Balla Wielka (gmina)

Balla Wielka – dawna gmina wiejska istniejąca do 1939 roku w woj. białostockim (obecnie na Białorusi). Siedzibą gminy był początkowo Wandzin[3], a następnie Łojki[4].

Balla Wielka
gmina wiejska
1919–39[1]
Państwo

 Polska

Województwo

białostockie

Powiat

augustowski

Siedziba

Wandzin, Łojki

Populacja (1921)
• liczba ludności


5626[2]

Położenie na mapie Polski w 1939
Mapa konturowa Polski w 1939, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Balla Wielka”
53°46′12,0000″N 23°44′24,0000″E/53,770000 23,740000

Za Królestwa Polskiego gmina należała do powiatu augustowskiego w guberni suwalskiej[5][6][7]. 19 maja?/31 maja 1870 do gminy przyłączono kilka wsi z gminy Wołłowiczowce, w tym same same Wołłowiczowce (ponieważ nie zmieniono nazwy gminy Wołłowiczowce na Sopoćkinie (od jej nowej siedziby), powstała paradoksalna sytuacja, kiedy to gmina pozostała przy nazwie pochodzącej od wsi, która już nie znajdowała się w jej granicach)[8].

W okresie międzywojennym gmina Balla Wielka należała do powiatu augustowskiego w woj. białostockim[4].

13 kwietnia 1929 roku część obszaru gminy Balla Wielka (wsie: Nowosady i Kowniany) włączono do gminy Wołłowiczowce[9].

Po wojnie obszar gminy Balla Wielka wszedł w struktury administracyjne Związku Radzieckiego. Gmina Balla Wielka jest jedną z czterech gmin powiatu augustowskiego, które po wojnie znalazły się poza granicami Polski[10].

Miejscowości

edytuj

Miejscowości i osady na podstawie spisu powszechnego z 30 września 1921[2].

  • Wsie: Balla Kościelna, Balla Solna, Bereżany, Bieliczany, Jatwieź, Kapłanowce, Kiełbaski, Kodziowce, Kowniany, Linki, Łojki, Mańkowce, Nowosady, Plebańskie, Płaskowce, Sambory, Skowronki, Skryniki, Sylwanowce, Szadzińce, Szembielowce, Szymkowce, Ulkowce, Wasaraby, Wasaraby (Wandzin), Wasilewicze, Wołowiczowce, Wójtowce, Zabreczany, Zagorany
  • Folwarki: Balla Kownacka, Balla Sucha, Białe Błota, Eustachów, Hożka, Kapłanowce, Kiełbaski, Kodziowce, Kowniany, Płaskowce A, Płaskowce B, Sambory I, Sambory II, Skowronki, Szymkowce, Wójtowce
  • Osady: Austeria, Popowskie
  • Osady młyńskie: Hoża-Sylwanowce, Niemnowo

Ludność

edytuj
Rok 1880[11] 1909[12] 1921[2]
Liczba ludności 4450 6920 5626

Przypisy

edytuj
  1. Od 1919 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. białostockiego; w czasie II wojny światowej poza administracją polską; po II wojnie światowej poza granicami Polski.
  2. a b c Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej. T. V: Województwo białostockie. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, 1924, s. 1.
  3. Просмотр контента в режиме 2D (Silverlight)
  4. a b Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej - podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933
  5. Postanowienie z 17 (29) września 1866, ogłoszone 5 (17) stycznia 1867 (Dziennik Praw, rok 1866, tom 66, nr 219, s. 279)
  6. Postanowienie z 29 grudnia 1867 (10 stycznia 1868), ogłoszone 8 (20) lutego 1868 (Dziennik Praw, rok 1868, tom 67, nr 228, s. 359)
  7. Powiat augustowski, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 51.
  8. Postanowienie z 27 lutego (11 marca) 1870, ogłoszone 19 (31) maja 1870 (Dziennik Praw, rok 1870, tom 70, nr 241, s. 93)
  9. Dz.U. z 1929 r. nr 23, poz. 243
  10. gminy Balla Wielka, Hołynka (częściowo), Łabno i Wołłowiczowce
  11. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. I. Warszawa: 1880, s. 58.
  12. Rocznik Statystyczny Królestwa Polskiego. Rok 1913. Warszawa: 1914, s. 30.