Bronisława Orawiec-Löffler
Bronisława Orawiec-Löffler (ur. 16 lutego 1929 w Poroninie, zm. 10 kwietnia 2010 w Smoleńsku) – polska stomatolog, działaczka społeczna.
| Imię i nazwisko urodzenia |
Bronisława Orawiec |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Przyczyna śmierci | |
| Miejsce spoczynku |
cmentarz w Poroninie |
| Zawód, zajęcie | |
| Alma Mater | |
| Rodzice |
Bronisław Orawiec, Helena (z domu Stachoń) Orawiec |
| Małżeństwo |
Wiesław Löffler |
| Dzieci |
Anita |
| Krewni i powinowaci |
Franciszek Orawiec |
| Odznaczenia | |
  
| |
Życiorys
edytuj
Bronisława Orawiec-Löffler mieszkała w rodzinnym Poroninie. Córka Bronisława Orawca i Heleny z domu Stachoń. Rodzina Orawców była zasłużona dla Poronina. Rodzice Bronisławy byli zaangażowani w ruch oporu. Ukrywali ludzi poszukiwanych przez gestapo oraz pomagali w organizacji przerzutu osób przez granicę, za co byli więzieni. W czasie II wojny światowej w domu Orawców w Poroninie, stanowiącego punkt przerzutowy Związku Walki Zbrojnej (pensjonat Marluan, wybudowany przez dziadka Bronisławy, Jakuba, nazwany od imion jego córek Marii, Anieli i Ludwiki) od stycznia 1940 ukrywał się żołnierz, Franciszek Gajowniczek, który wkrótce został aresztowany przez gestapo, a wraz z nim ciotka Bronisławy Helena i ojciec Bronisław (w wyniku starań rodziny później uwolnieni, zaś Gajowniczek trafił do obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau[1], gdzie w sierpniu 1941 oddał za niego życie święty Maksymilian Maria Kolbe)[a].
W latach 1947–1952 studiowała na Wydziale Stomatologii Akademii Medycznej w Krakowie. W latach 1953–1989 pracowała w swoim zawodzie w Nowym Targu (była kierownikiem protetyki, gdzie m.in. jako jedyna w regionie wykonywała odlewy woskowe z przeznaczeniem dla miejscowych hokeistów Podhala[2]), Bukowinie Tatrzańskiej, Poroninie, a następnie w Zakopanem. Była aktywna społecznie. Wielokrotnie zasiadała w zarządzie Związku Podhalan.
Z uwagi na swoją energię życiową nosiła przydomek „Halny” nadany przez znajomych[3]. Szczególnie aktywnie angażowała się w wiele działań patriotycznych, od lat 80 należała do Federacji Rodzin Katyńskich, w swoim regionie dbała o pamięć pomordowanych w Katyniu, organizowała spotkania i konkursy szkolne na ten temat, organizowała upamiętnienia w postaci tablic pamiątkowych i zasadzenia dębów[4].
Ciotką Bronisławy Orawiec-Löffler była Aniela Gut-Stapińska, działaczka kulturalna, poetka, nowelistka, a stryjem mjr Franciszek Orawiec, dowódca 2. Pułku Strzelców Podhalańskich, zamordowany Katyniu w 1940 przez NKWD (poprzez osobę stryja była spowinowacona z rodziną Beksińskich, gdyż żoną Franciszka była córka architekta Władysława Beksińskiego). W rodzinie Bronisławy Orawiec-Löffler zachował się list napisany przez płk. Orawca z obozu w Kozielsku[5], który został przekazany do IPN w Krakowie. Bronisława Orawiec-Löffler przez wiele lat chciała osobiście oddać hołd swojemu stryjowi pochowanemu w katyńskim lesie. Przywiozła też urnę z katyńską ziemią, którą złożono w Poroninie pod obeliskiem poświęconym ofiarom Katynia. W 2001 roku była inicjatorką wystawy "Katyń – walka o prawdę" w Poroninie. W 2005 roku była przesłuchiwana w roli świadka w Oddziałowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Krakowie w sprawie zamordowania w Katyniu jej stryja, Franciszka.
27 lutego 1954 jej mężem został Wiesław Löffler, inżynier budownictwa, zmarły 26 listopada 2003. Mieli córkę Anitę oraz wnuka Łukasza. Zginęła tragicznie w katastrofie polskiego samolotu Tu-154M w Smoleńsku, wraz z parą prezydencką i delegacją polskich władz, w drodze na obchody 70. rocznicy zbrodni katyńskiej, udając się tam po raz pierwszy z zamiarem oddania hołdu stryjowi Franciszkowi, pochowanemu w katyńskim lesie[6]. 19 kwietnia 2010 została pochowana z wojskowymi honorami na cmentarzu w Poroninie.
Odznaczenia
edytujBronisława Orawiec-Löffler została odznaczana Srebrnym Krzyżem Zasługi, srebrną odznaką „Za zasługi dla Ziemi Krakowskiej” i odznaką honorową „Za wzorową pracę w służbie zdrowia”.
16 kwietnia 2010 została odznaczona pośmiertnie Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski[7].
Uwagi
edytuj- ↑ Po wojnie Franciszek Gajowniczek utrzymywał kontakt z rodziną Orawców, w 1975 był świadkiem na ślubie córki Bronisławy Orawiec-Löffler, Anity z Janem OszostowiczemStanisławczyk. Ostatni krzyk 2011 ↓, s. 252-256.
Przypisy
edytuj- ↑ Stanisławczyk. Ostatni krzyk 2011 ↓, s. 245.
- ↑ Stanisławczyk. Ostatni krzyk 2011 ↓, s. 251-252.
- ↑ Stanisławczyk. Ostatni krzyk 2011 ↓, s. 256.
- ↑ Stanisławczyk. Ostatni krzyk 2011 ↓, s. 257-258.
- ↑ Będę tam wracać. tygodnik.onet.pl, 12 października 2010. [dostęp 2013-12-24].
- ↑ Stanisławczyk. Ostatni krzyk 2011 ↓, s. 258.
- ↑ M.P. z 2010 r. nr 40, poz. 587
Bibliografia
edytuj- Barbara Stanisławczyk: Ostatni krzyk. Od Katynia do Smoleńska historie dramatów i miłości. Poznań: Dom Wydawniczy „Rebis”, 2011. ISBN 978-83-7510-814-9.
Linki zewnętrzne
edytuj- Bronisława Orawiec-Loffler, Gazeta Wyborcza z 11 kwietnia 2010
- Stomatolog z Poronina zawsze pamiętała o Katyniu, Gazeta Krakowska z 11 kwietnia 2010
- Nie żyje Bronisława Orawiec-Loeffler, Kurier Elektroniczny Medycyny Praktycznej z 12 kwietnia 2010
- List napisany przez płk. Orawca z obozu w Kozielsku, znajdujący się w zbiorach IPN w Krakowie
- Będę tam wracać, Tygodnik Powszechny z 17 października 2010 r. (nr 42/2010)