Beninkaza szorstka

Beninkaza szorstka
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	dyniowce
Rodzina	dyniowate
Rodzaj	beninkaza
Gatunek	beninkaza szorstka
	Nazwa systematyczna
	Benincasa hispida (Thunb.) Cogn.; A.L.P.P. de Candolle & A. C. de Candolle, Monogr. phan. 3:513. 1881
Synonimy
	Benincasa cerifera Savi;
	Benincasa cerifera Savi;

Ten artykuł od 2015-01 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.

Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Beninkaza szorstka, beninkaza woskodajna, woszcza szorstka (Benincasa hispida (Thunb.) Cogniaux) – gatunek rośliny tropikalnej z rodziny dyniowatych. Jest wykorzystywana od wieków w Azji jako warzywo. Jedyny przedstawiciel monotypowego rodzaju Benincasa G. Savi, Bibliot. Ital. (Milan) 9: 158. 1818 (podrodzina Cucurbitoideae, plemię Benincaseae)^[3].

Morfologia

Pokrój: Szybko rosnąca roślina płożąca o długich pędach.
Liście: Duże, szorstkie, ząbkowane.
Kwiaty: Żółte, o pięciu płatkach.
Owoce: Zielone, podłużne, owalne, o długości do 60 cm, pokryte woskiem i drobnymi włoskami. Wewnątrz liczne nasiona.

Zastosowanie

Gatunek uprawiany w ciepłym klimacie. Może być przechowywany do 12 miesięcy. Jest powszechnie spożywanym warzywem podczas sezonu zimowego np. w Chinach, jako jedno z niewielu warzyw dostępnych w tym czasie. Stąd po chińsku jego nazwa dosłownie oznacza „zimowy melon” (chiń. 冬瓜, pinyin: dōngguā).

W kuchni wietnamskiej, nazywany jest bí đao, i typowo używany do wyrobu zup i gulaszy. Uważa się, że gotowany z żeberkami daje zupę zwiększającą ilość mleka u matek karmiących piersią.

W kuchni chińskiej jest typowo używany przy smażeniu w głębokim tłuszczu oraz w połączeniu z kością wieprzową/wołową jako baza do „zupy z melona zimowego”, często serwowanej w drążonej czaszy z tego właśnie warzywa, która dodatkowo może być w sposób ozdobny „grawerowana” w sposób podobny do ozdób wielkanocnych. Z kandyzowanej postaci wyrabia się także cukierki (táng dōng guā) spożywane podczas chińskiego Nowego Roku. Używa się także jako nadzienie w chińskich i tajwańskich ciasteczkach księżycowych na festiwalu księżycowym.

Warzywo to jest używane do produkcji popularnego napoju o wyrazistym bardzo słodkim smaku, zwanego „herbatą z melona zimowego”, bardzo popularnego w Azji m.in. w Chinach, na Tajwanie, w Wietnamie. Wyrób napoju jest bardzo łatwy i często wyrabia się go w domu. W sklepie można zakupić bazę do napoju w postaci kostki kandyzowanego miąższu warzywa, którą gotuje się w wodzie na koncentrat, po ostudzeniu przechowuje w lodowce i do spożycia rozcieńcza dużą ilością wody. Na Tajwanie napój ten jest bardzo popularny i często serwowany schłodzony jako alternatywa do mrożonej herbaty, przy czym jest z założenia bardzo słodki.

Miąższ niedojrzałych roślin, a także młode liście i pąki kwiatowe wykorzystuje się jako jarzynę.
Prażone nasiona również są jadalne.

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-02] (ang.).
↑ Benincasa. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-01-03]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Informacje Uniwersytetu Wrocławskiego. biol.uni.wroc.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-05-06)].
Wielojęzyczna baza taksonomiczna Uniwersytetu w Melbourne
Benincasa hispida

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-02] (ang.).

[3] Benincasa. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-01-03]. (ang.).

[3]

[1]

[2]