Biadoliny Szlacheckie
Biadoliny Szlacheckie – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie brzeskim, w gminie Dębno.
| wieś | |
 Szkoła w Biadolinach | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
917[2] |
| Strefa numeracyjna |
14 |
| Kod pocztowy |
32-828[3] |
| Tablice rejestracyjne |
KBR |
| SIMC |
0818829 |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu brzeskiego  | |
Położenie na mapie gminy Dębno  | |
 49°59′49″N 20°45′09″E/49,996944 20,752500[1]
| |
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Biadoliny Szlacheckie. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie tarnowskim. Integralna część miejscowości: Borek[4].
W Biadolinach znajduje się przystanek kolejowy, przez który przebiega linia kolejowa nr 91 Kraków Główny – Medyka.
W Biadolinach Szlacheckich urodził się Janusz Styczeń – poeta i dramaturg.
Nazwa
edytujNazwę miejscowości w zlatynizowanej staropolskiej formie Byadolini Proximior wymienia w latach (1470–1480) Jan Długosz w księdze Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis[5].
Historia
edytujMiejscowość zwana była pierwotnie Biadolinami Bliższymi – nazwana tak dla odróżnienia od graniczących z nimi Biadolin Radłowskich, znajdujących się już w Ziemi Sandomierskiej i należących do biskupstwa krakowskiego, a dziś znajdujących się w powiecie tarnowskim.
Biadoliny Szlacheckie, podobnie jak Wola Dębińska, powstały na terenach po wykarczowaniu części wielkich lasów biadolińskich, zapewne w 2 poł. XIV w.[potrzebny przypis] Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z roku 1398[6], gdy synowie Piotra ze Szczekocin dokonali podziału dóbr. Biadoliny przypadły wówczas Piotrowi (zwanemu „Pietraszem”), panu na Dębnie o niespokojnym charakterze. W posiadaniu kolejnych sukcesorów klucza dębińskiego wieś była do czasu rozbiorów, lecz spora część gruntów należała do nich jeszcze nawet w okresie międzywojennym. Na terenie lasu w Biadolinach znajduje się cmentarz wojenny nr 271 – Biadoliny projektu Roberta Motki[7]. Obok niego na jednym z drzew przy drodze do stacji kolejowej wisi obrazek Matki Boskiej malowany na szkle przez siostrę ostatnich właścicieli Dębna w okresie międzywojennym hr. Amelię Ponińską. Jej brat, Jan Jastrzębski jeszcze w 1939 r. planował przemianę lasu biadolińskiego w zwierzyniec, mający być atrakcją dla kuracjuszy, leczonych solankami na Woli Dębińskiej.
Ze stacji kolejowej w Biadolinach w okresie styczeń–maj 1915 r. armia austro-węgierska dokonywała ostrzału Tarnowa i okolic z najcięższych moździerzy Skoda kalibru 305 mm oraz haubic kalibru 420 mm[8].
We wsi działa Ludowo-Zakładowy Klub Sportowy Start 77 Biadoliny Szlacheckie założony w 1977 roku.
Urodził się tu Kazimierz Rzepka – oficer Wojska Polskiego, Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie i Armii Krajowej, porucznik piechoty służby stałej, cichociemny.
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 4205
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 24 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Joannis Długosz Senioris Canonici Cracoviensis, „Liber Beneficiorum”, Aleksander Przezdziecki, Tom II, Kraków 1864, s. 271.
- ↑ Herbarz polski. T. 4: Czetwertyńscy – Dowiakowscy. – Boniecki, Adam (1842–1909).
- ↑ Strona z informacjami o cmentarzu wojennym nr 271 w Biadolinach Szlacheckich [1]
- ↑ Strona z informacjami o cmentarzach z okresu I wojny światowej w okręgu brzeskim [2]