Bolesław Matzner
Bolesław Matzner (ur. 6 lutego 1889 w Dębicy, zm. wiosną 1940 w Katyniu) – doktor praw, pułkownik audytor Wojska Polskiego.
 pułkownik audytor
| |
| Data i miejsce urodzenia |
6 lutego 1889 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
1940 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
do 1940 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
szef wydziału |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
 
| |
.png){kind=small}
Życiorys
edytujBolesław Matzner urodził się 6 lutego 1889 w Dębicy, w rodzinie Klemensa i Emilii z Orłowskich. Miał brata Stanisława (1891–1940), księdza kapelana, zamordowanego w 1940 przez NKWD[1]. W 1912 uzyskał dyplom doktora praw na Cesarskim Uniwersytecie Warszawskim. Uczestniczył w I wojnie światowej.
5 czerwca 1919 roku został przyjęty do Korpusu Sądowego Wojska Polskiego z byłej cesarskiej i królewskiej Armii, z zatwierdzeniem posiadanego stopnia kapitana[2]. W maju 1921 został szefem Sądu Wojskowego Okręgu Generalnego Białystok[3]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 59. lokatą w korpusie oficerów sądowych[4]. Pełnił służbę Wojskowym Sądzie Okręgowym Nr I w Warszawie na stanowisku „sędziego śledczego dla spraw szczególnej wagi”[5]. W sierpniu 1924 roku został przydzielony z Departamentu IX MSWojsk. do WSO I na stanowisko sędziego śledczego[6][7]. W 1928 ponownie w Departamencie Sprawiedliwości Ministerstwa Spraw Wojskowych na stanowisku referenta[8] i szefa wydziału. 29 stycznia 1932 awansował na podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1932 i 3. lokatą w korpusie oficerów sądowych[9]. W 1938 został mianowany sędzią Najwyższego Sądu Wojskowego i awansowany na pułkownika ze starszeństwem z dniem 19 marca 1938 w korpusie oficerów audytorów. Był współautorem „Komentarza do kodeksu karnego wojskowego z dnia 22.III.1928 r.”, zaleconego do użytku służbowego 2 sierpnia 1928 przez ówczesnego Ministra Spraw Wojskowych, Józefa Piłsudskiego[10] oraz członkiem Komitetu Redakcyjnego Wojskowego Przeglądu Prawniczego.
W czasie kampanii wrześniowej 1939 po agresji ZSRR na Polskę dostał się do niewoli sowieckiej. Przebywał w obozie w Kozielsku. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Katyniu i tam pogrzebany. Od 28 lipca 2000 spoczywa na Polskim Cmentarzu Wojennym w Katyniu.
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1936)[11]
- Złoty Krzyż Zasługi (10 listopada 1928)[12]
Upamiętnienie
edytujPostanowieniem nr 112-48-07 Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z 5 października 2007 został awansowany pośmiertnie do stopnia generała brygady[13]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
W ramach akcji „Katyń... pamiętamy” / „Katyń... Ocalić od zapomnienia” został zasadzony dwukrotnie Dąb Pamięci honorujący Bolesława Matznera: przy Szkole Podstawowej Stowarzyszenie Przyjaciół Szkół Katolickich w Smolajnach oraz przy I Liceum Ogólnokształcącym im. Króla Władysława Jagiełły w rodzinnej Dębicy (17 września 2009)[14].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Ł. Stefaniak, Pośmiertne awanse dwóch kapelanów katyńskich ks. Stanisława Matznera i ks. Michała Tyszki [online], ordynariat.wp.mil.pl, 17 września 2022 [dostęp 2022-10-21].
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 70 z 26 czerwca 1919 roku, poz. 2244.
- ↑ Organa 1928 ↓, s. 59.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 303.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1082, 1091.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 75 z 5 sierpnia 1924 roku, s. 429.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 977, 986.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 693.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 308, 448.
- ↑ Dziennik Rozkazów M.S.Wojsk. Nr 21 z 2 sierpnia 1924 r., poz. 242.
- ↑ M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 468 „za zasługi w służbie wojskowej”.
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych w poszczególnych działach pracy dla wojska”.
- ↑ M.P. z 2007 r. nr 85, poz. 885
- ↑ Kolejne Dęby Pamięci posadzono w Dębicy. saperzy-debica.pl, 9 kwietnia 2010. [dostęp 2015-01-14].
Bibliografia
edytuj- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2019-02-09].
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Organa wymiaru sprawiedliwości w W. P.. „Wojskowy Przegląd Prawniczy”. Nr 8-10, 1928.
- Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego: Charków. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 2003. s. 388. [dostęp 2015-01-11].
- Bolesław Matzner (I). katyn-pamietam.pl. [dostęp 2015-01-11].
- Bolesław Matzner (II). katyn-pamietam.pl. [dostęp 2015-01-11].