Autoportret z zabandażowanym uchem
Autoportret z zabandażowanym uchem (hol. Zelfportret met verbonden oor, ang. Self-Portrait with Bandaged Ear)[2] – obraz olejny namalowany w 1889 przez holenderskiego malarza Vincenta van Gogha, znajdujący się w Courtauld Gallery w Londynie. Dzieło powstało w okresie współpracy van Gogha z francuskim malarzem Paulem Gauguinem. Numer katalogowy: F 527, JH 1657.
| |
| Autor | |
|---|---|
| Data powstania |
styczeń 1889 |
| Medium | |
| Wymiary | |
| Miejsce przechowywania | |
| Miejscowość | |
| Lokalizacja | |
| |
| Autor | |
|---|---|
| Data powstania |
styczeń 1889 |
| Medium | |
| Wymiary |
51,0 × 45,0 cm |
| Miejsce przechowywania | |
| Miejscowość | |
| Lokalizacja | |
Istnieje też druga wersja obrazu zatytułowana Autoportret z zabandażowanym uchem i fajką (hol. Zelfportret met verbonden oor, ang. Self-Portrait with Bandaged Ear and Pipe)[3], znajdująca się w Stavros Niarchos Collection w Atenach. Numer katalogowy: F 529, JH 1658.
Geneza obrazu
edytujWedług powszechnie przyjętej wersji van Gogh, który chciał uczynić z Arles, w którym mieszkał, kolonię artystyczną, długo zapraszał Paula Gauguina, aby ten zamieszkał z nim. Namowy te wreszcie odniosły skutek pod koniec października 1888, kiedy to Gauguin przyjechał do van Gogha, aby razem z nim zamieszkać w tak zwanym „Żółtym Domu”. Ze względu na porywcze charaktery obu artystów często dochodziło między nimi do kłótni. 23 grudnia 1888 van Gogh obciął sobie brzytwą ucho i wręczył je miejscowej prostytutce. Wkrótce potem, podczas pobytu w szpitalu namalował Autoportret z zabandażowanym uchem. W 2009 Hans Kaufmann i Rita Wildegans, autorzy książki Ucho Van Gogha: Paul Gauguin i pakt milczenia zakwestionowali tę teorię, twierdząc, że to jednak Gauguin odciął ucho van Goghowi szpadą[4][5].
Opis obrazu
edytujObraz ma chłodny nastrój, światło jest ostre. Van Gogh ubrany jest w ciężki, zielono-błękitny płaszcz namalowany równoległymi, pionowymi kreskami. Na głowie ma grubą, zimową czapkę. Bandaż na prawej części twarzy jest koloru białego i nie wyróżnia się na tle całego obrazu. Oczy ze zwężonymi źrenicami namalowane zielenią potęgują chłód dzieła. W tle widoczny jest japoński drzeworyt pod tytułem Gejsze w krajobrazie, namalowany niedbale i przypominający szkic.
Autoportret z fajką
edytujChoć obraz stanowi raczej konwencjonalną kompozycję – trójkąt oparty na dolnych krawędziach malowidła – kolorystyka jego jest dynamiczna a czarne kontury stanowią granicę eksplozji barw. Ciemna zieleń wyświechtanego płaszcza została namalowana grubymi, równoległymi pociągnięciami pędzla i stanowi ostry kontrast w zestawieniu z czerwienią tła, która znalazła odbicie również w oczach artysty.
Fajka należała do szczególnie ulubionych przedmiotów van Gogha, zwłaszcza w trudnych momentach; nie rozstał się z nią nawet na łożu śmierci. Na obrazie stanowi symbol odzyskanej na nowo jasności umysłu[6].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Self-Portrait with Bandaged Ear. The Courtauld Institute Of Art. [dostęp 2019-09-12]. (ang.).
- ↑ Vincent van Gogh Gallery: The Paintings: Self-Portrait with Bandaged Ear. [dostęp 2018-11-07]. (ang.).
- ↑ Vincent van Gogh Gallery: The Paintings: Self-Portrait with Bandaged Ear and Pipe. [dostęp 2018-11-07]. (ang.).
- ↑ Van Gogh nie obciął sobie ucha, okaleczył go przyjaciel? - WP Wiadomości [online], wiadomosci.wp.pl [dostęp 2018-11-07] (pol.).
- ↑ Tajemnica ucha van Gogha [online], wprost.pl [dostęp 2018-11-07] (pol.).
- ↑ Anna Torterolo: Van Gogh: A Profound and Tormented Genius – His Life in Paintings. Dorling Kindersley, 1996, s. 93. ISBN 0-7894-4143-8. (ang.).
Bibliografia
edytuj- Bruce Bernard: Świadectwa sztuki. Van Gogh. Wydawnictwo Dolnośląskie, 1993, s. 44-47. ISBN 83-7023-300-7.