Baturyn

Baturyn
Батурин
	; Cytadela Twierdzy Baturyńskiej
Herb	Flaga
Państwo	Ukraina
Obwód	czernihowski
Populacja (2018); • liczba ludności	; 2552
Nr kierunkowy	+3804635
Kod pocztowy	16512
Tablice rejestracyjne	CB
	Położenie na mapie obwodu czernihowskiego Baturyn
	Położenie na mapie Ukrainy Baturyn
	51°21′N 32°53′E/51,350000 32,883333
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Baturyn (ukr. Бату́рин) – miasto na Ukrainie, od roku 1991 w rejonie bachmaczackim obwodu czernihowskiego. Leży nad rzeką Sejm, dopływem Desny.

Historia

Miasto Baturyn zostało założone według tradycji w roku 1576 przez króla Polski Stefana Batorego^[2], w rzeczywistości założył je w r. 1625 Maciej Stachórski, zarządca dóbr Aleksandra Piasoczyńskiego w miejscu wsi Horodyszcze na Zadnieprzu^[3]. Do 1686 Baturyn znajdował się w granicach Rzeczypospolitej (do roku 1635 w składzie województwa kijowskiego, od roku 1635 w składzie województwa czernihowskiego). Od 1648 było miastem garnizonowym kozackiego pułku czernihowskiego, od 1649 pułku niżowego. W wyniku ugody perejasławskiej (1654) miasto oraz województwo czernihowskie wraz z całym terytorium Hetmanatu znalazł się pod panowaniem Carstwa Rosyjskiego. Cesja terytorium Zadnieprza przez Rzeczpospolitą na rzecz Rosji nastąpiła postanowieniami rozejmu andruszowskiego (1667), potwierdzona została ostatecznie przez traktat Grzymułtowskiego w 1686. W latach 1669–1708 Baturyn był rezydencją hetmanów kozackich Ukrainy Lewobrzeżnej. W roku 1663 zawarto tu tzw. umowy baturyńskie pomiędzy Hetmanatem a Rosją.

W roku 1708 w okresie trwania III wojny północnej hetman Iwan Mazepa zawarł w Baturynie tajny sojusz z Karolem XII i Stanisławem Leszczyńskim i wystąpił przeciwko Rosji. W wyprawie odwetowej wojsk carskich miasto zdobył i zburzył Aleksandr Mienszykow, mordując obrońców i mieszkańców, w tym kobiety i dzieci^[4]. W roku 1725 miasto zostało darowane Mienszykowowi przez carycę Katarzynę I w dowód zasług wojennych. Od roku 1764 było własnością hrabiego Kiryła Rozumowskiego, ostatniego hetmana kozackiego Ukrainy Lewobrzeżnej.

Od roku 1803 do 1918 miasto w powiecie konotopskim w guberni czernihowskiej. W roku 1860 liczyło 3563 mieszkańców, natomiast w roku 1880 - 6580 mieszkańców, rozwój przemysłu włókienniczego.

W 1989 liczyło 3920 mieszkańców^[5].

Od roku 2008 miasto^[6] w rejonie bachmaczackim obwodu czernihowskiego.

W 2013 liczyło 2716 mieszkańców^[7].

Zabytki

Pałac Rozumowskiego w Baturynie (1799-1803) zrewitalizowany w 2009 r.
Dom sędziego Generalnego Wasyla Koczubeja XVII-XIX wiek. Zrewitalizowany w 2009 r.
Kościół Zmartwychwstania Pańskiego. Grób Cyryla Rozumowskiego. 1803 r.
Dzwonnica klasztoru Baturyn Krupitsky (XIX wiek).
Pomnik ofiar tragedii Baturyn z 1708 r. (Wzniesiony w 2004 r. na terenie Cytadeli Twierdzy Baturyn).
Cytadela Twierdzy Baturyńskiej

Zobacz też

Zbrodnia w Łebedynie

Przypisy

↑ Чисельність наявного населення України на 1 січня 2018 року. Державна служба статистики України. Київ, 2018. стор.79
↑ Baturyn, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 118 .
↑ Baturyn w haśle "Żorniszcze", [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 834 .
↑ Liczbę ofiar szacuje się na 11-14 tysięcy.
↑ Всесоюзная перепись населения 1989 г. Численность городского населения союзных республик, их территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу
↑ Постанова Верховної Ради України № 579-XI вiд 29 вересня 2008 р. «Про віднесення селища міського типу Батурин Бахмацького району Чернігівської області до категорії міст районного значення»
↑ Чисельність наявного населення України на 1 січня 2013 року. Державна служба статистики України, 2013. [dostęp 2023-09-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-21)]. (ukr.).

Linki zewnętrzne

Baturyn, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 118 .
Baturyn w haśle "Żorniszcze", [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 834 .

[1] Чисельність наявного населення України на 1 січня 2018 року. Державна служба статистики України. Київ, 2018. стор.79

[2] Baturyn, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 118 .

[3] Baturyn w haśle "Żorniszcze", [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 834 .

[4] Liczbę ofiar szacuje się na 11-14 tysięcy.

[5] Всесоюзная перепись населения 1989 г. Численность городского населения союзных республик, их территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу

[6] Постанова Верховної Ради України № 579-XI вiд 29 вересня 2008 р. «Про віднесення селища міського типу Батурин Бахмацького району Чернігівської області до категорії міст районного значення»

[7] Чисельність наявного населення України на 1 січня 2013 року. Державна служба статистики України, 2013. [dostęp 2023-09-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-21)]. (ukr.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]