Biblioteka i archiwum Kanady

*Library and Archives Canada*
*Bibliothèque et Archives Canada*
	; Siedziba Biblioteki i archiwum Kanady na Wellington Street w Ottawie
Państwo	Kanada
Miejscowość	Ottawa
Adres	395 Wellington Street,; Ottawa; Ontario
Dyrektor	Guy Berthiaume
Data założenia	2004
	Położenie na mapie Ontario Library and Archives Canada; Bibliothèque et Archives Canada
	Położenie na mapie Kanady Library and Archives Canada; Bibliothèque et Archives Canada
	45°25′11,0″N 75°42′28,5″W/45,419722 -75,707917
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Biblioteka i archiwum Kanady (ang. Library and Archives Canada, fr. Bibliothèque et Archives Canada) – federalna instytucja archiwalna Kanady, łącząca w sobie bibliotekę narodową i archiwum państwowe, której celem jest pozyskiwanie i przechowywanie archiwaliów krajowych. Podlega ona bezpośrednio Ministrowi Dziedzictwa Kanady (ang. Minister Canadian Heritage).

Historia

Pierwszy centralny system zarządzania archiwaliami powstał w 1872 roku pod nazwą Archiwum Dominium. Był on oddziałem Ministerstwa Rolnictwa. Następnie został przekształcony w Archiwum Publiczne Kanady (1912 rok), a następnie w Archiwum Państwowe w Kanadzie (1987 rok).

Ustawa o bibliotece narodowej została uchwalona w 1952 roku i weszła w życie 1 stycznia 1953 roku. Biblioteka powstałą na bazie działającego od 1 maja 1950 roku Kanadyjskiego Centrum Bibliograficznego. Działała w budynku archiwum (obecnie Canadian War Museum). W 1956 roku została przeniesiona na trzecie piętro budynku magazynów archiwalnych na Tunney's Pasture. Budynek znajdowała się na obrzeżach Ottawy wśród budynków rządowych. Z tego powodu niewiele osób korzystało z biblioteki. Budowę nowego budynku rozpoczęto dopiero 1963 roku, a oddano 20 czerwca 1967 roku^[1].

W roku 2004 ustawa z dnia 22 kwietnia połączyła Archiwum Państwowe w Kanadzie z Biblioteką Narodową Kanady, tworząc jeden organizm, Bibliotekę i Archiwum Kanady.

Cele i struktura

Celem LAC jest zachowanie dokumentalnego dziedzictwa Kanady, bycie źródłem edukacyjnym narodu oraz stworzenie i nadzorowanie sprawnego systemu ewidencji dokumentów. Na czele LAC stoi Bibliotekarz i Archiwista Kanady. Obecnie jest nim Herve Dery, wybrany na to stanowisko 24 maja 2013 roku przez Ministra Dziedzictwa Kanady Jamesa Moore’a. Wcześniej funkcję tę pełnili Daniel Caron (2009−2013) oraz Ian Wilson (2004–2009).

Kolekcja

Centrum ochrony Gatineau.

Archiwum to posiada archiwalne zapisy rządu Kanady, wiele prywatnych archiwaliów, około 20 mln książek, ponad 24 mln zdjęć oraz ponad petabajt danych cyfrowych. Niektóre z tych dokumentów są dostępne on-line (zdigitalizowany został tylko 1% do marca 2013 roku).

Kolekcja zawiera m.in.:

Ustawę o Brytyjskiej Ameryce Północnej, zawierającą poprawki w tekście wprowadzone przez pierwszego premiera Kanady, Sir Johna A. Macdonalda,
dokument ustawy konstytucyjnej uchwalony przez Parlament Kanady 25 marca 1982 roku i proklamowany przez Elżbietę II 17 kwietnia tego samego roku,
kopię De antiquitate Judaica: De bello Judaico napisaną przez Józefa Flawiusza, wydrukowaną w 1470 roku (najstarsza książka w archiwum),
krzesło używane przez pianistę Glenna Goulda.

Siedziba

Siedziba LAC mieści się w centrum Ottawy, jednak ze względu na wiek budynku oraz jego zbyt małą pojemność większość biur administracyjnych przeniesiono w 1997 roku do oddalonego od Ottawy o 25 km Gatineau. Do kolekcji należy również około 6000 taśm filmowych i negatywów sięgających 1912 roku. Znajdują się one w budynku Komunikacyjnym Centrum Badań Kanady w Shirleys Bay. Na kolejne lata planowane jest otworzenie cyfrowego archiwum, gdyż takowe nie istnieje. Wszystkie dokumenty zdigitalizowane są dostępne na stronie LAC. W czerwcu 2013 roku Minister Dziedzictwa Kanady zapowiedział przyspieszenie programu cyfryzacji archiwów.

Archiwa prowincjonalne

Główne archiwa prowincjonalne oraz terytorialne znajdują się w: Whitehorse (Jukon), Yellowknife (Terytoria Północno-Zachodnie), Pond Inlet (Nunavut), Victoria (Kolumbia Brytyjska), Edmonton (Alberta), Regina (Saskatchewan), Winnipeg (Manitoba), Toronto (Ontario), Montrealu (Quebec), Fredericton (Nowy Brunszwik), Charlottetown (Wyspa Księcia Edwarda), Halifax (Nowa Szkocja) oraz w St. John’s (Nowa Fundlandia i Labrador).

Ponadto każde z tych archiwów ma podlegające pod nie repozytoria, których liczba sięga w Kanadzie ponad 800. Wlicza się do nich również muzea i biblioteki, ze względu na połączenie w Kanadzie funkcji biblioteki narodowej z archiwum narodowym. Wyjątkiem w tym wszystkim jest archiwum w Pond Inlet, które podlega pod autonomiczny rząd Nunavut. Jednak Kanadyjska Rada Archiwalna ma wgląd w pracę tego archiwum. Dzięki bardziej federacyjnej formie państwa samorządy lokalne poszczególnych terytoriów również mają możliwość kontrolowania tych archiwaliów. Finansowanie ich nie leży w gestii władz centralnych, a właśnie władz lokalnych.

Przypisy

↑ The National Library of Canada,1950-1 968 [online] [dostęp 2020-07-20] .

Bibliografia

[1] The National Library of Canada,1950-1 968 [online] [dostęp 2020-07-20] .

[1]