Bądkowo (województwo kujawsko-pomorskie)
Bądkowo – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie aleksandrowskim, w gminie Bądkowo.
| wieś | |
 Kościół w Bądkowie zimą | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (III 2011) |
962[2] |
| Strefa numeracyjna |
54 |
| Kod pocztowy |
87-704[3] |
| Tablice rejestracyjne |
CAL |
| SIMC |
0858160 |
Położenie na mapie gminy Bądkowo  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu aleksandrowskiego  | |
 52°42′18″N 18°47′13″E/52,705000 18,786944[1]
| |
Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyło 962 mieszkańców[2]. Jest największą miejscowością gminy Bądkowo.
W miejscowości krzyżują się: droga wojewódzka nr 252 i droga wojewódzka nr 301.
W miejscowości działała Spółdzielnia Kółek Rolniczych Bądkowo[4].
Historia
edytujW roku 1827 w Bądkowie było 37 domów i 387 mieszkańców. Mieszkańcem pobliskich Słupów był Bartłomiej Nowak przywódca chłopski powstania styczniowego na Kujawach.
W Bądkowie urodził się i został pochowany w 1932 płk Przemysław Barthel de Weydenthal (1893–1919)[5].
Wieś duchowna, własność kapituły włocławskiej, położona była w II połowie XVI wieku w powiecie brzeskokujawskim województwa brzeskokujawskiego[6].
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Bądkowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa włocławskiego. Miejscowość jest siedzibą gminy Bądkowo.
Parafia
edytujW roku 1880 parafia liczyła 2020 osób. Obecnie Parafia św. Mateusza Apostoła w Bądkowie należy do dekanatu bądkowskiego.
Gotycki kościół św. Mateusza, zbudowany około 1312 r., rozbudowany o nawę od strony zachodniej w latach 1917–1920 według projektu Jarosława Wojciechowskiego; w trakcie przebudowy dawne prezbiterium przekształcono na zakrystię, a nawę na prezbiterium nowego kościoła.
Oświata
edytujSzkoła elementarna w Bądkowie wymieniana jest w opisie powiatu nieszawskiego w roku 1864, choć istnieją dowody (wzmianki w metrykaliach z I ćwierci XIX wieku), że istniała już w roku 1821, kiedy to nauczycielem był Jakub Bukowiecki, szlachcic. W roku 1906 przeniesiony został tu z Byczyny nauczyciel o nazwisku Jagiełło.
Ludzie związani z Bądkowem
edytujZabytki
edytujZabytki wpisane do rejestru[7]:
- kościół parafialny pw. św. Mateusza, ok. 1312, rozbudowany w latach 1917-20 wg projektu Jarosława Wojciechowskiego, nr rej.: A/469 z 17.02.1981
- cmentarz rzymskokatolicki parafialny, poł. XIX-XX w., nr rej.: 275/A z 9.08.1990.
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 3400
- ↑ a b GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 16 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ M.P. z 2004 r. nr 54, poz. 912
- ↑ M. Ars: Przemysław Barthel de Weydenthal. W: Szkoła Podchorążych Artylerii. Ku uczczeniu dziesięciolecia 1923-1933. Toruń: 1933, s. 116.
- ↑ Zenon Guldon, Rozmieszczenie własności ziemskiej na Kujawach w II połowie XVI w., Toruń 1964, s. 53.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo kujawsko-pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 2 [dostęp 2016-08-14].
Bibliografia
edytuj- Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, Tom I (str. 122), Warszawa, 1880
- Maksymilian Borucki, "Ziemia Kujawska pod względem historycznym, jeograficznym, archeologicznym i statystycznym opisana...", Warszawa, 1882.