Brodło (skała)
Brodło – wybitna skała na wschodnim zboczu Doliny Szklarki na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej. Wznosi się w miejscowości Szklary, powyżej niedawno wybudowanego kościoła[1]. Szczyt Brodła zwieńczony jest krzyżem. Względna wysokość od podstawy do krzyża wynosi 43 m[2].
Skała zbudowana jest z pochodzących z okresu górnej jury wapieni skalistych oraz uławicowanych. W górnej jurze znajdowało się tutaj płytkie morze szelfowe, w którym rozwijały się organizmy tworzące rafopodobne struktury organiczne. Były to sinice i gąbki krzemionkowe. Na stokach tworzonych przez nie struktur, oraz w zagłębieniach między nimi powstawały wapienie uławicowane. Szczegółowo budowę geologiczną i genezę powstania skały Brodło opisuje umieszczona na łączce przy kościele w Szklarach tablica opracowana przez specjalistów z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie w ramach projektu Małopolski Szlak Geoturystyczny[2].
Skała Brodło jest udostępniona dla wspinaczki skalnej. W Dolinkach Podkrakowskich jest jedną z najwyższych skał wspinaczkowych. Tworzy rozległy masyw, w którym wspinacze wyróżniają kilka sektorów. Ściany Brodła mają wysokość 14–30 m[3]:
- Biała Ścianka – nieduża i zamknięta okapem ściana w lewej (patrząc od dołu) części masywu,
- Szare Płyty – dwie wysokie ściany znajdujące się w środkowej części. Oddziela je zarastająca rysa,
- Świecznik – wybitny filar w środkowej części. Silnie już zarośnięty. Jego górną część przebija okno skalne (z dołu niewidoczne),
- Ściana Główna – szeroka ściana z półką. Półka znajduje się na wysokości kilkunastu metrów od podstawy masywu. Dla wspinaczy interesująca jest ściana ponad półką,
- Ściana Południowa – szeroka ściana na południowej stronie masywu. Są w niej liczne okapy i rysy oraz duże kruszyzny[3].
W Brodle znajdują się jaskinie i schroniska: Grotka w Brodle, Jaskinia pod Okapem w Brodle, Nyża w Brodle, Rurka w Brodle, Rurka w Brodle Druga, Schron z Matką Boską w Brodle, Szczelina w Brodle Pierwsza, Szczelina w Brodle Druga[4].
Łącznie jest 14 dróg wspinaczkowych o trudności od IV+ do VI.4 w skali polskiej. 12 z nich ma zamontowaną asekurację: ringi (r), spity (s), stanowiska zjazdowe (st) lub ringi zjazdowe (rz). Dostęp do ścian jest wyłącznie od strony zachodniej (przez las od asfaltowej drogi za potokiem Szklarka)[3]. Od pozostałych stron skała jest zabudowana i ogrodzona[5].
- Lewa Brama
- Aleja snajperów; VI.2/2+, 3r + 2s + st + rz, 15 m
- Furia; VI.3/3+, 3r + 2s + st + rz, 15 m
- Awantura o Baśkę; VI.3, 6r + 3s + rz, 21 m
- Baza ludzi umarłych; VI.1, 7r + 3s + rz, 30 m
- Pocahontas; VI.1+, 3r + 5s + rz, 21 m
- Droga Bigaja; V, 23 m
- Droga Gruchy; IV+, 30 m
- Thriller; VI.4, 1r + 8s + st, 22 m
- Taniec wampirów; VI.2+, 1r + 7s + st, 22 m
- Tatrzańskie krajobrazy; VI+, 1r + 8 s + st, 22 m
- Chuck Norris; VI.2+/3, 1r + 7s + st, 22 m
- Zacięcie trzech muszkieterów; V+, 22 m
- Filar Brodła; V+, 9r + st, 22 m
- Droga z zawodów; IV+, 6r + st, 35 m[5].
Przypisy
edytuj- ↑ Dolinki Podkrakowskie. Mapa turystyczna 1:25 000, Kraków: Wyd. Compass, 2006, ISBN 83-89165-95-3 .
- ↑ a b Na podstawie tablicy informacyjnej zamontowanej pod Brodłem, przy kościele.
- ↑ a b c Tomasz Ślusarczyk , Ostańce Jerzmanowickie i Dolina Szklarki. Przewodnik wspinaczkowy, Kraków: Wspinanie.pl, 2006, ISBN 978-83-917726-4-5 .
- ↑ Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny [dostęp 2019-06-02] .
- ↑ a b Baza topo wspinaczkowego portalu górskiego [online] [dostęp 2019-06-02] .