Berenika II

Berenike II Euergetis (ur. 267 lub 266 p.n.e., zm. 221 p.n.e.) – córka Magasa (308-253), syna Bereniki I i króla Cyreny oraz Apame, córki Antiocha I, króla syryjskiego oraz Stratoniki (córki Filii I).

Berenika II

królowa Egiptu
Okres	od 246 p.n.e. do 222 p.n.e.
Jako żona	Ptolemeusza III Euergetesa
Dane biograficzne
Data urodzenia	267 lub 266 p.n.e.
Data śmierci	221 p.n.e.
Ojciec	Magas (król Cyrenajki)
Matka	Apame
Mąż	Demetrios
Mąż	Ptolemeusz III Euergetes
Dzieci	Ptolemeusz IV Filopator, Magas, Arsinoe III, Berenika, Lizymach lub Aleksander (?)

Życiorys

Stosunki Magasa z przyrodnim bratem, królem Egiptu Ptolemeuszem II Filadelfosem, układały się różnie. Ok. 300 roku p.n.e. Ptolemeusz I Soter, ojciec Ptolemeusza II i ojczym Magasa, uczynił tego ostatniego namiestnikiem Cyreny. Magas zamierzał przejąć całą władzę po Ptolemeuszu I i w 275 roku p.n.e. ogłosił się królem Cyreny. Doszło wtedy do nierozstrzygniętej wojny. W wyniku porozumienia pokojowego Berenike II została zaręczona z Ptolemeuszem III Euergetesem, synem Ptolemeusza II i Arsinoe I. Związek ten miał gwarantować pokój między oboma państwami.

Po śmierci Magasa (w 253 roku p.n.e.) do władzy w Cyrenie doszła jego żona Apame, która sprzeciwiała się sojuszowi z Egiptem. Jako księżniczka syryjska była bliżej związana z koalicją antyegipską i nie życzyła sobie powrotu Cyreny pod panowanie egipskie. Wezwała z Macedonii brata Antygonosa Gonatasa Demetriosa Pięknego. Ok. 259 roku p.n.e. doprowadziła do małżeństwa Demetriosa z Bereniką. Ten nie pozyskał jednak sympatii Cyrenejczyków i nawiązał romans z teściową. Niespełna piętnastoletnia Berenika postanowiła położyć kres tej sytuacji i stanęła na czele spisku. Przygotowano zasadzkę i Demetrios został zamordowany w łożu Apame. Berenike pozostawiła matkę przy życiu i sama objęła rządy nad Cyreną.

W 246 roku p.n.e. poślubiła króla Egiptu, Ptolemeusza III Euergetesa I. Egipt i Cyrena zostały połączone unią personalną. Berenike imię własne wpisywała w kartusz królewski, używała imienia horusowego, nie znaleziono dotąd zapisu jej imienia tronowego. Mieli pięcioro dzieci:

• Ptolemeusza IV Filopatora,
• Magasa,
• Arsinoe III,
• Berenike
• jeszcze jednego, nieznanego z imienia syna (Lizymach lub Aleksander ?).

Współrządzili Egiptem w latach 246–222 p.n.e. Byli szczęśliwym i kochającym się małżeństwem. Królowa słynęła z dobroci i wrażliwości. Interesowała się życiem kulturalnym, przypisuje się jej między innymi otoczenie opieką sławnego poety Kallimacha. Obdarzono ją boską czcią już za życia. W 221 roku p.n.e. zamordował ją syn, Ptolemeusz IV Filopator.

Odcięte i złożone bogom w ofierze włosy Bereniki po szczęśliwym powrocie Ptolemeusza III z wyprawy do Azji dały nazwę gwiazdozbiorowi Warkocza Bereniki.

Tytulatura

• gr. – basilissa Berenike II Thea Euergetis - królowa Berenika II Bogini Dobro Czyniąca
• egip. – Berenikat

Zobacz też

• mnaeion