Białogon (gromada)

Białogon (od 1 I 1966 Jaworznia) – dawna gromada, czyli najmniejsza jednostka podziału terytorialnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w latach 1954–1972.

Białogon
gromada
1954–1966
Państwo

 Polska

Województwo

kieleckie

Powiat

kielecki

Data powstania

29 września 1954

Data likwidacji

1 stycznia 1966

Siedziba

Białogon

Szczegółowy podział administracyjny (1954)
Liczba sołectw

2

Liczba reprezentantów
Liczba członków GRN (1954)

25

brak współrzędnych

Gromady, z gromadzkimi radami narodowymi (GRN) jako organami władzy najniższego stopnia na wsi, funkcjonowały od reformy reorganizującej administrację wiejską przeprowadzonej jesienią 1954[1] do momentu ich zniesienia z dniem 1 stycznia 1973[2], tym samym wypierając organizację gminną w latach 1954–1972[3][4].

Gromadę Białogon z siedzibą GRN w Białogonie (obecnie w granicach Kielc) utworzono – jako jedną z 8759 gromad na obszarze Polski[3] – w powiecie kieleckim w woj. kieleckim, na mocy uchwały nr 13c/54 WRN w Kielcach z dnia 29 września 1954. W skład jednostki weszły obszary dotychczasowych gromad[5] Białogon ze zniesionej gminy Niewachlów i Zalesie (bez miejscowości Słowik) ze zniesionej gminy Korzecko, ponadto wieś Dobromyśl z dotychczasowej gromady Janów ze zniesionej gminy Piekoszów w tymże powiecie[6]. Dla gromady ustalono 25 członków gromadzkiej rady narodowej[7].

31 grudnia 1961 do gromady Białogon przyłączono wieś Szczukowskie Górki ze znoszonej gromady Czarnów, wieś Słowik Zalesie ze znoszonej gromady Zagrody (przemianowanej jednocześnie na gromada Sitkówka)[8] oraz wsie Jaworznia, Stanisławów i Janów, kolonie Gniewce, Garbatówka, Jachów i Jaworznia oraz tereny byłych folwarków Aleksandrów, Władysławów i Nałęczów ze zniesionej gromady Jaworznia[9].

1 stycznia 1966 z gromady Białogon wyłączono: a) wieś Białogon, kolonię Pietraszki i oddziały lasów państwowych nr 144–147 pod nazwą "Brusznia", włączając obszary te do miasta Kielce (na prawach powiatu)[10] oraz b) wieś Szczukowskie Górki włączając ją do gromady Piekoszów, po czym gromadę Białogon zniesiono przez przeniesienie siedziby GRN z Białogonu do Jaworzni i przemianowanie jednostki na gromada Jaworznia[11].

Przypisy

edytuj
  1. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  2. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
  3. a b Podział administracyjny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Warszawa: Urząd Rady Ministrów – Biuro do spraw Prezydiów Rad Narodowych, 1956.
  4. Mała Encyklopedia Powszechna PWN. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1959.
  5. Gromady istniały także po II wojnie światowej jako jednostka pomocnicza gmin.
  6. Uchwała Nr 13c/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 29 września 1954 r. w sprawie podziału na gromady powiatu kieleckiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 20 grudnia 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 29 września 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 31 grudnia 1954 r., Nr. 15, Poz. 104)
  7. Uchwała Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 1 października 1954 r. w sprawie ustalenia liczby członków gromadzkich rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 9 października 1954 r., Nr. 11, Poz. 26)
  8. Uchwała Nr 24/61 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 15 września 1961 r. o zmianie granic i nazw niektórych gromad oraz przeniesieniu siedzib niektórych gromadzkich rad narodowych (w brzmieniu uchwały Nr. 30/61 z dnia 22 listopada 1961 r.) (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 30 listopada 1961 r., Nr. 14, Poz. 130)
  9. Uchwała Nr 23/61 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 15 września 1961 r. o zniesieniu, połączeniu i utworzeniu niektórych gromad w województwie kieleckim (w brzmieniu uchwały Nr 30/61 z dnia 22 listopada 1961 r.) (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 30 listopada 1961 r., Nr. 14, Poz. 129)
  10. Dz.U. z 1965 r. nr 54, poz. 333
  11. Uchwała Nr 7/65 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 19 marca 1965 r. w sprawie zmiany granic, siedziby i nazwy gromady Białogon w powiecie kieleckim województwie kieleckim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 20 grudnia 1965 r., Nr. 26, Poz. 150)