Baptystyczne Seminarium Teologiczne w Łodzi

Baptystyczne Seminarium Teologiczne w Łodzi – uczelnia działająca w latach 1907–1939 (z przerwą w latach 1911–1921) na rzecz kształcenia duchownych Unii Zborów Baptystów Imperium Rosyjskiego, Unii Zborów Baptystów Języka Niemieckiego w Polsce oraz Związku Zborów Słowiańskich Baptystów w Polsce.

Historia

edytuj

Geneza i pierwszy okres działalności do 1911

edytuj

Kształcenie kaznodziejów, misjonarzy i innych działaczy ruchu baptystycznego na ziemiach polskich rozpoczęło się od organizowania tzw. kursów misyjnych (niem. Missionskursus). Pierwsze odbyło się w 1861 w Adamowie[1]. Trwały one zwykle 6 miesięcy[1]. W 1879 odbył się 11. kurs tego typu[1]. Tę formę kształcenia kierownictwo Zjednoczenia Polski Kongresowej Unii Zborów Baptystów Imperium Rosyjskiego uznało za niewystarczającą i dążyło do organizowania uczelni oferującej stacjonarne studia dla kaznodziejów[2].

14 października 1907 otwarto pierwszy kurs w uczelni noszącej nazwę Prediger-Seminar (Seminarium Kaznodziejskie). Jego dyrektorem został pastor Eugen Mohr a jego zastępcą Martin Schmidt[2]. Siedzibą uczelni był obiekt zboru baptystycznego w Łodzi przy ul. Nawrot 27. Naukę rozpoczęło 13 młodych mężczyzn: Hans Altmann, G. Freigang, B. Goetze, Friedrich Hoermann (dziadek Anny German), Julius Krueger, Iwan Ossipow, Reinhold Pelzer, Robert Petasch, Adolf Radatz, Samuel Rosenau, Adolf Rosner, Robert Schlosser, Eduard R. Wenske[1].

W 1911 szkoła została zamknięta przez policję carską[1].

Drugi okres działalności (1921–1939)

edytuj

Po zakończeniu I wojny światowej powrócono do idei prowadzenia stacjonarnych studiów teologicznych dla kandydatów na pastorów baptystycznych. W maju 1921 Konferencja Zjednoczenia Polski Kongresowej powołała Komitet Szkolny w składzie: E. Becker, Stefan Bortkiewicz, Friedrich Brauer, Robert Drews, Eduard Kupsch, O. Lenz, A.H. Sommer, Karol Władysław Strzelec[1].

15 listopada 1923 odbyła się uroczystość otwarcia Seminarium dla 12 seminarzystów: 6 Niemców i 6 Słowian. Dyrektorem został Friedrich Brauer, a do grona wykładowców należeli również: J. Adamczyk, F. Foth, Eduard Kupsch, A. Knoff, Ludwik Miksa, Schwarz, Bronisław Spałek, dr A. Speidel[3]. Ten pierwszy trzyletni kurs został zakończony w 1926. W 1929 kolejny kurs (4-letni) zakończyło 6 studentów. W tym samym roku przyjęto na 3. kurs (również 4-letni) 7 mężczyzn. Kurs 4. rozpoczął się w 1931 i zakończył się w 1935[4]. Ostatni przed wybuchem wojny kurs odbywał się w latach 1935–1939. Absolwenci otrzymali dyplomy w czerwcu 1939[5].

Przed 1935 relacje między studentami niemieckimi i słowiańskimi w Seminarium obciążone były napięciami. Stąd przez pewien czas obie grupy etniczne były rozdzielone. Po tej dacie, dzięki staraniom dyrektora Hugo Lücka zajęcia prowadzono wspólne[6].

Wybuch w 1939 wojny uniemożliwił kontynuację działalności Seminarium. Dwie denominacje baptystyczne, na rzecz których działał przestały istnieć: Unia Zborów Baptystów Języka Niemieckiego w Polsce została wcielona do Związku Zborów Baptystów w Niemczech, a zbory członkowskie Związku Zborów Słowiańskich Baptystów stały się częścią Związku Nieniemieckich Ewangelicko-Wolnokościelnych Zborów[7].

Dyrektorzy

edytuj
  • 1907–1911 – Eugen Mohr (1868–1917)
  • 1923–1932 – Friedrich Brauer (1854–1945)
  • 1932–1939 – dr Hugo Lueck (ur. 1902)Kl243

Siedziba

edytuj

W początkowym okresie siedziba Seminarium mieściła się w budynkach I zboru baptystycznego w Łodzi przy ul. Nawrot 27, zajęcia odbywały się również w willi fabrykanta Adolfa Horaka w Łodzi. W 1928 zakupiono za 47 500 złotych nieruchomość w Łodzi przy ul. Lipowej 93[3].

Kontynuatorzy

edytuj

W Polsce Ludowej edukację duchownych baptystycznych zapewniało Seminarium Teologiczne Polskiego Kościoła Chrześcijan Baptystów, które ma następcę w postaci Wyższego Baptystycznego Seminarium Teologicznego w Warszawie.

Absolwenci

edytuj

Literatura

edytuj
  • Hugo Lück, Baptystyczne Seminarium Teologiczne w Łodzi, “Słowo Prawdy” 1939 nr 4
  • Robert L. Kluttig, Geschichte der deutsche Baptisten in Polen von 1858–1945, Winnipeg 1973
  • Henryk Ryszard Tomaszewski, Baptyści w Polsce w latach 1918–1958, Warszawa 2008 ISBN 978-83-925744-2-2
  • Henryk Ryszard Tomaszewski, Wspólnoty chrześcijańskie typu ewangeliczno-baptystycznego na terenie Polski w latach 1858–1939, Warszawa 2006 ISBN 83-88497-11-1

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f Robert L. Kluttig, Geschichte der deutsche Baptisten in Polen von 1858–1945, Winnipeg 1973, s. 239.
  2. a b Robert L. Kluttig, Geschichte der deutsche Baptisten in Polen von 1858–1945, Winnipeg 1973, s. 240.
  3. a b Robert L. Kluttig, Geschichte der deutsche Baptisten in Polen von 1858–1945, Winnipeg 1973, s. 241–242.
  4. Robert L. Kluttig, Geschichte der deutsche Baptisten in Polen von 1858–1945, Winnipeg 1973, s. 243–244.
  5. Robert L. Kluttig, Geschichte der deutsche Baptisten in Polen von 1858–1945, Winnipeg 1973, s. 245.
  6. Henryk Ryszard Tomaszewski, Baptyści w Polsce w latach 1918–1958, Warszawa: Kompas II, 2008, s. 180, ISBN 978-83-925744-2-2, OCLC 836612126.
  7. Henryk Ryszard Tomaszewski, Wspólnoty chrześcijańskie typu ewangeliczno-baptystycznego na terenie Polski w latach 1858–1939, Warszawa: Wydawnictwo Uczelniane Wyższego BaptystycznegoSeminarium Teologicznego, 2006, s. 60, ISBN 83-88497-11-1, OCLC 189662995.