Awner-Chaj Szaki
Awner-Chaj Szaki (hebr.: אבנר חי שאקי, ang.: Avner Shaki, ur. 5 lutego 1926 w Safedzie, zm. 28 maja 2005) – izraelski prawnik, wykładowca, pisarz, i polityk, profesor prawa, w latach 1990–1992 minister spraw religijnych, w latach 1988–1990 minister bez teki, w latach 1970–1972 wiceminister edukacji i kultury, w latach 1970–1974 oraz 1984–1999 poseł do Knesetu. Przewodniczący Narodowej Partii Religijnej (Mafdalu).
Awner-Chaj Szaki | |
Data i miejsce urodzenia |
5 lutego 1926 |
---|---|
Data śmierci |
28 maja 2005 |
Minister spraw religijnych w IV rządzie Szamira | |
Okres |
od 11 czerwca 1990 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Minister bez teki w III rządzie Szamira | |
Okres |
od 27 grudnia 1988 |
Przynależność polityczna | |
Wiceminister edukacji i kultury w II rządzie Meir | |
Okres |
od 1 września 1970 |
Przynależność polityczna | |
Poseł do Knesetu | |
Okres |
od 16 lipca 1970 |
Przynależność polityczna |
Narodowa Partia Religijna, niezależny |
Okres |
od 13 sierpnia 1984 |
Przynależność polityczna |
Życiorys
edytujUrodził się 5 lutego 1926 w Safedzie w Brytyjskim Mandacie Palestyny[1][2], pochodził z rodziny jemeńskich Żydów[3]
W latach 1947–1949 służył w wojsku, brał udział w wojnie o niepodległość Izraela. Ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Hebrajskim w Jerozolimie, gdzie uzyskał stopień doktorski (Ph.D.). Pracował w zawodzie, a także jako wykładowca – został profesorem Uniwersytetu Telawiwskiego specjalizującym się w prawie międzynarodowym oraz rodzinnym (zarówno państwowym jak i religijnym). Pracował także jako wykładowca na uczelniach w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie[1].
Bez powodzenia kandydował z listy Narodowej Partii Religijnej w wyborach w 1969. W skład siódmego Knesetu wszedł jednak 16 lipca 1970 zastępując zmarłego Chajjima Moszego Szapirę[4]. Zasiadał w komisji pracy[1]. 1 września dołączył do drugiego rządu Goldy Meir jako wiceminister edukacji i kultury w resorcie kierowanym przez Jigala Allona. Funkcję sprawował do 17 czerwca 1972[5], kiedy został zmuszony do rezygnacji w wyniku konfliktu z macierzystą partią[3]. 22 maja 1973 opuścił Mafdal i do końca kadencji zasiadał w ławach parlamentu jako poseł niezależny[6]. Nie został uwzględniony na partyjnej liście w wyborach w grudniu 1973[3].
W 1982 był członkiem izraelskiej delegacji na konferencję UNESCO w Meksyku. Do parlamentu powrócił, ponownie z listy Narodowej Partii Religijnej, po wyborach w 1984. W jedenastym Knesecie zasiadał w komisjach konstytucyjnej, prawa i sprawiedliwości; kontroli państwa; edukacji i kultury oraz nadzoru nad radiem i telewizją[1]. W 1988 został przewodniczącym Mafdalu i stanął na czele listy w wyborach 1988[2]. Partia pod jego przywództwem zdobyła pięć mandatów w parlamencie[7]. Funkcję przewodniczącego pełnił do wczesnych lat 90.[2]
27 grudnia 1988 dołączył do powołanego kilka dni wcześniej trzeciego rządu Icchaka Szamira jako minister bez teki[8]. Kiedy 11 czerwca 1990 doszło do powołania kolejnego rządu Szamira, Szaki stanął na czele Ministerstwa Spraw Religijnych. Funkcję tę pełnił do końca kadencji rządu – 13 lipca 1992[9].
Kolejny raz został wybrany posłem w wyborach w czerwcu 1992. W Knesecie XIII kadencji stanął na czele podkomisji ds. ofiar nazistowskiego terroru oraz zespołu parlamentarnego ds. walki z antysemityzmem i ksenofobią. Ponadto zasiadał w komisjach finansów oraz ds. statusu kobiet i równouprawnienia[1]. Był zdecydowanym krytykiem porozumień z Oslo[2]. W wyborach w 1996 ponownie uzyskał mandat poselski, a w czternastym Knesecie ponownie stanął na czele tego samego zespołu parlamentarnego, przewodził także lobby na rzecz zwiększenia tolerancji pomiędzy ludnością świecką i religijną. Był członkiem komisji kontroli państwa; spraw zagranicznych i obrony; absoprcji imigrantów; ds. statusu kobiet i równouprawnienia oraz nauki i technologii[1]. Opowiadał się za opuszczeniem przez Mafdal koalicji wspierającej rząd Binjamina Netanjahu w odpowiedzi na opuszczenie przez izraelskie wojsko terenów w Hebronie i w innych miejscach na Zachodnim Brzegu. W wyborach w 1999 nie otrzymał bezpiecznego miejsca na liście Mafdalu i utracił miejsce w parlamencie[2].
Był honorowym przewodniczącym Izraelskiego Instytutu Badań nad Rodziną. Był autorem licznych publikacji naukowych, a także artykułów prasowych w czasopismach izraelskich i zagranicznych. Opublikował książkę dotyczącą kwestii wieku w prawie; dwutomową publikację na temat, kim są Żydzi w Państwie Izrael, oraz trzy podręczniki dotyczące Talmudu, a także osiem broszur związanych z prawem międzynarodowym, rodzinnym i spadkowym[1].
Zmarł 28 maja 2005[1]. Został pochowany na cmentarzu Jarkon[10].
Poza hebrajskim posługiwał się językami angielskim, arabskim i francuskim[1].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i Awner-Chaj Szaki (ang.) – profil na stronie Knesetu.
- ↑ a b c d e Bernard Reich, David H. Goldberg: Historical Dictionary of Israel. Londyn: Rowman & Littlefield, 2016.
- ↑ a b c Gary S. Schiff: Tradition and Politics: The Religious Parties of Israel. Detroit: Wayne State University Press, 1977.
- ↑ Members of the Seventh Knesset. knesset.gov.il. [dostęp 2019-07-16]. (ang.).
- ↑ Government 15. knesset.gov.il. [dostęp 2019-07-16]. (ang.).
- ↑ Mergers and Splits Among Parliamentary Groups. knesset.gov.il. [dostęp 2019-07-16]. (ang.).
- ↑ Members of the Twelveth Knesset. knesset.gov.il. [dostęp 2019-07-16]. (ang.).
- ↑ Government 23. knesset.gov.il. [dostęp 2019-07-16]. (ang.).
- ↑ Government 24. knesset.gov.il. [dostęp 2019-07-16]. (ang.).
- ↑ אבנר חי שאקי [online], gravez.me [dostęp 2024-12-05] .