Atłasowiec czarny

Atłasowiec czarny
	Phainopepla nitens
	(Swainson, 1838)
	; Samiec
	; Samica
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	śpiewające
Rodzina	jedwabniczki
Rodzaj	Phainopepla; S. F. Baird, 1858
Gatunek	atłasowiec czarny
Synonimy
	Ptilogonys nitens Swainson, 1838;
	Ptilogonys nitens Swainson, 1838;
Podgatunki
	P. n. lepida van Tyne, 1925; P. n. nitens (Swainson, 1838);
	P. n. lepida van Tyne, 1925; P. n. nitens (Swainson, 1838);
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania
	; w sezonie lęgowym zimowiska
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Atłasowiec czarny^[5] (Phainopepla nitens) – gatunek ptaka z rodziny jedwabniczek (Ptiliogonatidae), jedyny przedstawiciel rodzaju Phainopepla. Zamieszkuje Meksyk i południowo-zachodnie USA.

Podgatunki

Wyróżniono dwa podgatunki P. nitens^[6]^[3]:

P. nitens lepida – południowo-zachodnie USA i północno-zachodni Meksyk.
P. nitens nitens – południowy Teksas do północno-środkowego Meksyku.

Morfologia

Długość ciała 18–21 cm, rozpiętość skrzydeł 27–29 cm^[7]. Masa ciała 17,9–28,1 g^[7].

Samiec jest czarny z dużym białym lusterkiem na skrzydłach, samica – popielata. U obu płci występuje charakterystyczny czub na głowie i długi ogon.

Ekologia i zachowanie

Często lata wysoko; lot jest płynny, prostoliniowy, trzepoczący. Śpiew świergotliwy, rzadko słyszany; częściej odzywa się gwiżdżącym, zadziornym lerp.

Atłasowiec czarny zasiedla tereny zakrzaczone, zarośla nad brzegami rzek i na terenach podmokłych. Żywi się owadami chwytanymi w locie oraz owocami, zwłaszcza jemioły.

W ciągu roku wyprowadza zwykle dwa lęgi. Gniazdo jest czarkowate, umieszczone na drzewie, budowane przez samca. Samica składa 2–3 jaja, które są wysiadywane przez oboje rodziców przez ok. 15 dni.

Status

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje atłasowca czarnego za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku^[4]. Organizacja Partners in Flight w 2017 roku szacowała liczebność populacji lęgowej na 3,2 miliona osobników^[8]. Trend liczebności populacji uznawany jest za stabilny^[4].

Przypisy

↑ Phainopepla nitens, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ Phainopepla, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2016-03-30] (ang.).
↑ ^a ^b Phainopepla (Phainopepla nitens). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-09)]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c Phainopepla nitens, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Ptiliogonatidae Baird,SF, 1858 - jedwabniczki - Silky-flycatchers (wersja: 2017-03-31). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-01-02].
↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Waxwings and allies, tits, penduline tits. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2021-01-02]. (ang.).
↑ ^a ^b Phainopepla Identification. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2021-01-02]. (ang.).
↑ Phainopepla Life History. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2021-01-02]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

[itis-1] Phainopepla nitens, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[itis2-2] Phainopepla, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2016-03-30] (ang.).

[ibc-3] Phainopepla (Phainopepla nitens). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-09)]. (ang.).

[iucn-4] Phainopepla nitens, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[Mielczarek&Kuziemko-5] Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Ptiliogonatidae Baird,SF, 1858 - jedwabniczki - Silky-flycatchers (wersja: 2017-03-31). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-01-02].

[ioc-6] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Waxwings and allies, tits, penduline tits. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2021-01-02]. (ang.).

[aabid-7] Phainopepla Identification. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2021-01-02]. (ang.).

[aablh-8] Phainopepla Life History. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2021-01-02]. (ang.).

[5]

[1]

[2]

[3]

[4]

[6]

[7]

[8]