag zur Geschichte des Kardinalkollegiums vom 11. bis 13. Jahrhundert. Bibliothek des Deutschen Historischen Instituts in Rom. Max Niemeyer Verlag. Tybinga 1963, ISBN 978-3-484-80025-0
  • Hüls, Rudolf: Kardinäle, Klerus und Kirchen Roms: 1049–1130. Bibliothek des Deutschen Historischen Instituts in Rom. Max Niemeyer Verlag. Tybinga 1977, ISBN 978-3-484-80071-7
  • Klewitz, Hans Walter: Reformpapsttum und Kardinalkolleg. Die Entstehung des Kardinalkollegiums. Studien über die Wiederherstellung der römischen Kirche in Süditalien durch das Reformpapsttum. Das Ende des Reformpapsttums., Hermann Gentner Verlag. Darmstadt 1957 (brak ISBN)
  • Schwartz, Gerhard: Die Besetzung der Bistümern Reichsitaliens unter den sächsischen und salischen Kaisern mit den listen der Bischöfe 951-1122, Verlag von B. G. Teubner in Leipzig und Berlin 1913 (brak ISBN)