Bernard Bolzano

czeski matematyk, filozof, historyk i teolog

Bernard Placidus Johann Nepomuk Bolzano (ur. 5 października 1781 w Pradze[potrzebny przypis], zm. 18 grudnia 1848 tamże[1]) – czeski uczony pochodzenia włosko-niemieckiego: matematyk, filozof, teolog i historyk, a także duchowny katolicki; wykładowca Uniwersytetu Karola w Pradze.

Bernard Bolzano
Ilustracja
Kraj działania

Czechy

Data i miejsce urodzenia

5 października 1781
Praga

Data śmierci

18 grudnia 1848

Miejsce pochówku

Cmentarz Olszański w Pradze

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Prezbiterat

1804

Prace Bolzana dotyczyły między innymi logiki i analizy matematycznej.

Życiorys

edytuj

Urodził się w rodzinie katolickiej. Ojciec, Bernard Pompeius Bolzano, pochodził z północnych Włoch i przeprowadził się do Pragi, gdzie ożenił się z Marią Cecelią Maurer pochodzenia niemieckiego. W 1796 rozpoczął studia na Uniwersytecie w Pradze z zakresu matematyki, filozofii i fizyki, a w 1800 także teologii. Został wyświęcony na księdza katolickiego w 1804.

Jako ksiądz katolicki i teolog objął nowo utworzoną katedrę filozofii religii. Jego wykłady – zwłaszcza z filozofii – cieszyły się dużą popularnością. Jednakże z powodu konfliktu z władzami austriackimi został odsunięty od pracy na Uniwersytecie. Wtedy zajął się pisarstwem.

Twórczość

edytuj

Jego dzieła poświęcone były matematyce, teologii, ekonomii, dydaktyce, religii i logice. Jego prace opublikowano dopiero po jego śmierci, przez co jego osiągnięcia są przypisywane innym naukowcom. Był pierwszym, który podał w pełni ścisłą definicję granicy ciągu. Wykazał także, że każdy ograniczony ciąg liczb rzeczywistych posiada podciąg zbieżny (twierdzenie Bolzana-Weierstrassa, obecnie formułowane w ogólnej postaci w przestrzeni  ).

Bolzano był także pierwszym, który udowodnił ciągłość wielomianów[2].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Bolzano Bernard, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-10-09].
  2. Hans Niels Jahnke: A history of analysis. Providence, RI: American Mathematical Society, 2003, s. 175. ISBN 0-8218-2623-9. OCLC 51607350.

Linki zewnętrzne

edytuj

  Artykuły na Stanford Encyclopedia of Philosophy (ang.) [dostęp 2018-01-28]: