Bolszewo
Bolszewo (dodatkowa nazwa w j. kaszub. Bólszewò; niem. Bohlschau) – wieś kaszubska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie wejherowskim, w gminie Wejherowo[4][5]. Leży nad rzeką Bolszewką. Bolszewo usytuowane jest w pradolinie Redy i Łeby. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.
| wieś | |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2023) |
8889[2] |
| Strefa numeracyjna |
58 |
| Kod pocztowy |
84-239[3] |
| Tablice rejestracyjne |
GWE |
| SIMC |
0176437[4] |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Wejherowo  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu wejherowskiego  | |
 54°37′00″N 18°10′35″E/54,616667 18,176389[1]
| |
Opis wsi
edytujPrzez Bolszewo biegnie linia kolejowa Gdańsk-Szczecin (linia kolejowa nr 202), ale nie ma tu dworca kolejowego. Najbliższym przystankiem osobowym jest Gościcino Wejherowskie.
Miejscowość jest siedzibą parafii rzymskokatolickiej (Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Bolszewie), należącej do dekanatu Wejherowo w archidiecezji gdańskiej.
W 1905 roku wieś zamieszkiwało 687 osób, w tym 58,2% Niemców i 40,3% Kaszubów. 51,8% ludności wyznawało katolicyzm, 48,2% protestantyzm[6]. W latach 1909–1911 powstała w Bolszewie elektrownia wodna o mocy 40 kW.
Historia wsi
edytujPierwsze wzmianki o wsi zaczęły się pojawiać w XIV wieku. Najpierw ( w 1379 roku) pojawia się nazwa „Buleczowe”. Potem „Bolischow” (1395, 1400, 1402), w 1402 roku „Boleschow”, w latach 1402–1409, 1452, 1518, w 1415 „Boleschowo”, a w 1441 roku „Pulschaw”. W latach 1411, 1443, 1445,1454 „Bulsow”, w 1455 roku „Bolessauw”, w 1456 roku „Bolszouw”, a w 1498 roku „Bolschaff”[7].
Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z dokumentu wydanego 8 grudnia 1379 roku przez niejakiego Gerda ze Strzelina (van Strellyn) dla Hinczy z Zagórza w którym jest wzmianka o młynie zbożowym i o tartaku w Buleczowe[7].
Obiekty użyteczności publicznej
edytuj
- Kościół z XIX wieku (poewangelicki), obecnie Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Bolszewie
- Poczta
- Kaszubski Bank Spóldzielczy
- Biblioteka Gminna im. Aleksandra Labudy
- Gminny Ośrodek Zdrowia (NZOZ Bukowa Filia)
- NZOZ SimMed ul. Słoneczna 16
- Przedszkole
- Szkoła Podstawowa nr.2 w Bolszewie.
- Samorządowa Szkoła Podstawowa nr 1 im. Mikołaja Kopernika (dawniej gen. broni Zygmunta Berlinga)
- Centrum Handlowe ul. Zamostna
- Centrum Handlowe ul. Strażacka
- Centrum Handlowe ul. Słoneczna
- Korty tenisowe – Centrum sportowe
- Art Park
- Basen w Hotelu Victoria
Zabytki
edytuj- XIX-wieczny kościół
- dzwon z 1661, wykonany przez Christiana Tima (Thima?) – fundacja rodziny Schachmann (XVII-wieczni współwłaściciele Bolszewa, pochodzący z Gdańska)
- stary cmentarz żydowski (Górka Żydowska) – na południe od przejazdu kolejowo–drogowego w kierunku Wejherowa – powstał w XVIII wieku i znajduje się w miejscu zwanym Żydowską Górką. Został zniszczony w czasie II wojny światowej – do naszych czasów zachowały się jedynie pojedyncze fragmenty nagrobków. Obecnie znajduje się w granicach administracyjnych Wejherowa, na południe od ul. Sucharskiego.
- zabytkowy dwór
- cmentarz ewangelicki
- synagoga żydowska przy ul. Głównej
Komunikacja
edytujBolszewo jest bardzo dobrze skomunikowane z sąsiadującym miastem dzięki MZK Wejherowo[8]. Mieszkańcy mogą korzystać z wielu połączeń:
- linia nr 1: Bolszewo Leśna - Szkoła / Góra Szkolna - Wejherowo os. Fenikowskiego
- linia nr 3: Gościcino Robakowska - Wejherowo Odrębna
- linia nr 4: Orle Łąkowa - Wejherowo Osiedle Fenikowskiego
- linia nr 5: Orle Łąkowa - Wejherowo Szpital
- linia nr 7: Wejherowo Cegielnia - Gościcino Dworzec PKP - Bolszewo Leśna - Szkoła
- linia nr 10: Kębłowo Wiejska - Wejherowo Pomorska
- linia nr 14: Orle Szkoła - Wejherowo Dworzec PKP
Oprócz MZK kursują tu także autobusy PKS Gdynia.
PKP Polskie Linie Kolejowe planuje w najbliższych latach budowę peronu w Bolszewie, na istniejącej linii kolejowej 202[9].
Liczba mieszkańców
edytuj| Rok | 1905 | 1910 | 2002 | 2011 | 2012 | 2014 | 2016 | 2017 | 2020 | 2021 | 2021 | 2022 | 2023 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Lizba mieszk. | 687 | 768 | 5034 | 6523 | 6852 | 7539 | 7904 | 8079[10] | 8425[11] | 8544[12] | 8734[13] | 8808[14] | 8889[2] |
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 8079
- ↑ a b BIP gminy, sołectwa i sołtysi. Stan ludności w dn. 31.12.2023 [dostęp=2024-02-27]
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 80 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Na podstawie danych ze spisu powszechnego z 1905, według deklarowanego języka ojczystego i religii; nie wyszczególniono 10 osób deklarujących inny język ojczysty lub więcej niż jeden język ojczysty, Gemeindelexikon für das Königreich Preußen. Heft II. Provinz Westpreußen, Berlin 1908.
- ↑ a b Klemens Bruski, Obszar dzisiejszej gminy Wejherowo w świetle źródeł pisanych., [w:] Dzieje Gminy Wejherowo, Gmina Wejherowo, 2013, s. 63-146, ISBN 978-83-6303628-7.
- ↑ Rozkład Jazdy - MZK Wejherowo [online], mzkwejherowo.pl [dostęp 2023-03-25].
- ↑ Pomorski Urząd Wojewódzki w Gdańsku, UM Wejherowo, Potężne zmiany w ruchu kolejowym. Nowe przystanki m.in. w Redzie i w Bolszewie. Dodatkowe tory w Wejherowie.… [online], Wejherowo24.info, 22 stycznia 2018 [dostęp 2019-07-19] (pol.).
- ↑ Sołectwa w Gminie Wejherowo. Gmina Wejherowo. [dostęp 2017-03-08]. (pol.).
- ↑ Sołectwa i mieszkańcy - BIP Gmina Wejherowo [online], bip.ugwejherowo.pl [dostęp 2020-12-04].
- ↑ Sołectwa i mieszkańcy - BIP Gmina Wejherowo [online], bip.ugwejherowo.pl [dostęp 2021-08-22].
- ↑ Sołectwa i mieszkańcy - BIP Gmina Wejherowo [online], bip.ugwejherowo.pl [dostęp 2022-01-28].
- ↑ Dane obejmujące liczbę mieszkańców zameldowanych na pobyt stały [online], bip.ugwejherowo.pl [dostęp 2023-09-28] [zarchiwizowane z adresu 2023-09-26] (pol.).