Brama Bernardyńska na Wawelu
Brama Bernardyńska – jedna z bram wjazdowych na wzgórzu wawelskim, położona w południowej części wzgórza, w pobliżu baszty Sandomierskiej. Zbudowana wg projektu architekta Adolfa Szyszko-Bohusza w okresie okupacji hitlerowskiej na miejscu bramy z mostem zwodzonym – jednej z 4 bram fortecznych wzniesionych w latach 1849–1854 przez Austriaków w trakcie przekształcania Wawelu w cytadelę twierdzy Kraków.
![]() | |
![]() | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Adres | |
Architekt |
Adolf Szyszko-Bohusz |
Rozpoczęcie budowy |
15 października 1942 |
Ukończenie budowy |
grudzień 1942 |
Plan budynku![]() | |
Położenie na mapie Starego Miasta w Krakowie ![]() | |
Położenie na mapie Polski ![]() | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego ![]() | |
Położenie na mapie Krakowa ![]() | |
![]() |
Projektowanie bramy rozpoczął Adolf Szyszko-Bohusz w kwietniu 1941 roku, jednak po odrzuceniu pierwszego projektu, powstał w okresie od sierpnia do września 1942 drugi projekt[2]. W czerwcu 1941 roku odbył się przetarg, który wygrała firma Hochtief. Firma ta po wyburzeniu bramy austriackiej zrealizowała prace budowlane do 13 marca 1943 roku[2]. Prace kamieniarskie takie jak detale z ciosów wapiennych wykonała krakowska firma H. Gryzmołowicza[2]. Na bramie miał być zamontowany orzeł, ale zamiaru tego nie zrealizowano[2]. Korpus bramy był gotowy z końcem grudnia 1942, a następnie otwór przejazdu zamknięto broną przesuwaną przy pomocy mechanizmu sporządzonego wg projektu fabryki Zieleniewskich w Krakowie[2].
-
Austriacka brama wjazdowa, wyburzona przez Niemców
Przypisy
edytuj- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 [dostęp 2024-02-02] .
- ↑ a b c d e Malopolska Biblioteka Cyfrowa [online], mbc.malopolska.pl [dostęp 2020-04-22] .
Bibliografia
edytuj- Gwizdałówna Jadwiga, WAWEL PODCZAS OKUPACJI NIEMIECKIEJ 1939–1945. PRZEMIANY ARCHITEKTURY. ECHA ARCHITEKTURY NAZISTOWSKIEJ, Rocznik Krakowski, t. LXXVII, 2011, ISSN 0080-3499